Nguy cơ từ kinh doanh 'bom nổ chậm'

(Baonghean) - Trên 90% các cửa hàng kinh doanh gas ở Nghệ An không có hệ thống kho riêng biệt mà các bình gas được tồn trữ ngay tại cửa hàng. 

Chủ quan khi kinh doanh "bom chậm"

Cửa hàng gas của ông Lê Văn Thiều ở đường Hàm Nghi, khối Tân Nam, phường Hưng Dũng (TP. Vinh) đã hoạt động kinh doanh gần 11 năm nay. Điểm kinh doanh của ông chính là khoảng sân nhỏ rộng khoảng 30m2, phía sau là nhà ở và nằm ngay giữa khu dân cư đông đúc. Thời điểm chúng tôi đến cùng với đoàn kiểm tra của Phòng PCCC số 1 (Cảnh sát PCCC Nghệ An), cửa hàng đang có hơn 20 bình gas với trọng lượng khí mỗi bình là 12 - 13kg. Tuy nhiên, trên thực tế, cơ sở chỉ đủ điều kiện kinh doanh không quá 70 kg khí gas (khoảng 4 - 5 bình).

Tìm hiểu các điều kiện khác về PCCC, cơ sở chưa đáp ứng đủ điều kiện kinh doanh. Ví dụ, cơ sở có trang bị bình chữa cháy nhưng không đầy đủ và không kiểm tra, bảo dưỡng theo định kỳ. Chủ cơ sở chưa bổ sung, cập nhật thường xuyên công tác PCCC theo quy định tại Thông tư 66/TT - BCA của Bộ Công an... 

Cửa hàng kinh doanh gas Tuấn Hiếu - số 3, đường Trần Minh Tông, xã Hưng Lộc (TP. Vinh) của ông Dương Xuân Tuấn chỉ đủ điều kiện kinh doanh với quy mô nhỏ (không quá 70 kg gas) nhưng số lượng bình gas có tại cửa hàng khi cơ quan PCCC đi kiểm tra là trên 30 bình (mỗi bình từ 12 - 13 kg).

Trong quá trình hoạt động, chủ cơ sở chưa tuân theo các quy định như: Xếp bình gas quá cao; cửa hàng có trang bị bình PCCC nhưng đều đã hư hỏng, không sử dụng được. Ngoài ra, hồ sơ quản lý theo dõi công tác PCCC của cửa hàng chưa đầy đủ, chưa mua bảo hiểm cháy nổ...

Đặc biệt, theo quy định tất cả các cửa hàng kinh doanh xăng, dầu phải đảm bảo các yêu cầu an toàn đối với thiết kế xây dựng, như: có gian hàng riêng, có lối thoát dự phòng, không được để chung với các đồ dùng vật liệu dễ cháy nổ khác... nhưng ở cửa hàng Tuấn Hiếu chỉ sử dụng sân nhà để kinh doanh. 

Cơ sở kinh doan xăng, dầu ở phường Hưng Dũng (TP. Vinh) chưa đảm bảo về điều kiện cơ sở vật chất. Ảnh: Mỹ Hà

Theo quy định, kinh doanh gas là ngành kinh doanh có điều kiện vì tính chất nguy hiểm của mặt hàng. Trong đó, để đủ điều kiện kinh doanh, cơ sở phải đảm bảo các yêu cầu tối thiểu về PCCC, về thiết kế xây dựng, về chủ thể kinh doanh (theo Tiêu chuẩn Việt Nam - TCVN 2622: 1995).

Tại Nghị định 79/2014/NĐ-CP ngày 31/7/2014 của Chính phủ cũng đã quy định, tất cả các cửa hàng kinh doanh khí đốt (gas) có tổng lượng khí tồn chứa từ 70 kg trở lên là cơ sở nằm trong danh mục có nguy hiểm về cháy, nổ và phải được thẩm duyệt thiết kế về PCCC. Để “lách luật” các cơ sở chỉ xin giấy phép kinh doanh với quy mô nhỏ nhưng khi đi vào hoạt động lại thường vượt quá quy định.

Tăng cường quản lý 

Để đảm bảo an toàn của các cơ sở kinh doanh gas, trong tháng 3 vừa qua Phòng PCCC số 1 kiểm tra, phúc tra 117 cơ sở kinh doanh xăng dầu, gas trên địa bàn thành phố Vinh. Qua đó, đã xử phạt 4 cơ sở với tổng số tiền 5.500.000 đồng.

Thiếu tá Trần Nam Giang - Đội trưởng Đội Kiểm tra, Phòng Cảnh sát PCCC số 1 cho biết: Mặc dù đã tăng cường công tác tuyên truyền, nhưng nhận thức của một số chủ kinh doanh về PCCC vẫn còn hạn chế. Vì vậy, vẫn còn xảy ra tình trạng: hồ sơ quản lý công tác PCCC của một số cơ sở chưa đảm bảo, mang tính chất đối phó; Nhiều cơ sở phương tiện chữa cháy tại chỗ trang bị chưa đầy đủ, chưa được kiểm tra bảo quản, bảo dưỡng định kỳ và thay thế khi hỏng. 

Theo số liệu tổng hợp từ Sở Công Thương, đến hết năm 2016, toàn tỉnh có 845 cửa hàng kinh doanh bán lẻ gas đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, trong đó có 132 cửa hàng kinh doanh gas nằm trong cửa hàng xăng dầu.

Hơn một nửa các cửa hàng (54,7%) đang tập trung ở khu vực nông thôn. Phần lớn các cửa hàng kinh doanh gas được tận dụng nhà ở, không có nhà kho riêng biệt, kinh doanh gas chung với nhiều mặt hàng khác. Đa phần ở khu vực đông dân cư, nhiều người qua lại, chưa đảm bảo khoảng cách an toàn. Trên 90% các cửa hàng kinh doanh không có hệ thống kho riêng biệt mà các bình gas được tồn trữ ngay tại cửa hàng. 

Chất lượng lao động tại các cửa hàng còn thấp, số cán bộ, nhân viên chưa qua đào tạo nghiệp vụ kinh doanh gas, nghiệp vụ huấn luyện PCCC thực tế còn nhiều. Trên địa bàn vẫn còn xảy ra tình trạng sang chiết gas trái phép, gian lận thương hiệu gây khó khăn trong quản lý, kiểm tra, kiểm soát cho các cơ quan chức năng có liên quan.

Mỹ Hà