Nghệ An: Gia tăng tội phạm lừa đảo liên quan đến đất đai

Ngựa quen đường cũ

Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh xuất hiện nhiều vụ lừa đảo và lạm dụng tín nhiệm để chiếm đoạt tài sản liên quan đến đất đai. Trong đó, đối tượng lừa đảo thường lợi dụng tâm lý muốn kiếm tiền của người dân để giăng ra những cái bẫy về đất đai. Loại tội phạm này thường hoạt động rất tinh vi, khó lường, gây thiệt hại lớn về tài sản cho người dân, làm mất an ninh trật tự tại địa phương.

Mới đây nhất, vào ngày 8/2/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An đã tiến hành khởi tố, bắt tạm giam đối tượng Mai Xuân Điểu - Giám đốc Công ty CP Đầu tư xây dựng bất động sản Phoenix, có trụ sở tại khối 2, thị trấn Diễn Châu (huyện Diễn Châu), về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra, khám xét và thu giữ nhiều tài liệu tại trụ sở Công ty CP Đầu tư xây dựng bất động sản Phoenix. Ảnh: Trọng Tuấn

Trước đó, vào cuối năm 2022, cơ quan chức năng nhận được đơn tố giác của anh V, trú tại xã Phúc Thành (Yên Thành), tố cáo vợ chồng Mai Xuân Điểu và Hồ Thị Thanh Hoa (đều trú tại xóm 2, xã Diễn Phúc, huyện Diễn Châu), có hành vi chiếm đoạt tài sản với tổng số tiền là 3.920.000.000 đồng. Sau khi nhận được đơn tố giác, cơ quan Công an đã xác định Mai Xuân Điểu với vai trò là Giám đốc Công ty CP Đầu tư xây dựng bất động sản Phoenix, đã tổ chức mua đất của nhiều người rồi làm thủ tục phân lô, tách thửa và bán lại. Tuy nhiên, sau khi đã nhận tiền chuyển nhượng của khách hàng, Mai Xuân Điểu không thực hiện theo cam kết mà tiếp tục bán lại cho người khác để chiếm đoạt tiền các bị hại.

Mai Xuân Điểu (đứng giữa), nghe đọc lệnh khởi tố và bắt tạm giam từ cơ quan chức năng. Đáng nói là Mai Xuân Điểu từng có một tiền án về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, bị Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An tuyên phạt 12 năm tù. Ảnh: Cắt từ clip

Với trường hợp của anh V, sau khi tìm hiểu biết Điểu có nhu cầu bán 7 thửa đất tại xã Nghĩa Lâm (Nghĩa Đàn), anh V đã thống nhất mua lại 7 thửa đất của Điểu với giá 3.920.000.000 đồng. Dù đã thanh toán đầy đủ số tiền theo đúng cam kết, thế nhưng mãi anh V vẫn không nhận được đất cùng các giấy tờ liên quan. Trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng xác định, số lô đất anh V mua của vợ chồng Mai Xuân Điểu tại xã Nghĩa Lâm đã được đối tượng này làm hợp đồng chuyển nhượng tiếp cho 7 cá nhân khác có địa chỉ tại TX. Cửa Lò và huyện Diễn Châu, thu lợi bất chính hàng tỷ đồng.

Điều đáng nói là Mai Xuân Điểu là đối tượng từng có một tiền án về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, bị Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An tuyên phạt 12 năm tù. Bản thân Công ty CP Đầu tư xây dựng bất động sản Phoenix, cũng mới được Điểu thành lập vào ngày 12/6/2019. Sau khi khởi tố, bắt tạm giam Mai Xuân Điểu để điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nghệ An cũng đã có Thông báo số 497/TB-CSKT về việc thông báo tìm bị hại của Mai Xuân Điểu. Ngay sau khi thông báo này được phát ra, chúng tôi cũng đã nhận được nhiều thông tin liên quan đến người bị hại.

Lực lượng chức năng niêm phong tài liệu thu được từ văn phòng Công ty CP Đầu tư xây dựng bất động sản Phoenix. Ảnh: Cắt từ clip

Chị Hồ Thị T, hiện trú tại xóm Mẫu Đơn, xã Hưng Lộc (TP.Vinh), cũng là một trong những nạn nhân của Mai Xuân Điểu và Công ty CP Đầu tư xây dựng bất động sản Phoenix. Chị T cho biết, vào đầu tháng 3/2022, chị và một người bạn là chị Đặng Thị Thanh H (trú tại phường Hà Huy Tập, TP.Vinh), thông qua nhân viên môi giới của Công ty CP Đầu tư xây dựng bất động sản Phoenix đã đồng ý mua 1 lô đất tại xã Nghĩa Thành và 1 lô đất tại xã Nghĩa Lộc (cùng thuộc huyện Nghĩa Đàn) của công ty này, với tổng giá trị 655.000.000 đồng. Sau khi làm hợp đồng và đóng tiền, chị T và chị H luôn nhận được lời hứa hẹn chờ ngày lấy Giấy CNQSDĐ. Thế nhưng, hứa hẹn mãi vẫn không được giao Giấy CNQSDĐ hay tiền trả lại thì chị T và chị H mới biết mình đã bị lừa.

Hiện nay, theo tìm hiểu của chúng tôi, sau khi cơ quan công an phát ra thông báo về việc tìm bị hại của Mai Xuân Điểu, đã có hơn 30 người là nạn nhân đã được tập hợp lại trong nhóm Zalo để cùng nhau làm đơn, cung cấp các hồ sơ, chứng cứ cho cơ quan chức năng. Ngoài việc mong muốn nhận được lại tiền bị lừa, các nạn nhân cũng muốn các đối tượng lừa đảo sẽ bị trừng trị trước pháp luật.

Lừa đảo bằng bìa đỏ giả

Ngoài việc lừa góp vốn mua đất, lừa tách thửa… nhiều đối tượng còn lợi dụng hiện tượng sốt đất để in ấn, làm giả bìa đỏ rồi mang đi lừa đảo. Các đối tượng làm giả bìa đỏ thường lợi dụng cơn sốt đất và tâm lý của nhiều người muốn thấy bìa đỏ mới “xuống tiền”, thậm chí làm bìa giả sau đó rao bán với giá rẻ bất ngờ, nhiều người nhìn thấy bìa giả mà không kiểm tra kỹ, chỉ cần thấy giá rẻ là đặt cọc.

Công an huyện Yên Thành làm việc với đối tượng Lê Văn Thế. Ảnh: Tư liệu

Cuối năm 2022, Công an huyện Yên Thành đã bắt giữ đối tượng Lê Xuân Thế (SN 1995), trú tại xã Tăng Thành (Yên Thành) vì tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Theo kết quả điều tra, để có tiền tiêu xài, vào khoảng giữa năm 2022, Thế đã lên mạng tìm hiểu và kết nối với nhiều đối tượng làm giả Giấy CNQSDĐ. Sau khi có được bìa đỏ giả, Thế đã tìm đến một số người quen biết để cầm cố lấy tiền tiêu xài. Sau khi làm giả 2 bìa đỏ và đi cầm cố được 500 triệu đồng, Thế liền cắt đứt liên lạc với các nạn nhân và gia đình. Sau khi biết mình bị lừa, các nạn nhân của Thế đã đồng loạt làm đơn trình báo, khoảng cuối năm 2022 Thế đã bị cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Yên Thành bắt giữ.

Đặc biệt, trong cơn sốt đất, lợi dụng tâm lý muốn mua sớm để chốt lời, một số đối tượng còn làm giả sổ đỏ một cách tinh vi để lừa những người ở địa phương khác đến đầu tư mua đất tại Nghệ An. Cụ thể, vào ngày 11/5/2022, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã bắt giữ đối tượng Âu Thị Thanh Hằng (SN 1996), trú tại phường Vinh Tân (TP.Vinh), về hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Trước đó, do thấy trên địa bàn Nghệ An và Hà Tĩnh xảy ra cơn sốt đất, có rất nhiều người dân đổ xô đi mua đất để đầu tư, Hằng đã tự tạo cho mình “vỏ bọc” là một doanh nhân bất động sản thành đạt để kêu gọi góp vốn từ các nhà đầu tư. Để tạo niềm tin và có thể chiếm đoạt được số tiền lớn, Hằng đã tự làm hợp đồng đặt cọc mua bán đất, làm giả bìa đỏ rồi chuyển cho những người có nhu cầu đầu tư mua đất. Chỉ trong khoảng 1 năm, Hằng đã sử dụng 2 bìa đất giả để lừa đảo chị H (trú tại TP.Hà Nội), với số tiền gần 8 tỷ đồng.

Một bìa đỏ giả mang tên Âu Thị Thanh Hằng bị cơ quan chức năng thu giữ. Ảnh: Tư liệu

Một số ý kiến cho rằng, sở dĩ việc lừa đảo bằng bìa đỏ phát sinh trong những năm gần đây là bởi vì, hiện nay khi thực hiện quy trình thủ tục chuyển nhượng, tặng, cho quyền sử dụng đất, theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, các bên chỉ cần đến làm thủ tục tại văn phòng công chứng, sau đó nộp lên chi nhánh Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất mà không phải qua UBND phường, xã nơi có đất kiểm tra, xác nhận như trước đây. Vì thế, mà nhiều kẻ xấu đã làm bìa giả rồi rao bán với giá rẻ bất ngờ, nhận đặt cọc, cho người mua cầm bìa để lấy lòng tin rồi “chạy”. Hoặc có thể dùng bìa giả để cầm cố, thực hiện các giao dịch dân sự…

Những năm qua, tại địa bàn TP.Vinh cũng đã xuất hiện nhiều bìa đỏ giả được các đối tượng mang ra giao dịch. Chỉ khi người cần mua đất mang bìa lên kiểm tra tại UBND xã hoặc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất thì mới biết là bìa giả, khi đó, đối tượng lừa đảo đã cầm tiền cọc cao chạy xa bay.

Đơn cử như vào tháng 3/2019 tại UBND xã Nghi Phú (TP.Vinh), cán bộ địa chính tại đây nhận được thông tin có người dân mang theo hồ sơ chuyển nhượng đất nguyên thửa đã được công chứng đến tìm hiểu thông tin về thửa đất.

Một bìa đỏ được làm giả hết sức tinh vi, có cả thông tin chuyển nhượng, chữ ký của cơ quan chức năng, nhưng tên đường trước thửa đất lại là "Hoàng Văn Thái", trong khi trên địa bàn TP.Vinh chỉ có đường Hoàng Phan Thái. Ảnh: Tiến Đông

Bìa đất này mang số hiệu BC317937, đứng tên Trần Ngọc Lâm (SN 1993), trú tại xã Đức Long, huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh). Trên bìa đất ghi thông tin diện tích 150m2, số thửa 26, tờ bản đồ 39, đường Hoàng Văn Thái (thực tế chỉ có đường Hoàng Phan Thái), tại xóm 6, xã Nghi Phú. Tuy nhiên khi xem bìa, cán bộ địa chính xã Nghi Phú đã biết ngay là bìa giả và thông tin cho cơ quan chức năng để cảnh báo.

Có thể thấy rằng, việc làm bìa đỏ giả rồi mang đi lừa đảo không còn là chuyện hiếm. Vì thế, nhiều địa phương, cũng đã khuyến cáo trước khi thực hiện thủ tục giao dịch về đất đai, người nhận chuyển nhượng cần phải tìm hiểu một số thông tin về thửa đất như: đất và tài sản trên đất có bị tranh chấp hay không; diện tích, kích thước và các quy hoạch liên quan có thay đổi so với giấy chứng nhận được cấp hay không; có quyết định thu hồi, thông báo thu hồi đất để thực hiện các dự án hay không; có bị cơ quan thẩm quyền kê biên, phong tỏa hay không; hay có bị thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận hay không… Điều này sẽ giúp cho những người có nhu cầu mua đất sẽ không bị mắc lừa, bởi nếu không tìm hiểu kỹ sẽ dễ rơi vào tình trạng “tiền mất, tật mang”…