Thông tin về dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao đến với Báo Nghệ An thông qua một văn bản của Cục Thuế Nghệ An, phát hành hồi tháng 6/2023, gửi đến một số Sở ngành đề nghị làm rõ về chính sách ưu đãi lĩnh vực xã hội hóa.
Ở Văn bản của Cục Thuế Nghệ An, xuất hiện nhiều thông tin thực sự đáng phải lưu tâm. Tỷ dụ, ở các năm 2017 và năm 2021, dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao đã “được” các đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh “ghé đến” kiểm tra về tiến độ. Lần kiểm tra năm 2017, dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao “được” xác định là chậm tiến độ, gia hạn thời gian hoàn thành đến hết tháng 11/2019, với số tiền gia hạn phải nộp vào ngân sách là 119.210.000 đồng. Còn lần kiểm tra năm 2021, dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao vẫn tiếp tục là dự án chậm tiến độ.
Liên hệ với phường Quán Bàu, cán bộ nơi này xác nhận Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao đứng chân trên địa bàn, rồi chua chát: “Theo chúng tôi, đây là loại dự án lợi dụng chính sách giáo dục. Cán bộ và nhân dân của phường đều không đồng tình với những hoạt động đang có ở dự án này…”.
Ở phường Quán Bàu có lưu trữ một số tài liệu liên quan dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao. Xem trong đó, từ ngày 29/1/2005, Trung tâm dạy nghề Việt Nhất có tờ trình gửi đến UBND phường Lê Lợi (thời điểm này phường Quán Bàu chưa thành lập, khu đất hiện có dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao thuộc phường Lê Lợi – PV) và UBND thành phố Vinh về việc “Xin thuê đất xây dựng Trung tâm dạy nghề Việt Nhất”. Tại tờ trình, Trung tâm dạy nghề Việt Nhất đã thống thiết về mục tiêu tốt đẹp của việc xin thuê đất: “Trung tâm dạy nghề Việt Nhất được UBND tỉnh phê duyệt cho thuê đất tại thành phố Vinh về việc xây dựng trường dạy nghề. Để trung tâm mở rộng quy mô đào tạo với chất lượng cao cho con em tỉnh nhà theo tinh thần của Quyết định số 110/2003/QĐ-UB của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ngày 18/3/2003. Được Sở Xây dựng đồng ý khảo sát mặt bằng, chúng tôi đã tiến hành khảo sát vùng đất khối 20 phường Lê Lợi. Nay kính đề nghị UBND phường tạo điều kiện giúp đỡ Trung tâm cho thuê mặt bằng tại vùng đất nói trên. Nếu được chấp nhận Trung tâm làm đầy đủ mọi thủ tục cần thiết và đóng nộp lệ phí cho khối và phường đầy đủ, kịp thời theo đúng quy định của pháp luật. Vì tương lai của con em chúng ta. Chúng tôi tha thiết mong UBND phường Lê Lợi và khối hết sức quan tâm giúp đỡ”.
Thế rồi tính từ khi Trung tâm dạy nghề Việt Nhất có tờ trình cho đến tháng 11/2005, UBND phường Lê Lợi, UBND thành phố Vinh và Sở Xây dựng đều đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh xem xét, cho phép đơn vị này được phép khảo sát quy hoạch xây dựng và thực hiện dự án. Để rồi từ đây, quy hoạch chi tiết dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao đã được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt vào năm 2006. Theo đó, trên khu đất thực hiện dự án rộng 2.891m2, mật độ xây dựng được xác định là 25% với diện tích 749,16m2, gồm 9 công trình: lối vào chính, nhà trực bảo vệ, nhà hiệu bộ, nhà học 8 lớp, xưởng thực hành, khu sản xuất sản phẩm sau học nghề, sân thể thao, cổng phụ và gara để xe.
Đến ngày 12/12/2007, tại Quyết định số 599/QĐ-UBND.ĐC, UBND tỉnh chính thức cho Trung tâm dạy nghề Việt Nhất được thuê đất tại phường Quán Bàu, thành phố Vinh để sử dụng vào mục đích “xây dựng Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao trong thời hạn 40 năm”. Nhưng tại Điều 3 của Quyết định số 599/QĐ-UBND.ĐC, UBND tỉnh yêu cầu Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao: “Sau thời hạn mười hai (12) tháng kể từ ngày nhận bàn giao đất tại thực địa, Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao không đưa đất được giao vào sử dụng hoặc tiến độ sử dụng đất chậm hơn hai mươi bốn (24) tháng so với tiến độ ghi trong dự án mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thì UBND tỉnh sẽ thu hồi đất theo quy định pháp luật”.
Trở lại văn bản hồi tháng 6/2023 của Cục Thuế Nghệ An, tại đây có thông tin về đánh giá của cơ quan chức năng sau đợt kiểm tra năm 2021 đối với Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất. Toàn văn như sau: “Dự án hoạt động trong lĩnh vực giáo dục – dạy nghề được tỉnh khuyến khích đầu tư theo chủ trương xã hội hóa. Tuy nhiên trong quá trình triển khai xây dựng có nhiều ý kiến phản ánh của người dân về việc chủ đầu tư sử dụng đất sai mục đích để làm kho xưởng bãi chứa gỗ, chính quyền địa phương đã thông báo, nhắc nhở nhiều lần nhưng chủ đầu tư chưa khắc phục; qua kiểm tra thực tế, chủ đầu tư sử dụng sai mục đích (xưởng thực hành hiện tại đang sử dụng làm xưởng cưa, xẻ gỗ. Khu sản xuất sản phẩm sau học nghề đang cho cán bộ ở)…”.
Đề nghị nhận xét về đánh giá này, các cán bộ phường Quán Bàu khẳng định đây là thực tế khách quan sau khi Đoàn kiểm tra liên ngành do UBND tỉnh thành lập tổ chức kiểm tra tại thực địa. “Dịp năm 2021 đúng là vậy. Và cho đến bây giờ ở dự án này vẫn thế…” – một cán bộ trao đổi.
Khu đất thực hiện Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao nằm bên đường Xuân Thái, chỉ cách tuyến đường lớn Mai Hắc Đế khoảng vài ba chục mét. Cùng các ông Trần Hoàng Tuấn, Phạm Đức Thọ là Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND phường Quán Bàu đến khu đất này trong ngày 3/8/2023, qua quan sát, thấy đã có hệ thống tường rào, cổng vào, nhưng cũ kỹ với một tấm biển hiệu của một doanh nghiệp có tên gọi không mấy thuần Việt: “Công ty TNHH Đông Khăm Phou”. Nhìn vào phía sâu sau cánh cổng được khóa kỹ, thấy trong đó có một dãy nhà 1 tầng khoảng dăm phòng sơn màu vàng, phía trên có đặt sắt chờ và một nhà xưởng đã qua nhiều thời gian sử dụng. Khoảng không gian giữa cổng, tường rào với dãy nhà một tầng cùng nhà xưởng là mặt sân đất có diện tích khá lớn. Sau những trận mưa đầu tháng 8, mặt sân đất đọng nước lênh láng. Xung quanh sân có xếp vài đống gỗ tròn cùng các cụm rác thải là vụn gỗ, đất, đá đen đúa, nhếch nhác.
Ở phía đối diện với dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao, có một doanh nghiệp kinh doanh kính công nghiệp và dân dụng với tên gọi Công ty Thiện Mỹ. Có lẽ tò mò khi thấy một nhóm người ghé đến nhìn ngó, dòm giỏ “láng giềng” nên ông chủ Công ty Thiện Mỹ cũng sang hỏi lý do của cuộc viếng thăm. Khi được nghe rõ ra mục đích, ông này tỏ ra khá hồ hởi cho biết Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao đã tồn tại ở đây khá lâu, trên dưới 20 năm; rồi đánh giá dự án này về cơ bản là nhằm mục đích “khoanh đất, cho thuê đất”. Trước sự chứng kiến của các lãnh đạo phường Quán Bàu, người chủ Công ty Thiện Mỹ đã nói: “Mới đầu họ cũng có dạy mấy bữa, nhưng sau thì cho thuê làm xưởng gỗ. Mà nghe nói họ đã bán cho ai đó rồi…”.
Phó Chủ tịch UBND phường Quán Bàu, ông Phạm Đức Thọ về nhận công tác tại đây năm 2021. Vì vậy ông Thọ biết về Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao khi Đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh kiểm tra các dự án chậm tiến độ trên địa bàn. Ông Thọ trao đổi, thời điểm đó phường Quán Bàu có được mời cùng kiểm tra thực địa, sau đó được dự cuộc họp với sự tham gia của Sở Xây dựng cùng Sở Tài nguyên và Môi trường. Là đại diện của phường Quán Bàu, tại cuộc họp ông Phạm Đức Thọ đã nêu quan điểm của phường, đề xuất Đoàn kiểm tra liên ngành kiến nghị UBND tỉnh xem xét thu hồi dự án. “Sở dĩ phường Quán Bàu có đề xuất như vậy vì dự án này được hưởng ưu đãi không phải nộp tiền thuê đất nhưng chủ đầu tư lại cho thuê để tổ chức sản xuất kinh doanh không đúng mục đích, qua kiểm tra là làm xưởng gỗ. Bên cạnh đó, dự án đã qua thời gian rất dài nhưng không thực hiện, gây lãng phí tài nguyên, gây mất vệ sinh, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng mỹ quan đô thị cho cả khu vực…” – Phó Chủ tịch UBND phường Quán Bàu chia sẻ.
Hỏi ông Phạm Đức Thọ, ở thời điểm này quan điểm của phường Quán Bàu như thế nào? Phó Chủ tịch UBND phường Quán Bàu trả lời: “Quan điểm của phường Quán Bàu là không thay đổi. Chúng tôi đề xuất UBND tỉnh xem xét, thu hồi để sử dụng đất đúng mục đích, là cơ sở giáo dục. Phường Quán Bàu những năm qua hình thành thêm nhiều khu đô thị, khu dân cư, vì vậy công tác giáo dục đang chịu nhiều áp lực về vấn đề trường, lớp. Vì vậy rất mong UBND tỉnh thu hồi dự án, sử dụng xây dựng trường lớp phục vụ các thế hệ tương lai trên địa bàn…”.
Tại văn bản của Cục Thuế Nghệ An (đã nhắc ở trên) cho thấy Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao được miễn tiền thuê đất, thời gian tính từ năm 2011 đến tháng 12/2047 (thực hiện theo chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực dạy nghề, y tế, văn hóa thể thao, môi trường được quy định tại Nghị định số 69/2008/NĐ-CP ngày 30/5/2008 của Chính phủ; Thông tư số 135/2008/TT-BTC ngày 31/12/2008 và Thông tư số 156/2014/TT-BTC ngày 23/10/2014 của Bộ tài Chính). Thông tin được ghi đầy đủ như sau: “2. Về việc miễn tiền thuê đất Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao: Căn cứ vào hồ sơ đề nghị miễn tiền thuê đất của Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao kèm Tờ trình số 2994/CCT-KT3 ngày 17/11/2014; 34/CCT-KT3 ngày 29/1/2016 của Chi cục Thuế thành phố Vinh, Cục Thuế tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 344/QĐ-CT ngày 7/3/2016 về việc miễn tiền thuê đất cho Trung tâm day nghệ Việt Nhất chất lượng cao, thời gian miễn từ tháng 1/2011 đến hết tháng 12/2047, diện tích đất được miễn 2.887,0m2, theo chính sách xã hội hóa”.
Với thông tin này, nhìn nhận khi địa phương cơ sở thiếu quỹ đất xây dựng cơ sở trường lớp, thì việc một dự án Trung tâm dạy nghề chất lượng cao được miễn tiền thuê đất nhưng nhiều năm không thực hiện, sử dụng đất trái mục đích là điều trái khoáy, không thể chấp nhận nổi. Đồng thời thấy cán bộ và nhân dân phường Quán Bàu hoàn toàn chính xác khi gọi Dự án Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao là “dự án trục lợi chính sách”. Dự án này thực sự là “cục hạch”, gây bức xúc trong cán bộ, nhân dân phường Quán Bàu nói riêng, dư luận xã hội nói chung.
Đề nghị các cơ quan chức năng căn cứ quy định pháp luật và Điều 3, Quyết định số 599/QĐ-UBND.ĐC của UBND tỉnh về việc cho Trung tâm dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao thuê đất tại phường Quán Bàu, TP. Vinh, tham mưu UBND tỉnh xem xét, quyết định thu hồi dự án!
