Điều trị đau thần kinh tọa bằng vật lý trị liệu và phục hồi chức năng

Những dấu hiệu đáng lo ngại

Đau thần kinh tọa là một tình trạng đau lưng gây ra do dây thần kinh hông (thần kinh tọa) bị chèn ép hoặc tổn thương. Đây là một dây thần kinh lớn chạy từ sau lưng dưới tới mặt sau của hai chân. Nếu dây thần kinh hông bị chèn ép hoặc tổn thương nó có thể gây đau ở vùng lưng dưới, lan tới hông, mông và chân.

Thạc sỹ Thái Thị Xuân – Giám đốc Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An cho biết: Dấu hiệu thường gặp ở người bị đau thần kinh tọa là đau bất cứ đâu dọc theo dây thần kinh hông từ phần lưng dưới, mông đùi sau hay tới cả bắp chân. Mệt mỏi, tê hay mất cảm giác ở chân hoặc bàn chân. Cảm giác nhói, ngứa, rát, như bị véo, châm chích.  Đi lại, đứng lên ngồi xuống rất khó khăn và đau. Đau nhói lưng khi ho, khi hắt hơi, hoặc khi cười. Cột sống bị cứng, bị đau khi nghiêng người, hoặc chỉ chuyển dịch người một chút cũng đau, cúi xuống cũng đau.

Đội ngũ y bác sỹ Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An. Ảnh tư liệu Đức Anh

Đau dây thần kinh tọa thường gặp ở nam giới hơn nữ giới và thường ở lứa tuổi 30 - 50. Có nhiều nguyên nhân khác nhau tác động vào nơi xuất phát nguyên ủy cũng như dọc đường đi của thần kinh tọa. Nhóm nguyên nhân toàn thân ít gặp, trong khi các nguyên nhân gây tổn thương rễ chiếm 90 - 95%. Nguyên nhân hàng đầu gây chèn ép rễ thần kinh tọa là thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, thoái hóa cột sống thắt lưng, hẹp ống sống thắt lưng. Các nhóm nguyên nhân thoái hóa này có thể kết hợp với nhau.

Đau thần kinh tọa gây khó khăn cho người bệnh khi đi lại. Ảnh tư liệu Đức Anh

Bệnh đau thần kinh tọa nếu không được theo dõi và chữa trị kịp thời thì bệnh có thể chuyển nặng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm: Những cơn đau sẽ có cường độ và tần suất tăng dần, gây ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt hàng ngày, hạn chế khả năng lao động. Cơn đau thường khiến người bệnh mất ngủ, gây nên cáu bẳn, mệt mỏi, khiến chất lượng cuộc sống suy giảm. Khi bệnh đã tiến triển trong thời gian dài còn có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm như làm mất cảm giác và khả năng kiểm soát các hoạt động của bàn chân, gây teo các cơ dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, đại tiểu tiện mất tự chủ và thậm chí có thể dẫn tới vẹo cột sống, mở bàng quang hay thậm chí là tàn phế.

Bệnh nhân điều trị đau thần kinh tọa tại Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An. Ảnh Đức Anh

Để điều trị bệnh đau thần kinh tọa hiệu quả, theo GS. Cao Minh Châu - Trưởng Bộ môn Phục hồi chức năng Đại học Y Hà Nội, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Phục hồi chức năng Bạch Mai, người hỗ trợ chuyên môn trực tiếp cho Bệnh viện Phục hồi chức năng Nghệ An cho rằng: Đối với bệnh đau thần kinh tọa, quan trọng nhất là chẩn đoán xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Tại Bệnh viện phục hồi chức năng Nghệ An, bệnh nhân được điều trị kết hợp vật lý trị liệu, phục hồi chức năng trong giảm đau và phục hồi chức năng vận động.

Một trong những phương pháp điều trị bệnh là thường xuyên vận động. Ảnh tư liệu Đức Anh

Các phương pháp vật lý trị liệu và phục hồi chức năng như nhiệt trị liệu có tác dụng giảm đau chống co cứng cơ giãn mạch tăng cường chuyển hóa dinh dưỡng như: hồng ngoại, sóng ngắn, siêu âm điều trị; bó Farafine, điện vi dòng giảm đau, bó thuốc, điện từ trường; điện phân thuốc ....

Thư giãn bằng cách đọc báo cũng góp phần quan trọng giúp bệnh nhân nhanh phục hồi sức khỏe. Ảnh Đức Anh

Ngoài ra còn áp dụng kéo dãn cột sống có thể thực hiện bằng tay trong giai đoạn cấp hoặc bằng máy kéo dãn trong giai đoạn bán cấp và mãn tính, áp dụng 1 - 2 lần/ngày, mỗi lần 15 - 20 phút. Chỉ định trong các trường hợp thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, có tác dụng làm giảm áp lực nội khớp đồng thời làm căng hệ thống dây chằng quanh khớp, đặc biệt là dây chằng dọc sau, giảm đè ép lên rễ thần kinh hoặc đĩa đệm.