(Baonghean) Là chợ quê hoạt động hàng chục năm trên địa bàn xã Hưng Lộc, (TP Vinh) chợ Cọi cũ xập xệ nhếch nhác đã được thay thế bằng chợ Cọi mới khang trang, với vốn xây dựng 14,7 tỷ đồng do xã viên HTX đóng góp. Tuy nhiên, chợ Cọi mới sau khi đưa vào hoạt động thì hiệu quả chưa tương xứng với vốn đầu tư.
Từ năm 1998 đến nay, HTX Hưng Lộc bị thu hồi 32 ha đất nông nghiệp trong tổng số 184 ha đất canh tác của 1.787 xã viên. Tính đến nay, bình quân mỗi xã viên HTX Hưng Lộc chỉ còn 450 m2 đất sản xuất, cộng thêm các nghề phụ như thợ xây tự do, kinh doanh nhà trọ nhưng đời sống vẫn khó khăn.
Từ năm 2009, UBND TP.Vinh đã có chủ trương xây dựng lại chợ Cọi để tạo thêm việc làm, nâng cao đời sống nhân dân. Cách làm là Ban quản lý HTX vận động một công ty tư nhân có năng lực, là người trong xã, tình nguyện bỏ vốn xây dựng chợ, sau đó hoàn lại vốn bằng hình thức đấu thầu bán công trình. Sau 14 tháng thi công, ngày 1/5/2012, công trình đã đưa vào sử dụng.
Trên diện tích đất 7.000m2 (trong tổng số 8.638m2 được quy hoạch), chợ Cọi được xây dựng với tổng diện tích 3.000m2 , bố trí 160 điểm bán hàng từ 4-5m2. Nhà giết mổ gia súc tập trung 220m2 đã hoàn thành chưa đưa vào sử dụng. Cơ sở hạ tầng từ đường đi, mương thoát nước, điện chiếu sáng, nhà vệ sinh tự hoại, hệ thống phòng cháy chữa cháy đều đã hoàn thành, sân đường trong chợ đổ bê tông, có nhà gửi xe, nhà bảo vệ; ngoài cổng chính có các cổng phụ vào ra thuận lợi. Sau khi công trình hoàn thành, Ban quản lý HTX họp các hộ xã viên thông qua phương án đấu thầu để huy động vốn. Việc tổ chức đấu thầu được làm công khai, tất cả các quầy hàng đều được định giá theo diện tích và vị trí kinh doanh. Các quầy mặt ngoài đình chính có giá từ 100-170 triệu đồng. Các quầy bên trong đình chính có giá từ 40-60 triệu đồng.
Theo quy chế được xã viên thông qua thì phải hết người trong xã tham gia đấu thầu mới đến người ngoài xã. Kết quả xã viên HTX Hưng Lộc có 220 hộ góp vốn, một số người ở các phường: Hưng Dũng, Trung Đô, Hà Huy Tập, Quang Trung cũng tham gia góp vốn, tổng số vốn dân đóng góp qua đấu thầu là 13,2 tỷ đồng, Ban quản lý HTX góp 1,5 tỷ đồng. Chợ đưa vào sử dụng đã tạo việc làm cho nhiều lao động trên địa bàn.
Tuy nhiên, qua tìm hiểu thực tế thì chợ Cọi vẫn chưa phát huy hiệu quả kinh doanh. Khu vực đình chính có 146 quầy nhưng đa số là hàng may mặc, dày dép, mỹ phẩm, chưa có các mặt hàng tiêu dùng cần thiết khác. Nhiều quầy trong đình chính đóng cửa, một số quầy niêm yết cho thuê. Khu vực đình phụ gồm 160 điểm bán hàng diện tích chỉ được 4m2 bày bán la liệt các loại thực phẩm tươi sống, rau quả, hải sản, thực phẩm khô, vẫn như là chợ quê ngày trước. Mặt ngoài bao quanh chợ là 3 dãy nhà 2 tầng khá đẹp nhưng mới chỉ có một số quầy bán hàng ở tầng 1 còn toàn bộ tầng 2 đang bỏ không. Theo chủ nhiệm HTX Nguyễn Văn Khai cho biết thì hiện tại còn 60 quầy chưa hoạt động. Trong vai người đi mua hàng, chúng tôi được một số chủ hàng hỏi có cần mua quầy để họ giới thiệu. Một chủ quầy bán dày dép phía ngoài đình chợ cho biết: Một số người có tiền đã tham gia đấu thầu mua quầy rồi bán lại kiếm lời...
Chợ Cọi có nhiều lợi thế kinh doanh (nằm trên trục đường Vinh - Cửa Hội, gần Bệnh viện Quân y 4, Trường Cao đẳng Sư phạm, Trường Trung cấp kinh tế kỹ thuật Hồng Lam, tương lai có cơ sở 2 Đại học Y khoa Vinh, xung quanh chợ có khu dân cư tập trung), có thể phát triển thành trung tâm thương mại, dịch vụ. Nhưng hiện nay chợ chủ yếu giải quyết việc làm cho con em xã viên và một số lao động nghèo, do đó vốn kinh doanh không lớn. Để phát huy hiệu quả kinh doanh của chợ Cọi, Ban quản lý chợ phải tạo điều kiện để các chủ quầy có vốn kinh doanh nhiều mặt hàng đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Chính sách thu hút để những người có vốn lớn vào chợ kinh doanh cần triển khai. Theo quy chế ban đầu thì xã viên có quyền chuyển nhượng quầy cho người khác, nhưng cần đề phòng việc đầu cơ buôn bán quầy.
