Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 648/QĐ-TTg ngày 7/6/2023 phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc tế thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
 |
Cảng hàng không quốc tế Vinh. Ảnh: Thành Duy |
Mục tiêu đến năm 2030 phát triển hệ thống cảng hàng không theo hướng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng nhu cầu vận tải, hội nhập quốc tế sâu rộng; bảo vệ môi trường, tiết kiệm các nguồn tài nguyên; bảo đảm quốc phòng, an ninh; nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, góp phần đưa nước ta cơ bản trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030.
Tầm nhìn đến năm 2050 hình thành 2 trung tâm vận tải hàng không đầu mối trung chuyển quốc tế ngang tầm khu vực tại vùng Thủ đô Hà Nội và vùng Thành phố Hồ Chí Minh.
Đầu tư đưa vào khai thác các cảng hàng không mới phấn đấu khoảng 97% dân số có thể tiếp cận tới cảng hàng không trong phạm vi 100km.
Mở rộng, nâng cấp các cảng hàng không tại các trung tâm kinh tế vùng, đảm bảo nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Đầu tư hệ thống cơ sở hạ tầng và thiết bị bảo đảm hoạt động bay, đồng bộ, hiện đại ngang tầm quốc tế; hình thành các trung tâm đào tạo, huấn luyện bay, bảo dưỡng sửa chữa máy bay và hệ thống trang thiết bị bảo đảm hoạt động bay hiện đại.
Thời kỳ 2021 - 2030, hệ thống cảng hàng không được quy hoạch theo mô hình trục nan với 2 đầu mối chính tại khu vực Thủ đô Hà Nội và khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, hình thành 30 cảng hàng không bao gồm 14 cảng hàng không quốc tế và 16 cảng hàng không quốc nội; tầm nhìn đến năm 2050, hình thành 33 cảng hàng không, bao gồm 14 cảng hàng không quốc tế, 19 cảng hàng không quốc nội; trong đó Cảng hàng không Vinh là 1 trong 14 cảng hàng không quốc tế của cả nước.
 |
Phương án điều chỉnh quy hoạch Cảng Hàng không quốc tế Vinh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được lựa chọn. Ảnh tư liệu: Thành Duy |
Trong Quy hoạch hệ thống cảng hàng không, sân bay thời kỳ 2021 - 2030, Cảng hàng không quốc tế Vinh có quy mô, cấp sân bay là 4E với tổng diện tích hơn 557ha; công suất thiết kế dự kiến là 8 triệu hành khách/năm, lớn thứ 6/14 cảng hàng không quốc tế của Việt Nam, sau các Cảng hàng không quốc tế: Nội Bài (60 triệu hành khách/năm), Tân Sơn Nhất (50 triệu hành khách/năm), Cam Ranh (25 triệu hành khách/năm), Đà Nẵng (25 triệu hành khách/năm), Long Thành (25 triệu hành khách/năm), Cát Bi (13 triệu hành khách/năm), Chu Lai (10 triệu hành khách/năm), Phú Quốc (10 triệu hành khách/năm). Ước tính chi phí đầu tư Cảng hàng không quốc tế Vinh theo quy hoạch giai đoạn này là 14.942 tỷ đồng.
Định hướng đến năm 2050, Cảng hàng không quốc tế Vinh có công suất thiết kế dự kiến đón được 14 triệu hành khách/năm, đứng sau các Cảng hàng không quốc tế: Nội Bài (100 triệu hành khách/năm), Long Thành (100 triệu hành khách/năm), Tân Sơn Nhất (50 triệu hành khách/năm), Cam Ranh (36 triệu hành khách/năm), Đà Nẵng (30 triệu hành khách/năm), Chu Lai (30 triệu hành khách/năm), Vân Đồn (20 triệu hành khách/năm), Phú Quốc (18 triệu hành khách/năm). Ước tính chi phí đầu tư Cảng hàng không quốc tế Vinh theo quy hoạch giai đoạn này là 8.905 tỷ đồng.
Cảng Hàng không quốc tế Vinh hiện là cảng hàng không cấp 4E theo quy định ICAO, 6 hãng hàng không đang khai thác 9 đường bay, với tần suất bình quân 26 - 28 chuyến bay/ngày (tương ứng với 52 - 56 lượt cất, hạ cánh/ngày). Lượng hành khách thông qua cảng năm 2022 đạt 2,6 triệu hành khách, đã quá tải so với công suất hiện nay.
Hiện nay, nhà ga hành khách T1 đã hoạt động tối đa công suất, những dịp cao điểm tần suất chuyến bay lớn quá tải (khoảng 50 chuyến cả đi và đến); Nhà ga hành khách quốc tế chưa đảm bảo yêu cầu do đang sử dụng từ nhà ga cũ cải tạo. Đặc biệt, sảnh đón hành khách và khu vực làm thủ tục check in đã quá tải trong thời gian cao điểm.
Số lượng sân đỗ chỉ đáp ứng được tối đa 6 máy bay, trong khi các dịp lễ, tết cần 8 đến 9 vị trí đỗ. Đường cất, hạ cánh số hiện hữu dài 2.400m được đầu tư sửa chữa từ năm 2003, chỉ đáp ứng cho các loại máy bay A320/A321 giảm tải (máy bay code C) hoặc tương đương, không tiếp nhận được các loại máy bay thân lớn code E như A350, B777, B787… dẫn đến không mở được các đường bay quốc tế có chặng đường bay dài cần máy bay thân lớn.
Chất lượng mặt đường cất, hạ cánh đã xuống cấp, thường xuyên phải duy tu, sửa chữa; chưa có hệ thống đường lăn song song ảnh hưởng đến thời gian cất, hạ cánh các chuyến bay; chưa có nhà ga hàng hóa, khu vực hangar sửa chữa…
Do đó, việc nâng cấp, cải tạo Cảng Hàng không quốc tế Vinh đang là yêu cầu đặt ra, đặc biệt là xây dựng đường cất, hạ cánh thứ hai có chiều dài 3.000m, đảm bảo có thể tiếp nhận được các loại máy bay thân lớn code E như A350, B777, B787, cũng như xây dựng khu hàng không dân dụng mới. Đây là một trong hai nút thắt về hạ tầng chiến lược mà Nghệ An đang rốt ráo tập trung tháo gỡ để phục vụ tốt hơn cho sự phát triển của tỉnh.
Trước đó, ngày 22/9/2022, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số số 1121/QĐ-TTg thành lập Tổ công tác, trong đó có nhiệm vụ nghiên cứu Đề án xã hội hóa, đầu tư theo phương thức đối tác công tư khai thác các cảng hàng không Nà Sản (tỉnh Sơn La), Vinh (tỉnh Nghệ An), Chu Lai (tỉnh Quảng Nam), Cần Thơ (thành phố Cần Thơ) và một số cảng hàng không khác khi có nhu cầu. Hiện nay, Ban Cán sự Đảng Chính phủ đang xây dựng Đề án định hướng huy động nguồn lực xã hội đầu tư kết cấu hạ tầng Cảng hàng không để báo cáo Bộ Chính trị thông qua về chủ trương.
