Bài 1: Những bản hợp đồng bán hàng đa cấp

(Baonghean) - Cuối tháng 7/2015, từ đường dây nóng, Báo Nghệ An nhận được thông tin của một phụ nữ trẻ nói rằng vì quá tin bạn nên tham gia bán hàng đa cấp, mặt hàng thực phẩm chức năng cho Công ty CP Quốc tế New Star ở TP. Hà Nội. Được một thời gian, chị nhận ra mình đã bị lừa... Quan tâm đến thông tin này, phóng viên đã tiến hành tìm hiểu thực tế.

Bức thư ngỏ

Một ngày sau khi nhận được thông tin của người phụ nữ trẻ nói trên qua điện thoại đường dây nóng, Báo Nghệ An nhận được bức thư ngỏ của phụ nữ  này. Chị tên N.V.A, giáo viên một trường tiểu học trên địa bàn TP. Vinh; chị viết: "Ngày 6/5/2015, tôi được bạn là chị V.T.V, giáo viên trường TH HL, cùng anh Nguyễn Cảnh Hải (trú tại Hưng Lộc) mời đi uống cà phê. Tại đây, chị V.T.V và anh Hải đã chia sẻ việc tham gia kinh doanh thực phẩm chức năng cho Công ty CP quốc tế New Star, có trụ sở tại Hà Nội. Theo các anh chị này, công ty có 3 gói sản phẩm gồm gói mã Vàng, gói sản phẩm mã Bạc và gói mã Đồng. Nếu tham gia mua bất kỳ gói sản phẩm nào, người mua sẽ được 2 quyền lợi. Thứ nhất, được nhận các sản phẩm thực phẩm chức năng nhập khẩu của Mỹ tương xứng với tiền; thứ hai, được công ty cấp một dãy số ID gồm 12 con số, để làm nhân viên kinh doanh (mời người tham gia mua gói sản phẩm của công ty) để hưởng hoa hồng. Người có điều kiện thì mua gói mã Vàng, nếu không có điều kiện thì mua gói mã Đồng cũng được. Nếu mua gói mã Vàng, sau đó chỉ cần mời được thêm 2 người mua gói tương ứng sẽ được hoa hồng 5 triệu đồng.

Những hộp thực phẩm chức năng hiện chị N.V.A đang lưu giữ.

Sau khi được nghe, tôi đã không ngần ngại mua luôn gói sản phẩm mã Vàng trị giá 11.900.000 đồng. Cũng ngay sau đó, tôi được cung cấp dãy số ID, hướng dẫn vào trang Web của công ty để đăng nhập vào trang cá nhân của mình. Ít ngày sau, anh Nguyễn Cảnh Hải lại thông tin, thời gian này công ty đang thực hiện tổ chức khuyến mãi, gói mã Vàng được giảm đến 1 triệu đồng. Nhẩm tính, tôi thấy lợi nhuận rất lớn. Vì vậy đã âm thầm lấy chứng minh nhân dân của bố đẻ, của chồng, mẹ chồng, anh em, và kể cả của bà giúp việc để đăng ký tham gia. Tiền tham gia mua gói sản phẩm là do tôi tự lấy tiền nhà và vay mượn thêm. Chị V.T.V là người nhận tiền, sau đó chuyển ra công ty thông qua hệ thống chuyển tiền của Ngân hàng NN&PTNT. Sau khi tham gia, tôi chỉ nhận được 4 hộp sụn vi cá mập, 1 hộp Omega 3 có trị giá mỗi hộp 1.200.000 đồng. Những người tôi đăng ký cũng được công ty cung cấp dãy số ID nhưng không được giao sản phẩm thực phẩm chức năng. Dù vậy, tôi vẫn rất tin, bởi vào trang cá nhân, cứ mời được 2 người tham gia thì số tiền hoa hồng của tôi lại tăng vọt. Cho đến khi tôi mời được 27 người tham gia, nhưng không được công ty trả sản phẩm thực phẩm chức năng thì tôi bắt đầu lo vì không khéo vừa mất tiền, lại mất uy tín với người thân. Hỏi thì anh Nguyễn Cảnh Hải lần lữa, hẹn ngày này ngày khác. Thi thoảng, cũng có hàng của công ty gửi về, vậy nhưng số lượng rất ít so với thực tế số người tham gia. Rồi tôi được thông tin, ngày 31/6, công ty sẽ tổ chức lễ tri ân bốc thăm trúng thưởng cho những người đã tham gia mua gói sản phẩm từ tháng 4 - 6/2015 (người trúng thưởng sẽ được 37.000.000 đồng). Tôi đã ra Hà Nội. Tại hội trường của một khách sạn, tôi đã cùng mọi người có mặt ở đó tranh giành bốc thăm vị thứ để được nhận tiền tri ân. Vậy nhưng, nhân viên của công ty lại kêu gọi mọi người mua gói sản phẩm để được bốc thăm. Đến lúc này, tôi và nhiều người ở đó đã có chung cảm nhận là mình đã bị lừa. Lúc này, những người tôi mời tham gia mua gói sản phẩm là 27 người, tổng tiền mua gói sản phẩm là 240.000.000 đồng; tiền hoa hồng của tôi là 56.800.000 đồng.

Công ty quy định, cứ ngày 26 - 28 hàng tháng, sẽ trả tiền hoa hồng. Theo anh Hải, ngày 31/6, công ty sẽ trả luôn. Vậy nhưng trong ngày 31/6, công ty không trả cho tôi một đồng tiền hoa hồng nào. Hỏi thì hẹn ngày sau. Chờ đợi thêm 1 ngày, công ty trả cho tôi 10.000.000 đồng. Trở về Vinh chờ đợi tiếp 2 tuần, tôi được công ty trả thêm 5.000.000 đồng. Số tiền hoa hồng còn lại là 41.800.000 cùng lô thực phẩm chức năng, công ty khất nợ. Nhiều người tham gia mua gói sản phẩm đã thắc mắc nên dù con nhỏ, bố mẹ già cả nhưng tôi lại phải đánh đường ra Hà Nội để trả mã số ID, yêu cầu rút tiền. Đến công ty, tôi được gặp người đứng đầu là ông Nguyễn Tuấn Lân, ông này trấn an sẽ trả hoa hồng và sản phẩm, và khuyên không nên rút mã số vì sẽ được hưởng tri ân. Tôi đồng ý nhưng chờ đợi mãi cũng không thấy công ty có chuyển biến gì. Hết ngày lại đêm chờ đợi mệt mỏi, tôi lại phải trở về. Tôi có nhờ bạn ở Hà Nội đến công ty lấy giúp, nhưng cũng chẳng được gì. Từ đó trở đi, liên lạc cho ông Nguyễn Tuấn Lân nhưng ông này không còn nghe máy nữa... Tôi viết bức thư này gửi Báo Nghệ An, hằng mong, xác minh làm rõ thêm về những hành vi dối trá trong kinh doanh của Công ty CP Quốc tế New Star, để cơ quan pháp luật vào cuộc buộc họ phải trả tiền cho chúng tôi; đồng thời, cảnh tỉnh những người nhẹ dạ tránh bị chúng lừa đảo... ".

Những bản hợp đồng bán hàng đa cấp

Xung quanh vấn đề thực phẩm chức năng, thời gian qua, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng không rõ nguồn gốc xuất xứ tràn lan, vậy nên bức thư ngỏ của chị N.V.A thật đáng quan tâm. Câu hỏi đặt ra là tại sao một công ty ở Hà Nội lại đưa ra hình thức kinh doanh "hấp dẫn" đến như vậy để các cá nhân ở Nghệ An tham gia? Tại nhà chị N.V.A hiện còn giữ 4 hộp thực phẩm chức năng Collagen Typell, Mega ĐHA, Slim X3. Kiểm tra bề mặt bao bì thì được sản xuất tại Mỹ, tuy nhiên, chỉ có 2 hộp Collagen Typell có tem nhập khẩu, 2 hộp Mega ĐHA và Xlim X3 thì không. Theo chị N.V.A, sau khi mua gói mã Vàng, đáng lẽ, chị phải được giao khoảng 10 hộp, tuy nhiên, chỉ mới được có 4 hộp này. Và sau này thấy quá lằng nhằng nên chị chưa sử dụng, định trả mã số thì trả luôn sản phẩm. Hỏi rằng chị có hiểu biết gì về thực phẩm chức năng; và có thể nhận biết được hàng thật, hàng giả như thế nào? Chị N.V.A trả lời: “Tôi là giáo viên, nghĩ mua thực phẩm chức năng bồi bổ sức khỏe ngoài ra có thêm cơ hội kinh doanh nên tham gia vậy thôi chứ có kiến thức gì. Theo hợp đồng tôi đã ký kết, sẽ được công ty đào tạo, tập huấn trang bị kiến thức, vậy nhưng tôi đã mời đến 27 người nhưng điều này chưa thực hiện... Có gì minh chứng cho lời nói của chị?. "Thì tôi vẫn còn giữ hợp đồng của mình và 8 người khác trong gia đình..." - chị N.V.A trả lời.

Quả là chị N.V.A đang giữ 9 bản hợp đồng với Công ty CP quốc tế New Star, và đây là những bản "Hợp đồng bán hàng đa cấp". Theo hợp đồng, Công ty CP quốc tế New Star có địa chỉ tại xóm 4, thôn Vân Hội, xã Văn Bình, huyện Thường Tín (TP. Hà Nội); Văn phòng giao dịch tại số nhà 29N7A, đường Nguyễn Thị Thập, Nhân Chính, Thanh Xuân (Hà Nội). Đại diện công ty là ông Nguyễn Tuấn Lân, chức vụ Tổng Giám đốc. Chị N.V.A sau khi ký hợp đồng, nghiễm nhiên là thành viên mạng lưới bán hàng đa cấp của công ty. Nội dung hợp đồng có 12 điều khoản gồm: Chủ thể tham gia ký hợp đồng; đối tượng của hợp đồng; điều kiện để ký hợp đồng; sản phẩm, xuất xứ, quy cách, công dụng, chất lượng của sản phẩm; giá cả của sản phẩm; trách nhiệm của bên A; trách nhiệm của bên B; chấm dứt hợp đồng; mua lại hàng hóa từ người tham gia bán hàng đa cấp; giải quyết tranh chấp; điều khoản cuối cùng. Tại hợp đồng, còn có mục "Cam kết của người tham gia bán hàng đa cấp". Tại Điều 3 của hợp đồng (về điều kiện để được ký hợp đồng), những người được Công ty CP quốc tế New Star "chấp nhận" ký hợp đồng phải tuân theo đúng trình tự: là người có mong muốn tham gia ký kết hợp đồng theo phương thức bán hàng đa cấp; tham dự và hoàn thành khóa đào tạo cơ bản về bán hàng đa cấp của công ty;  được bên A cấp chứng chỉ đào tạo cơ bản; được cấp thẻ thành viên mạng lưới bán hàng đa cấp của công ty. Và từ đó, mới bắt đầu tham gia bán hàng đa cấp!.

Thực phẩm chức năng là mặt hàng có tác động tới sức khỏe con người, là mặt hàng kinh doanh có điều kiện, qua chứng thực những hộp sản phẩm chị N.V.A lưu giữ, thấy rằng, thực phẩm chức năng của Công ty CP Quốc tế New Star kinh doanh có vấn đề; bên cạnh đó, việc ký kết hợp đồng nhân viên bán hàng đa cấp quá bừa bãi. Chính vì vậy, chúng tôi đã liên lạc nhanh qua điện thoại cho Chánh Thanh tra Sở Công Thương Nghệ An, là ông Nguyễn Trọng Lương để nắm thông tin về các đơn vị, tổ chức hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn. Ông Nguyễn Trọng Lương cho biết, đây là lần đầu tiên ông nghe tới tên Công ty CP quốc tế New Star và khẳng định, theo quy định, các đơn vị tổ chức hoạt động bán hàng đa cấp khi đến địa phương nào hoạt động thì đều phải đăng ký với ngành Công Thương của địa phương đó để có sự quản lý giám sát. Ở Nghệ An, đến thời điểm hiện tại có 12 công ty đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp, tuy nhiên, không có tên Công ty CP quốc tế New Star...

(Còn nữa)

Nhật Lân - Việt Long