(Diễn văn Lễ khánh thành Dự án bảo tồn, tôn tạo khu mộ Bà Hoàng Thị Loan do đồng chí Phan Đình Trạc - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An trình bày)
Kính thưa đồng chí Nguyễn Minh Triết - nguyên UVBCT, Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam !
Kính thưa đồng chí Tòng Thị Phóng - UVBCT, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam !
Kính thưa đồng bào, đồng chí và quý vị đại biểu !
Hôm nay, Tỉnh uỷ - HĐND - UBND -UBMTTQ tỉnh Nghệ An, long trọng tổ chức Lễ khánh thành Dự án tu bổ, tôn tạo Khu mộ Bà Hoàng Thị Loan, trong tổng thể Dự án Quy hoạch, bảo tồn, tôn tạo di tích lịch sử văn hóa Kim Liên, một trong bốn Khu di tích đặc biệt quan trọng về Chủ Tịch Hồ Chí Minh.
Trong giờ phút trang trọng này, chúng ta thành kính tưởng nhớ và biết ơn vô hạn đối với Bà Hoàng Thị Loan - Người Mẹ Làng Sen đã sinh ra Bác Hồ muôn vàn kính yêu của dân tộc Việt Nam.
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo!
Kính thưa đồng bào, đồng chí và quý vị đại biểu!
Bà Hoàng Thị Loan sinh năm 1868, tạ thế ngày 22 tháng Chạp năm Canh Tý (1900). Cuộc đời của Bà là tấm gương cao đẹp, mẫu mực cho những phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam: tần tảo, đảm đang, dịu dàng, nhân hậu, giàu tình yêu thương và đức hy sinh cao cả. Nhân dân Việt Nam mãi mãi ghi ơn Bà không chỉ Bà là thân mẫu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mà còn là người phụ nữ tiêu biểu của dân tộc Việt Nam.
Lúc tạ thế, Bà được bà con làng xóm an táng tại chân núi Tam Tầng, thuộc dãy Ngự Bình, xứ Huế. Năm 1922, người con gái cả là Nguyễn Thị Thanh đã đưa hài cốt Mẹ về trong vườn nhà ở Làng Sen. Năm 1942, ông Nguyễn Sinh Khiêm đã bí mật an táng hài cốt Bà ở núi Động Tranh, thuộc dãy Đại Huệ. Từ năm 1946, khi nước nhà được độc lập, đặc biệt sau Đại thắng mùa xuân năm 1975, đất nước thống nhất, nơi đây đã trở thành một di tích văn hoá - lịch sử quan trọng và thiêng liêng, cuốn hút tình cảm và sự quan tâm của đồng bào cả nước và bạn bè quốc tế.
Thể theo nguyện vọng của đồng bào, chiến sỹ cả nước và cũng là để bày tỏ sự tri ân, lòng thành kính với thân mẫu Chủ tịch Hồ Chí Minh, năm 1983, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ - Tĩnh đã ra Nghị quyết về việc xây dựng Khu mộ Bà Hoàng Thị Loan. Ngày 9/5/1984 công trình được khởi công xây dựng và ngày 16/5/1985 công trình xây dựng Khu mộ được hoàn thành. Đến với di tích này, mọi người càng hiểu và cảm nhận sâu sắc hơn về cuộc đời Bà Hoàng Thị Loan. Vượt qua thời gian, cuộc đời Bà đã trở thành huyền thoại, có ý nghĩa vô cùng sâu sắc trong đời sống tinh thần của các tầng lớp nhân dân. Trong tâm thức của người dân Việt Nam, Bà được thành kính tôn vinh là bậc “Quốc Mẫu”.
Để phục vụ tốt hơn nhu cầu thăm viếng ngày càng đông của nhân dân và bạn bè quốc tế, đáp ứng yêu cầu và nguyện vọng của đồng bào cả nước; được sự quan tâm giúp đỡ của Trung ương, Đảng bộ và nhân dân Nghệ An quyết định triển khai thực hiện Dự án Bảo tồn, tôn tạo lại khu mộ Bà Hoàng Thị Loan, trong tổng thể dự án Bảo tồn, tôn tạo Khu di tích lịch sử - văn hóa Kim Liên. Sau một thời gian chuẩn bị chu đáo, đặc biệt là việc lựa chọn phương án thiết kế, ngày 21/7/2010, công trình được khởi công xây dựng và đến nay đã hoàn thành sau gần một năm khẩn trương thi công. Trong thời gian này, phần mộ cụ Hà Thị Hy - Bà nội của Bác cũng được đồng thời tiến hành tu bổ, tôn tạo và đã hoàn thành.
Khu mộ Bà Hoàng Thị Loan là một công trình kiến trúc được thiết kế bởi tài năng sáng tạo của đông đảo giới kiến trúc cả nước. Về địa thế, khu mộ tựa vào dãy núi Đại Huê, nhìn ra núi Hồng - sông Lam, nơi hội tụ linh khí của cả vùng xứ Nghệ; cũng là hướng nhìn về phương Nam, nơi có phần mộ của ông Phó Bảng Nguyễn Sinh Sắc đang yên nghỉ tại Thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp. Về kiến trúc, khu Mộ có kiểu dáng thanh thoát và gần gũi. Mái che mộ có hình khung cửi cách điệu với 6 dải lụa mềm mại, gợi nhớ cuộc đời canh cải vất vả để nuôi chồng, nuôi con thuở sinh thời. Phía sau mộ là bức phù điêu bằng đá trắng khắc họa những cánh sen thanh tao, tinh khiết của quê nhà và cũng là biểu tượng về cuộc đời và nhân cách của Bà. Công trình không đồ sộ mà khiêm nhường, lặng lẽ, hài hoa với cảnh quan Động Tranh, dãy Đại Huệ và với cả một vùng non nước Hồng Lam, như chính cuộc đời Bà - cuộc đời của Người Mẹ Làng Sen, bình dị mà vĩ đại, gần gũi mà cao cả. Người đã kết tinh những gì đẹp đẽ nhất, tinh túy nhất của quê hương, đất nước để sinh ra Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ thiên tài của dân tộc Việt Nam.
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo!
Kính thưa đồng bào, đồng chí và quý vị đại biểu!
Giữa bao la núi non Đại Huệ, Di tích bia mộ Bà Hoàng Thị Loan là nơi tụ hội linh khí của đất trời non nước Lam Hồng, khắc chạm vào không gian và thời gian một vẻ đẹp bình dị mà thiêng liêng. Khu di tích Kim Liên nói chung và Khu mộ Bà Hoàng Thị Loan nói riêng, cùng với hệ thống các di tích khác về Bác Hồ là những di tích có giá trị lịch sử - văn hoá đặc biệt. Đó là di sản văn hoá Hồ Chí Minh, là tài sản vô giá của Đảng, của dân tộc ta. Các giá trị văn hoá đó đã, đang và mãi mãi trở thành tình cảm, trí tuệ, động viên, cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết, thi đua xây dựng đất nước giàu đẹp, văn minh. Hình ảnh Người Mẹ Làng Sen gắn liền với gia thế, cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ mãi mãi trường tồn, vĩnh hằng cùng quê hương xứ Nghệ và dân tộc Việt Nam anh hùng.
Với tinh thần đó, tôi kêu gọi cán bộ, chiến sỹ, đồng bào các dân tộc tỉnh nhà đoàn kết, thi đua đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", phấn đấu xây dựng Nghệ An trở thành một tỉnh khá và kiểu mẫu như mong muốn của Bác Hồ kính yêu. Tiếp tục làm tốt công tác bảo tồn, phát huy hiệu quả giá trị di tích Khu mộ Bà Hoàng Thị Loan và hệ thống di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh trên quê hương của Người, để mở rộng vòng tay đón mời đồng bào cả nước và bạn bè quốc tế đến với vùng đất Hoan Châu địa linh, nhân kiệt.
Nhân dịp này, thay mặt Tỉnh uỷ - HĐND- UBND - UBMTTQ tỉnh, tôi trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cơ quan trung ương, các địa phương, đồng bào cả nước và kiều bào ở nước ngoài đã quan tâm, động viên, hỗ trợ Đảng bộ và nhân dân tỉnh nhà vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, dành được nhiều thành tựu quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, và tin tưởng sẽ được sự quan tâm, giúp đỡ nhiều hơn nữa trong thời gian tới.
Tôi nhiệt liệt biểu dương sự nỗ lực cố gắng, tâm huyết và đầy trách nhiệm của cán bộ, công nhân các đơn vị xây dựng, nhất là cán bộ, công nhân Công ty đá Hoang Liên, Đảng bộ và nhân dân xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, đồng bào và chiến sỹ tỉnh nhà, những người đã trực tiếp góp phần hoàn thành công trình: Bảo tồn, tôn tạo Khu mộ Bà Hoàng Thị Loan đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, thiết thực kỷ niệm 121 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và 100 năm ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước.
Kính chúc các đồng chí lãnh đạo, đồng bào, đồng chí, quý vị đại biểu mạnh khỏe và hạnh phúc!
Xin trân trọng cảm ơn !
------------------------
* Đầu đề do Báo Nghệ An đặt.
