6 món ẩm thực, sản vật đặc sắc nhất của miền quê Nam Đàn

Sông Lam đoạn chảy qua huyện Nam Đàn. Ảnh: Đình Tuyên

Ở miền quê xứ Nghệ hầu hết dòng sông, ao, hồ nào cũng có con hến, con trai… Thế nhưng, loại hến ngon nhất phải bắt ở vùng hạ lưu sông Lam chảy qua khu vực huyện Nam Đàn. Nghề làm hến ở Nam Đàn được duy trì quanh năm, nhưng chính vụ là vào mùa Hè khi mà nước sông Lam vào hạ xuống thấp. Thời tiết oi bức mùa cũng chính là điều kiện lý tưởng để thưởng thức món hến “lộc trời” có tác dụng hoạt tràng, thông khí, mát gan, thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu này.

Hến sông Lam - món ngon dân dã nhớ lâu. Ảnh: Đình Tuyên

Hến sông Lam vốn là món ăn dân dã… nhưng vì là món ngon nên ngày càng được nhiều người biết đến và dần trở thành đặc sản ít thiếu vắng trên các bàn tiệc đãi khách của người dân Nam Đàn. Du khách đến với Nam Đàn nên thử chút phong vị hến sông Lam…

Thịt me, thịt nghé Nam Đàn có vị ngọt, dai dai, giòn sần sật từ lớp da và mùi thơm hương đồng cỏ nội độc đáo. Ảnh: Đình Tuyên

Với người sành sõi trong ẩm thực thì thịt me, thịt nghé có thể chế biến được hàng trăm món ăn độc đáo khác nhau. Nhưng khi về với Nam Đàn, du khách nên thưởng thức món me thui, nghé thui đặc biệt nơi đây. Thịt có vị ngọt, dai dai, giòn sần sật từ lớp da và mùi thơm hương đồng cỏ nội độc đáo không thế trộn lẫn với bất kỳ vùng, miền nào. Quá trình chế biến món me thui, nghé thui là một câu chuyện dài…

Nghệ nhân làm tương ở Nam Đàn. Ảnh: Quang Dũng

Tương là một trong những sản phẩm truyền thống của người dân Nam Đàn. Cũng như các loại tương khác, tương Nam Đàn cũng được chế biến từ những nguyên liệu quen thuộc với đời sống như đỗ tương, đậu nành, nếp, muối... Song, để hình thành nên “Tương Nam Đàn” lại là một quy trình riêng, rất kỳ công.

Tương Nam Đàn đã trở thành đặc sản trong các nhà hàng sang trọng khắp cả nước. Ảnh: Đình Tuyên

Tương Nam Đàn càng để lâu càng ngon, tương thường được dùng làm nước chấm rau, thịt, chan cơm ăn, kho cá đồng, đậu phụ hấp tương, nghêu xào tương, canh tương hạt, rau, củ trộn tương, cá kho tương… là món ăn không thể thiếu đối với người dân xứ Nghệ. Từ một món ăn dân dã, hiện nay tương Nam Đàn đã trở thành đặc sản trong các nhà hàng sang trọng khắp cả nước.

Sen hồng Kim Liên. Ảnh: Đình Tuyên

Ở xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, sen được trồng từ rất lâu đời. Đặc biệt, ở quê nội, quê ngoại của Bác Hồ có những hồ sen rất lớn được người dân gìn giữ rất cẩn thận… Những năm gần đây, diện tích ao, hồ trồng sen ở xã ngày càng được mở rộng. Bên cạnh loại sen hồng truyền thống, nhiều giống sen quý khác cũng được đem về trồng tạo nên nhiều cảnh quan đẹp cho quê Bác.

Nhiều sản phẩm từ sen Kim Liên. Ảnh: Đình Tuyên

Những sản phẩm từ sen đều được xem như vị thuốc. Hạt sen có nhiều chất dinh dưỡng: Tinh bột, đường, protein, canxi, sắt…; có tác dụng dưỡng tâm, ích thận, kiện tỳ, giảm stress, giải tỏa căng thẳng, góp phần an thần, trị mất ngủ, hay quên, suy dinh dưỡng. Củ sen có tác dụng làm mát máu, mát gan, điều hòa kinh mạch, lưu thông khí huyết. Lá sen có tác dụng an thần, dễ ngủ, chống co thắt cơ trơn, chống choáng phản vệ, ức chế hiện tượng loạn nhịp tim, giảm cân, giảm cholesterol, ổn định huyết áp…

Các sản phẩm bột sắn dây Nam Đàn. Ảnh: Đình Tuyên

Tinh bột sắn dây (Đông y gọi là cát căn làm thuốc chữa bệnh) được dùng rất phổ biến làm nước giải khát trong ngày nắng nóng. Đây là thức uống có tác dụng giải nhiệt rất tốt trong mùa Hè và cũng là vị thuốc chữa cảm nắng, sốt cao rất công hiệu.

2 sản phẩm từ chanh Thiên Nhẫn. Ảnh: Đình Tuyên

Ngày nay, ngoài sản phẩm quả chanh tươi, chanh đã được người dân chiết xuất thành nhiều sản phẩm phục vụ người tiêu dùng trong nước và định hướng xuất khẩu: Tinh dầu chanh, tinh dầu lá chanh, tinh dầu sả chanh, nước cốt chanh nguyên chất, nước cốt chanh mật ong, rượu vang chanh, nước ngâm giải độc, dầu gội đầu, nước lau sàn, nước rửa chén bát, chanh mật ong, chanh gừng mật ong, siro sả chanh, bột chanh…/.