(Baonghean) - Nước Mỹ đã bỏ phiếu để lựa chọn ra vị tổng thống thứ 45 của mình vào ngày hôm qua 8/11. Hãy cùng tìm hiểu những diễn biến cuối cùng của cuộc tranh cử tổng thống năm nay cũng như những điều có thể diễn ra trong ngày công bố kết quả.
Những nố lực cuối cùng
Hai ứng cử viên Tổng thống Hillary Clinton và Donald Trump đã đi khắp nước Mỹ để tranh thủ những sự ủng hộ cuối cùng trước ngày bầu cử. Cả hai đã dự các cuộc mít tinh tại một số bang chiến trường như Bắc Carolina, Pennsylvania và Michigan.
Bà Clinton kêu gọi cử tri ủng hộ cho “hy vọng, khoan dung, và nước Mỹ rộng lượng’’, trong khi đó, ông Trump tuyên bố sẽ đánh bại sự tham nhũng trong hệ thống. Trước đó, bà Clinton nói trong một cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh rằng nếu bà thắng cử, bà sẽ kêu gọi và hy vọng ông Trump có thể đóng góp cho đất nước trong vai trò xây dựng.
 |
| Hai ứng cử viên Hillary Clinton và Donald Trump gặp gỡ những người ủng hộ ngay trước ngày bầu cử. Ảnh: Theguardian |
Trong khi ông Trump nói với những người ủng hộ mình tại Florida rằng ông không phải là một chính trị gia và họ - những cử tri là điều quan tâm duy nhất của ứng cử viên này. Ông Trump miêu tả bà Clinton như ‘“người tham nhũng nhất từng tìm kiếm chức vị tổng thống’’. Chỉ trích này dựa trên một cuộc điều tra của FBI tới bà Clinton sử dụng email cá nhân khi bà đang phục vụ dưới cương vị Ngoại trưởng từ năm 2009 - 2013. Tuy nhiên, vào Chủ nhật vừa qua, chiến dịch tranh cử của bà Clinton đã nhận được lợi thế khi FBI khẳng định email mới được phát hiện gửi bởi một người phụ tá không có dấu hiệu phạm tội.
Trong khi đó, quản lý chiến dịch của ông Trump, Kellyanne Conway đã tìm cách xoa dịu những lo lắng mang tính chất quốc tế về ứng cử viên của Đảng Cộng hòa vào hôm thứ 2 trong một cuộc phỏng vấn của BBC. Bà này cho rằng, những chỉ trích từ bên ngoài không phản ánh những gì ông Trump đang làm và ông sẽ trở thành người như thế nào trên bình diện quốc tế.
Bỏ phiếu sớm
Một số hình thức bỏ phiếu sớm được triển khai ở hầu hết các bang trên toàn nước Mỹ với kỷ lục hơn 46 triệu người tham gia. Những lá phiếu sẽ chưa được tính cho đến hết ngày thứ 3, tuy nhiên, một số bang sẽ công bố số lượng người bỏ phiếu sớm cũng như số lượng cử tri tuyên bố ủng hộ cho 2 đảng.
 |
| Ngôi làng nhỏ New Hampshire là nơi đầu tiên mở cửa cho cử tri Mỹ đi bầu cử vào rạng sáng ngày 8/11. Ảnh: Geo Tv Network |
Tại bang Nevada, có 800.000 phiếu bầu đã được bỏ vào cuộc bỏ phiếu sớm kết thúc vào ngày 4/11, với 42% đăng ký cho Đảng Dân chủ của bà Clinton và 36% cho Đảng Cộng hòa của ông Trump. Con số này không quá khác biệt với năm 2012, khi mà ông Obama chiến thắng ở bang này với 6.7% cách biệt.
Tuy nhiên, không thể khẳng định rằng một người đăng ký bầu cho đảng này sẽ chắc chắn lựa chọn đảng đó, đặc biệt khi mà cả ông Trump và bà Clinton đều kêu gọi các cử tri của đảng khác ủng hộ cho mình.
Số liệu từ bang Nevada cho thấy một sự bất ngờ, hầu hết các kết quả khảo sát gần đây nói rằng ông Donald Trump dẫn đầu tại bang này. Điều đó không đồng nghĩa với việc các cuộc thăm dò sai khi mà ông Trump có thể có thêm những sự ủng hộ trong ngày bầu cử chính thức.
Các cuộc khảo sát
Vào đêm trước ngày bầu cử, bà Clinton có được những điểm thuận lợi trong các cuộc khảo sát ý kiến cuối cùng trước ông Trump. Điều này không quá ngạc nhiên, khi mà từ 6 tháng qua, các cuộc thăm dò cho thấy mỗi khi ông Trump vượt lên đối thủ thuộc Đảng Dân chủ, thì xu thế lại bị đảo ngược ngay sau đó.
Theo những khảo sát mới đây nhất từ truyền thông Hoa Kỳ: cả 3 tờ báo New York Times, FiveThirtyEight, HuffPost đều dự đoán bà Hillary Clinton chiến thắng với tỷ lệ tương ứng 84%, 65% và 98%. Kết quả tổng hợp của CNN cho thấy 46% cử tri ủng hộ bà Clinton trong khi đó có 42% nghiêng về phía ông Trump.
Mặc dù vậy, bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ không dựa trên tỷ lệ ủng hộ của các lá phiếu phổ thông, có trở thành tổng thống hay không phụ thuộc vào việc dành lấy 270 phiếu trên tổng số 538 phiếu đại cử tri. Kết quả của các lá phiếu mà người dân Mỹ bầu sẽ là cơ sở để các đại cử tri ở từng bang quyết định bầu cho vị ứng cử viên nào. Ở hầu hết các bang, ứng cử viên tổng thống nào nhận được đa phần sự ủng hộ của cử tri sẽ nhận được toàn bộ sự ủng hộ của các đại cử tri.
Những vòng khảo sát cuối cùng cho thấy ông Trump vẫn còn cơ hội để bứt phá trở thành tổng thống. Để đạt được điều đó, Đảng Cộng hòa sẽ phải dành chiến thắng bất ngờ tại các bang như Pennsylvania, Michigan, Virginia là những nơi mà tỷ lệ ủng hộ bà Clinton đang vượt lên.
Kịch bản như thế có thể xảy ra, và có thể được củng cố khi mà các cuộc khảo sát đánh giá thấp số người da trắng đi bầu cử và đánh giá quá cao những người ủng hộ bà Clinton như những người da đen hay cử tri trẻ tuổi. Bên cạnh đó, ông Trump phải thực sự hoàn hảo và kết quả cuộc bầu cử ở các bang đang phân vân phải hỗ trợ cho nhau.
Diễn biến trong ngày bầu cử
Tất cả 50 bang và Washington DC sẽ tiến hành cuộc bầu cử trên 6 múi giờ khác nhau. Các bang ở bờ Đông sẽ đóng hòm phiếu sớm và kiểm phiếu đầu tiên vào khoảng 19h. Mọi sự chú ý được dành cho bang chủ chốt như Virginia (13 phiếu đại cử tri), bang đã từng bầu cho ông Obama vào năm 2008 và năm 2012 nhưng đang nghiêng về Đảng Cộng hòa. Nếu ông Trump thắng tại bang này, đạt được tỉ lệ sít sao với bà Clinton thì sẽ là một đêm căng thẳng cho Đảng Dân chủ.
Tiếp đó, kết quả tại bang Bắc Carolina sẽ là một chỉ báo sớm cho kết quả của cuộc bầu cử. Còn kết quả tại bang Ohio sẽ được mong đợi nhất khi mà những đại cử tri ở đây luôn bầu cho người chiến thắng, chỉ ngoại trừ một lần kể từ chiến tranh thế giới thứ 2.
Bang công nghiệp miền Tây Michigan có thể gây ra những kết quả khó dự đoán khi mà dân chúng ở đây chưa hề ủng hộ Đảng Cộng hòa từ năm 1988, tuy nhiên phản ứng dữ dội chống lại toàn cầu hóa có thể làm dân chúng nơi đây ủng hộ ông Trump.
Khi những bang cuối cùng ở bờ Tây nước Mỹ công bố kết quả vào khoảng 23h (tức là khoảng 11h trưa ngày 9/11, theo giờ Việt Nam), người chiến thắng sẽ được công bố không lâu sau đó. Theo truyền thống, một bài phát biểu chấp nhận thua cuộc sẽ được thực hiện ngay khi người chiến thắng xuất hiện. Tuy nhiên, vào năm 2004, ứng cử viên John Kerry đã đợi đến ngày hôm sau mới thừa nhận thất bại của mình.
Tổng thống mới của Hoa Kỳ sẽ thực sự nhậm chức vào ngày 20/1 năm sau.
Phan Vũ
