Cả hệ thống chính trị phải vào cuộc trong công tác chăm lo, bảo vệ trẻ em

Sáng 7/7, kỳ họp thứ 14, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021 - 2026 tiếp tục tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Các đại biểu HĐND tỉnh tiếp tục tập trung chất vấn Giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo và Giám đốc Sở Văn hoá - Thể thao về nội dung: “Công tác phòng chống bạo lực học đường; giáo dục kỹ năng sống cho học sinh; công tác phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước; công tác bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt… Thực trạng, nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp trong thời gian tới”.

Thay mặt chủ toạ kỳ họp, kết luận phiên chất vấn, Chủ tịch HĐND tỉnh Thái Thanh Quý nhấn mạnh, không khí chất vấn sôi nổi, các đại biểu HĐND tỉnh đặt câu hỏi chất vấn rất trúng, đúng; nhiều câu hỏi hóc búa.

Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo nắm chắc vấn đề, trả lời đầy đủ, thẳng thắn, rõ ràng. Ngoài ra, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội và Giám đốc Sở Văn hoá và Thể thao cũng đã trả lời và làm rõ các vấn đề đại biểu, cử tri quan tâm.

Chủ tịch HĐND tỉnh cho rằng, phiên chất vấn đã làm rõ nội hàm 4 vấn đề: Bạo lực học đường; kỹ năng sống, phòng chống đuối nước và chăm sóc, bảo vệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.

Đây là những vấn đề xã hội lớn, khó, có nhiều yếu tố tác động vì đối tượng là các em học sinh, trẻ em đang thay đổi nhanh về thể chất, tâm sinh lý, dễ bị kích động, dễ bị tổn thương. Trách nhiệm giải quyết 4 vấn đề này cũng rất rộng, từ gia đình, trường học, cộng đồng xã hội và chính bản thân các em phải biết bảo vệ mình.

Bên cạnh đó, đặc điểm tự nhiên và xã hội của tỉnh ta có nhiều yếu tố tác động bất lợi đến việc thực hiện 4 vấn đề trên. Nghệ An có thời tiết khắc nghiệt, thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai; hệ thống sông ngòi, hồ đập, ao nhiều nên việc phòng, chống đuối nước rất khó. Đời sống, mức sống của nhân dân giữa các vùng miền chênh lệch nhau, không đồng đều, nhất là khu vực miền núi, bãi ngang ven biển còn nhiều khó khăn.

Mặt trái của quá trình phát triển, kinh tế thị trường có nhiều tác động sâu sắc đến mọi tầng lớp, trong đó có học sinh, trẻ em. Bố mẹ phải chạy đua kinh tế, gửi con cho ông bà nên các em thiếu sự chăm sóc của gia đình, thiếu tình thương, sự sẻ chia, đùm bọc, dạy dỗ; các em dễ bị sa vào các tệ nạn, trào lưu xấu.

Trong thời gian qua, UBND tỉnh và các ngành liên quan và các địa phương đã có nhiều nỗ lực trong việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em. Thể hiện, từ 2019 đến nay, UBND tỉnh đã ban hành 4 văn bản chỉ đạo, chương trình kế hoạch; Sở Giáo dục và Đào tạo đã ban hành 20 văn bản; các sở, ngành liên quan phối hợp ban hành 8 văn bản liên ngành và từ 2021 đến nay lập 6 đoàn kiểm tra để triển khai chỉ đạo thực hiện các nội dung trên.

Việc xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, công tác dạy kỹ năng sống được quan tâm hơn. Công tác tập huấn bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng cho giáo viên và đội ngũ thành viên tổ tư vấn tâm lý học đường được quan tâm, chăm lo. Sự phối hợp giữa phụ huynh với nhà trường, cộng đồng xã hội, chính quyền địa phương được chú ý nhiều hơn.

Bên cạnh những kết quả đạt được, theo Chủ tịch HĐND tỉnh Thái Thanh Quý, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế đáng lo ngại. Tình trạng bạo lực học đường vẫn có xu hướng gia tăng. Cụ thể, năm 2021 có 41 vụ, năm 2022 có 45 vụ, 6 tháng đầu năm 2023 có 51 vụ. Tuy nhiên, theo báo cáo giám sát vừa qua thì số vụ bạo lực học đường còn nhiều hơn.

Bạo lực học đường tác động rất sâu sắc, ảnh hưởng rất lớn đến học sinh, phụ huynh và cả nhà trường. Bây giờ không chỉ dừng lại ở việc bạo lực về thể chất còn diễn ra tình trạng bạo lực tinh thần, kích động, chia rẽ, thậm chí cô lập dẫn đến nhiều tình huống đau thương.

Việc trang bị các kỹ năng sống cho học sinh có nhiều cố gắng, nỗ lực nhưng vẫn chưa hiệu quả, còn phải tích hợp trong các môn học. Việc quản lý, đánh giá chất lượng các trung tâm kỹ năng sống, nhất là công tác thanh tra, kiểm tra còn nhiều hạn chế.

Tỷ lệ trẻ em đuối nước vẫn còn cao. Xây dựng môi trường an toàn xung quanh khu vực sống của trẻ em, học sinh của nhiều địa phương, gia đình còn rất lơ là, dẫn đến nhiều trường hợp đuối nước thương tâm; tỷ lệ trẻ em tử vong do đuối nước còn cao, tỷ lệ các em học sinh được dạy bơi còn thấp.

Bên cạnh đó, tỷ lệ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn còn nhiều. Công tác khảo sát, nắm bắt về tình hình trẻ em đặc biệt khó khăn và nhu cầu cần hỗ trợ của một số địa phương làm chưa tốt. Nhiều em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn chưa tiếp cận được các dịch vụ hỗ trợ.

Nhấn mạnh những nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Chủ tịch HĐND tỉnh Thái Thanh Quý đề nghị UBND tỉnh, các ngành, các địa phương tiếp tục tăng cường tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, chuyển biến thành hành động cho tất cả các tầng lớp nhân dân, giáo viên, xác định cả hệ thống chính trị vào cuộc trong việc chăm lo, bảo vệ trẻ em, tất cả vì tương lai con em của chúng ta.

"Giáo viên không chỉ dạy về chuyên môn mà phải có đủ lòng bao dung, tình yêu thương, sự sâu sắc để nắm bắt tâm, sinh lý của học sinh, trao yêu thương, khơi dậy khát vọng cho các em. Đồng thời, tuyên truyền để chính các em tự biết bảo vệ mình", Chủ tịch HĐND tỉnh Thái Thanh Quý nhấn mạnh.

Mặt khác, tập trung lãnh đạo xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực, gắn với việc xây dựng kịch bản cụ thể để kịp thời giải quyết, xử lý các vấn đề và tình huống xảy ra.

Trong đó, chú trọng giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh thiếu niên và nhi đồng, phải làm thực sự, không chỉ trong nhà trường mà còn trong gia đình, xã hội.

Chú trọng việc nắm bắt tâm lý của học sinh để kịp thời tư vấn và giải quyết các mâu thuẫn nảy sinh, không để xảy ra những xung đột về thể chất và tinh thần cho các em học sinh. Chú trọng phối hợp với các đơn vị liên quan đảm bảo trường học an toàn, an ninh để học sinh, giáo viên yên tâm giảng dạy và học tập.

Chú trọng xây dựng, củng cố và phát huy vai trò của các tổ chức Đoàn, Đội, Hội, của đội ngũ tư vấn tâm lý học sinh tại các trường học trong việc đồng hành với học sinh với quan điểm làm thực chất, giáo dục, dìu dắt, định hướng cho các em.

Thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn, cập nhật phổ biến pháp luật, kỹ năng sư phạm cho giáo viên để đảm bảo giáo viên thực sự chuẩn mực; đủ khả năng bao quát và hỗ trợ, giúp đỡ học sinh.

Nghiên cứu tăng thời lượng giáo dục kỹ năng sống, tích hợp vào các môn Giáo dục công dân, Tự nhiên và Xã hội, hoạt động trải nghiệm theo Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018, chú ý về chất lượng tại các trung tâm kỹ năng sống.

Đặc biệt, trong giáo dục kỹ năng sống cần quan tâm giáo dục các kỹ năng về quản lý cảm xúc, kỹ năng ứng xử, giải quyết mâu thuẫn, kỹ năng sử dụng mạng xã hội, cách ứng xử trên mạng xã hội.

Đồng chí Thái Thanh Quý - Chủ tịch HĐND tỉnh cũng yêu cầu các ngành, đơn vị, địa phương phối hợp chặt chẽ với từng gia đình trong công tác phòng chống đuối nước với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà”. Rà soát các tiêu chí để hỗ trợ công tác dạy bơi, học bơi. Về mặt xu thế lâu dài, nghiên cứu đưa môn bơi vào giảng dạy các trong trường học.

Thực hiện nghiêm, hiệu quả các quy định liên quan đến việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Sở Lao động, Thương binh - Xã hội và Sở Giáo dục - Đào tạo kịp thời rà soát tổng thể để lên phương án hỗ trợ đến từng đối tượng, quan tâm tác động chính sách đến các em. Tăng cường huy động các nguồn lực xã hội hóa để chăm lo cho trẻ em khó khăn.

Chủ tịch HĐND tỉnh Thái Thanh Quý đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương triển khai thực hiện các giải pháp trên. Thường trực HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh, các Tổ đại biểu, đại biểu HĐND tỉnh tiếp tục giám sát, theo dõi việc triển khai thực hiện các ý kiến kết luận của phiên chất vấn.