Sở Tài nguyên và Môi trường không được 'khoán trắng' việc giao đất cho các huyện

Đoàn Chủ tịch điều hành phiên chất vấn. Ảnh: Nguyên Nguyên

Đại biểu Lữ Thị Thìn (huyện Quế Phong) chất vấn về chủ trương thu hồi đất từ các nông, lâm trường để giao cho người dân kết quả thực hiện còn thấp, đề nghị các ngành liên quan làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp thời gian tới.

Đại biểu Lữ Thị Thìn (huyện Quế Phong) chất vấn về vấn đề thu hồi đất nông, lâm trường giao cho hộ dân. Ảnh: Thành Cường. Ảnh: Thành Cường

Trả lời vấn đề đại biểu Lữ Thị Thìn nêu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Võ Duy Việt cho biết, tổng số quỹ đất dự kiến thu hồi từ 11 công ty nông, lâm trường để bàn giao cho địa phương quản lý là 12.026,16 ha.

Tính đến ngày 1/7/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu, trình UBND tỉnh ban hành các quyết định thu hồi đất để giao cho UBND các huyện, thị xã quản lý, sử dụng với tổng diện tích đất 11.514,78 ha (phần diện tích đất phải bàn giao còn lại khoảng 610,98 ha, hiện tại đang có tài sản trên đất là cây trồng, sau khi công ty thu hoạch xong cây trồng sẽ tiếp tục thu hồi bàn giao cho địa phương).

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Võ Duy Việt trả lời chất vấn của đại biểu về vấn đề thu hồi đất nông, lâm trường bàn giao cho dân. Ảnh: Thành Cường

Làm rõ sự quan tâm của đại biểu HĐND tỉnh, khi bàn giao về cho các địa phương, việc sử dụng đất được thực hiện như thế nào, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Võ Duy Việt khẳng định đây là trách nhiệm của UBND các huyện và các xã được nhận bàn giao đất trong việc lập phương án sử dụng đất, quy trình thực hiện công tác đo đạc, chỉnh lý bản đồ, địa chính, giao đất và lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân.

Trong quá trình này, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh đã đồng hành với các địa phương trong việc hướng dẫn, đôn đốc, tháo gỡ các vướng mắc cho các địa phương.

Tuy nhiên, kết quả đến thời điểm này mới chỉ có 3 huyện lập được phương án sử dụng đất, tổ chức giao cho cá nhân. Vấn đề khó cho các địa phương hiện nay là phần diện tích giao về cho các địa phương, đất thường ở vùng sâu, vùng  xa. Mặt khác, điều kiện lập phương án sử dụng đất phải có kinh phí để thực hiện nhiệm vụ rà soát đất đai, đo đạc, cắm mốc ranh giới, lập hồ sơ địa chính và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân, trong khi đó, ngân sách của các địa phương khó khăn.

Ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp nêu một số khó khăn trong việc giao đất cho người dân. Ảnh: Thành Cường

Để tháo gỡ khó khăn hiện nay, theo ông Võ Duy Việt, Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất các địa phương thực hiện theo 2 phương án. Phương án 1, là khi được tỉnh phê duyệt phương án sử dụng đất thì có thể thực hiện giao đất cho người dân theo phương pháp thủ công, khi có kinh phí thì sẽ thực hiện bàn giao, chính quy trong việc đo đạc, bản đồ, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Phương án 2 là xã hội hóa theo hình thức “Nhà nước và Nhân dân cùng làm” trong câu chuyện này.

Sau phần giải trình của Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Xuân Sơn cho rằng, phương án gợi mở của Sở Tài nguyên và Môi trường đối với các huyện nghe thì rõ, nhưng thực tế làm rất khó. Chủ tịch HĐND tỉnh cũng đặt câu hỏi: Huyện nào đang gặp nhiều khó khăn nhất?

Theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Võ Duy Việt, các địa phương gặp nhiều khó khăn là các huyện có số diện tích được chuyển về lớn như: Quỳ Hợp, Quỳ Châu và Quế Phong.

Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Hoàng Viết Đường quan tâm đến hiệu quả hoạt động của các công ty nông, lâm trường sau sắp xếp. Ảnh: Thành Cường

Để làm rõ thêm nội dung này, chủ tọa kỳ họp Nguyễn Xuân Sơn đề nghị lãnh đạo huyện Quỳ Hợp nêu rõ khó khăn và thể hiện quyết tâm của huyện trong vấn đề này.

Ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp chia sẻ, cách làm của địa phương sau khi tiếp nhận đất bàn giao từ nông, lâm trường là huyện tổ chức khoanh vùng giao cho xã, xã khoanh vùng giao cho từng xóm, bản và các xóm, bản lập phương án chia đất trên thực địa cho người dân theo thứ tự ưu tiên hộ nghèo, hộ gia đình chính sách và hộ chưa có đất sản xuất.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện đã có một số tình huống xảy ra, đó là mặc dù đất trên giấy tờ là của các nông, lâm trường nhưng lâu nay một số người dân đã sản xuất, khi bàn giao về cho địa phương quản lý để giao cho các hộ dân theo các đối tượng thuộc diện giao đất thì các hộ đã sản xuất lâu nay không chấp hành. Mặt khác, phương án giao đất, chia đất do các xóm, bản chủ trì nên nảy sinh khiếu kiện, ảnh hưởng đến tiến độ.

Các địa phương cần đẩy nhanh việc giao đất cho người dân sản xuất.  Ảnh: Mai Hoa

Chốt lại nội dung này, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Xuân Sơn đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường không “khoán trắng” cho các huyện, mà cần phải nghiên cứu, tham khảo, tổng kết cách làm hay để hướng dẫn cho các địa phương.

Về trách nhiệm các địa phương, cần chủ động, tích cực, khẩn trương triển khai phương án sử dụng đất và giao đất cho các tổ chức, cá nhân, tránh đất khi được giao về lại không có “chủ” và để cử tri không còn phải “kêu đi, kêu lại" nhiều lần.