Điều tra, làm rõ vụ phá rừng ở Châu Cường

Ngày 2/8/2022, Ban Nội chính Tỉnh ủy có Công văn số 1328-CV/BNCTU.P2 về việc xử lý vụ việc theo thông tin báo chí phản ánh, với thông tin: “Báo Nghệ An ngày 10/7/2022 có bài “Cận cảnh hiện trường vụ án phá rừng ở Châu Cường (Quỳ Hợp)” với nội dung: Vào đầu tháng 5/2022 hơn 2,5ha rừng tự nhiên bị các đối tượng chặt phá trên địa bàn xã Châu Cường, huyện Quỳ Hợp thuộc khoảnh 7, Tiểu khu 295B do Lâm trường Quỳ Hợp quản lý. Bước đầu đã có 2 đối tượng ra đầu thú và cơ quan điều tra đang tiếp tục tổ chức mở rộng điều tra, làm rõ vụ việc…”.

Ngày 12/8/2022, Thường trực Huyện ủy Quỳ Hợp có Công văn số 40-CV/HU báo cáo kết quả xử lý nội dung báo nêu. Nội dung cụ thể như sau: Ngày 28/4/2022, Kiểm lâm địa bàn phụ trách xã Châu Cường phối hợp với Lâm trường Quỳ Hợp tổ chức tuần tra rừng theo kế hoạch đã phát hiện hai khu vực đất lâm nghiệp bị chặt phá trái phép tại các lô 14, 18, 19, khoảnh 7, Tiểu khu 295B thuộc xã Châu Cường. Diện tích bị chặt phá nằm trong lâm phần quản lý của Lâm trường Quỳ Hợp. Sau khi phát hiện, nhận định đối tượng sẽ tiếp tục chặt phá nên tổ công tác đã giao Lâm trường Quỳ Hợp cắt cử lực lượng bảo vệ hiện trường.

Ngay sau đó, Hạt Kiểm lâm Quỳ Hợp đã chủ trì làm việc với UBND xã Châu Cường và Lâm trường Quỳ Hợp, đồng thời báo cáo Thường trực Huyện ủy và UBND huyện Quỳ Hợp về vụ việc xảy ra. Dưới sự chỉ đạo của Thường trực Huyện ủy và UBND huyện, Hạt Kiểm lâm Quỳ Hợp đã phối hợp với Phòng NN&PTNT huyện, UBND xã Châu Cường và Lâm trường Quỳ Hợp kiểm tra hiện trường và xác định có 2 vị trí bị chặt phá. Vị trí thứ nhất thuộc lô 14, khoảnh 7, Tiểu khu 295B; vị trí thứ hai thuộc lô 18 và 19, khoảnh 7, Tiểu khu 295B…

Vào ngày 30/5/2022, Thường trực Huyện ủy Quỳ Hợp tổ chức Hội nghị giao ban khối nội chính tháng 5/2022. Tại đây, sau khi nghe Hạt Kiểm lâm huyện tiếp tục báo cáo, thông tin thêm về vụ việc phá rừng trái phép tại xã Châu Cường, Thường trực Huyện ủy xác định đây là vụ việc phá rừng trái pháp luật nghiêm trọng; diện tích rừng tự nhiên bị chặt phá đã vượt quá mức xử phạt vi phạm hành chính được quy định tại Nghị định 35/2014/NĐ-CP ngày 25/4/2019 của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực lâm nghiệp và Điều 1, Nghị định số 07/2002/NĐ-CP ngày 10/01/2022 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lâm nghiệp; bảo vệ và kiểm dịch thực vật; thú y; chăn nuôi.

Vì vậy, Thường trực Huyện ủy Quỳ Hợp đã chỉ đạo Hạt Kiểm lâm huyện chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an huyện, đồng thời chỉ đạo Công an huyện đẩy nhanh tiến độ điều tra vụ việc và xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật, nhằm răn đe, giáo dục, phòng ngừa chung. Sau đó, Hạt Kiểm lâm Quỳ Hợp đã có Công văn số 54/CV-KL ngày 30/5/2022 về việc trình báo nội dung vụ việc có dấu hiệu tội phạm để chuyển toàn bộ hồ sơ cho Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an huyện Quỳ Hợp thụ lý để xem xét khởi tố vụ án và điều tra theo quy định của pháp luật.

Sau khi tiếp nhận vụ việc, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an huyện Quỳ Hợp đã tổ chức khám nghiệm hiện trường (có sự tham gia của Tổ công tác do Sở Nông nghiệp và PTNT cử lên để hỗ trợ xác định diện tích, trạng thái rừng; Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện; Chi nhánh Văn phòng đăng ký QSDĐ Quỳ Hợp; Hạt Kiểm lâm Quỳ Hợp; Lâm trường Quỳ Hợp và có sự tham gia kiểm sát của Viện Kiểm sát nhân dân huyện Quỳ Hợp). Kết quả khám nghiệm hiện trường, tổng diện tích rừng bị chặt phá là 15.255m² (số liệu đo đạc ban đầu là 26.300m² do đo cả diện tích đã phát thực bì nhưng chưa chặt cây); số cây bị chặt hạ 210 cây. Vị trí thứ 1 thuộc lô 14, khoảnh 7, Tiểu khu 295B (thửa đất số 242, tờ bản đồ số 2), loại rừng sản xuất, có trạng thái là rừng tự nhiên núi đất lá rộng thường xanh nghèo kiệt; diện tích bị chặt phá là 6.362m², có 139 cây bị chặt phá. Vị trí thứ 2 thuộc lô 18, 19, khoảnh 7, tiểu khu 295B (thửa đất số 247, tờ bản đồ số 2) thuộc xã Châu Cường, loại rừng sản xuất, có trạng thái là rừng hỗn giao tre nứa – gỗ tự nhiên núi đất; diện tích bị chặt phá là 8.893m², có 71 cây bị chặt phá.

Cũng tại Công văn Số 40-CV/HU, Thường trực Huyện ủy Quỳ Hợp thông tin bước đầu đã có 2 đối tượng chủ động ra đầu thú tại cơ quan điều tra. Một đối tượng tên là Quang Văn Cường trú tại bản Hà Đông, đối tượng còn lại là Lô Văn Mạnh trú tại bản Tèo (cùng thuộc xã Châu Cường) đã khai nhận thực hiện hành vi chặt phá rừng. Đồng thời báo cáo: “Hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an huyện Quỳ Hợp đang tiếp tục tổ chức mở rộng điều tra, xác minh và củng cố hồ sơ để xử lý theo đúng quy định của pháp luật”.

Liên quan vụ phá rừng tự nhiên ở Châu Cường, trong ngày 10/7/2022, cùng với phóng sự ảnh “Cận cảnh hiện trường vụ án phá rừng ở xã Châu Cường (Quỳ Hợp)”, Báo Nghệ An còn có bài viết “Nốt lặng ở Châu Cường”. Tại đây không chỉ mô tả vùng rừng tự nhiên bị hủy hoại; mà còn phản ánh cụ thể đặc điểm địa lý vùng rừng bị phá (cách xa khu dân cư, không có đường đi, để đến được từ hướng Châu Cường, cần phải luồn rừng, vượt dốc núi); phân tích việc đầu tư trồng rừng (phải đầu tư kinh phí cho nhân lực, phân bón, cây giống…); để đề nghị huyện Quỳ Hợp và các cơ quan chức năng cần làm rõ nguyên nhân, mục đích của vụ phá rừng!

Sở dĩ có đề nghị như vậy là vì trong một số vụ phá rừng đã xảy ra trên địa bàn Quỳ Hợp, những đối tượng trực tiếp phá rừng là người dân địa phương lại thường mang thân phận làm thuê cho “đầu nậu” (như vụ phá rừng ở xã Bắc Sơn năm 2020 – 2021). Trong vụ phá rừng xã Châu Cường, với đặc điểm địa lý vùng rừng bị phá, rất có thể lặp lại tình trạng “đầu nậu” thuê mướn người dân địa phương. Hơn nữa, trên địa bàn huyện Quỳ Hợp từ dăm năm qua xảy ra tình trạng tranh chấp đất lâm nghiệp, phá rừng chiếm đất của các nông lâm trường; có những khu vực hiện nay vẫn là “điểm nóng”, nhưng chưa giải quyết được triệt để. Vì vậy, nếu điều tra làm rõ được bản chất của hành vi phá rừng, mới xử lý nghiêm được hết đối tượng liên quan, đề ra được những giải pháp bảo vệ rừng hữu hiệu, và không để xảy ra những “điểm nóng” mới.

Ngày 15/8, kết nối với Bí thư Huyện ủy Quỳ Hợp, ông Phan Đình Đạt để nhắc lại nội dung này. Bí thư Huyện ủy Quỳ Hợp nhìn nhận cần phải làm rõ được bản chất vụ phá rừng xã Châu Cường. Ông trao đổi: “Tới đây Thường trực Huyện ủy Quỳ Hợp sẽ tổ chức một cuộc họp bàn về công tác nội chính, nghe và cho ý kiến về một số nội dung sau thanh tra, kiểm tra. Tại cuộc họp này, Thường trực Huyện ủy sẽ đôn đốc tập trung xử lý một số vụ việc, trong đó có vụ việc phá rừng tại xã Châu Cường…”.