Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo: Tạo thiết chế để có môi trường văn hóa học đường lành mạnh

Để hiểu rõ hơn về nội dung này, Báo Nghệ An có cuộc trò chuyện với Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Nghĩa.

 PV: Từ ngày 28/5, Thông tư 06/2019/TT-BGDĐT về quy tắc ứng xử trong các cơ sở giáo dục chính thức có hiệu lực và đây là lần đầu tiên Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng bộ quy tắc này. Thông tư ra đời có ý nghĩa như thế nào trong thời điểm này, thưa Thứ trưởng?.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Nghĩa:  Cho đến thời điểm này, đã có 68,7% số trường phổ thông trên cả nước ban hành và thực hiện quy tắc ứng xử văn hóa, trong đó 54,6% số trường thực hiện nghiêm túc và có chế tài xử lý vi phạm hiệu quả.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa kiểm tra công tác thi tại Nghệ An. Ảnh: Hồ Phương

Mặc dù vậy, vẫn tồn tại một số bộ quy tắc ứng xử trong các trường học có tính hình thức, nội dung chưa đầy đủ, chung chung, dẫn tới việc triển khai quy tắc ứng xử nhiều nơi chưa thực chất, hiệu quả, chưa phát huy tác dụng trong việc xây dựng văn hóa học đường.

Bên cạnh đó, tác động của cơ chế thị trường cũng đã ảnh hưởng đến môi trường học đường. Vì thế một số nơi vẫn có tình trạng giáo viên, học sinh thiếu chuẩn mực trong ứng xử, vi phạm đạo đức nhà giáo... làm ảnh hưởng đến thể chất tinh thần học sinh, môi trường giáo dục.

Trong bối cảnh đó, việc ban hành Thông tư 06 sẽ là một thiết chế quan trọng để các nhà trường tăng cường nền nếp, kỷ cương, kỷ luật, xây dựng văn hóa trường học; trong đó xác định vai trò, trách nhiệm, quy định ứng xử cụ thể cho tất cả các chủ thể, nhất là vai trò nêu gương của cán bộ quản lý trường học, giáo viên.

Tiết học của học sinh Trường PT DTBT THCS Hội Nga - Quỳ Châu. Ảnh: Mỹ Hà

PV: Với khá nhiều các quy định về trang phục, ứng xử, ngôn ngữ và cả sử dụng mạng xã hội. Thứ trưởng có cho rằng, quy tắc này đang làm “khó” giáo viên và nhà trường?

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Nghĩa: Khi xây dựng quy định này, chúng tôi đã rất cân nhắc và tham khảo các luật, quy định có liên quan. Đồng thời, tham khảo những đánh giá, khảo sát khách quan về tác động của việc sử dụng mạng xã hội đối với giới trẻ, trong đó có học sinh.

Việc thực hiện Thông tư 06 như thế nào thì hãy để nó kiểm nghiệm trong thực tiễn. Nhưng Thông tư 06 chính là để phát huy dân chủ trong nhà trường và cũng tạo được mối quan hệ giữa các chủ thể như nhà giáo, cán bộ quản lý, người học, phụ huynh và với môi trường, với chính bản thân mình trên cơ sở các giá trị cốt lõi là tôn trọng, trách nhiệm, nhân ái, trung thực và hợp tác.

Học sinh Trường THPT Hà Huy Tập tìm hiểu về vấn đề an ninh mạng. Ảnh: Mỹ Hà

Khi mà tất cả các chủ thể thể hiện được các giá trị cốt lõi trong ứng xử của mình thì chúng tôi tin rằng các nhà trường chúng ta sẽ xây dựng được môi trường văn hóa an toàn, lành mạnh tạo môi trường thuận lợi để học sinh học tập, rèn luyện và được phát triển toàn diện về phẩm chất, năng lực. Và đó cũng chính là mục tiêu hướng tới của Thông tư 06.

PV: Để bộ quy tắc thực sự phát huy hiệu quả, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có cơ chế giám sát như thế nào để lâu dài bộ quy tắc sẽ trở thành một căn cứ quan trọng nhằm xây dựng văn hóa trong các trường học hiện nay?

 Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Nghĩa: Trong Thông tư 06 Bộ chỉ quy định mang tính chất khung và sẽ giao trách nhiệm cho tất cả các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên sẽ ban hành bộ quy tắc ứng xử với sự tham gia của cán bộ, nhà giáo, người quản lý và cả cha mẹ học sinh. Việc tham gia xây dựng đảm bảo bộ quy tắc được thực hiện một cách dân chủ trong nhà trường và góp phần xây dựng văn hóa trong nhà trường an toàn, lành mạnh và đúng quy chế.

Giờ ngoại khóa của học sinh Trường THCS Cửa Nam - thành phố Vinh. Ảnh: Đức Anh

Để đảm bảo thực hiện đúng quy tắc này thì các Sở Giáo dục và Đào tạo phải tăng cường kiểm tra, giám sát trên địa bàn của mình. Về phía Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có kiểm tra, giám sát một cách ngẫu nhiên để thấy được quá trình thực hiện ở các địa phương và có thể thực hiện tốt hơn chức năng quản lý. 

Vừa rồi chúng tôi khảo sát ở một số địa phương và thấy một số đơn vị triển khai khá nhanh và đã có văn bản yêu cầu các cơ sở giáo dục xây dựng bộ quy tắc ứng xử. Còn bộ quy tắc ứng xử đi vào cuộc sống như thế nào thì chúng tôi nghĩ còn chờ thời gian để các sở triển khai và chúng tôi vẫn tổ chức các hội nghị, hội thảo và sẽ có những điều chỉnh nếu có những điều chưa phù hợp.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!