(Baonghean) - Trong cái sự học có nhiều cách học. Trước kia có phong trào bình dân học vụ, bổ túc văn hoá, rồi chuyên tu, tại chức, giáo dục thường xuyên, đến bán công, dân lập, tư thục, du học tại chỗ, du học nước ngoài, v.v.. nay có cả hình thức đào tạo từ xa. Đây là một nỗ lực lớn của Nhà nước và các tổ chức phi chính phủ nhằm nâng cao dân trí, rất đáng hoan nghênh.
Đào tạo từ xa, bắt nguồn từ các nước phương tây. Phương thức đào tạo này nhiều năm qua đã chiếm ưu thế về số lượng người theo học từ khắp mọi nơi. Chỉ tính riêng chi nhánh đại học từ xa ở Nghệ An của Viện Đại học mở Hà Nội hàng năm cũng đã thu nhận trên dưới 500 học viên học đại học. Điều này chứng tỏ nhu cầu học và tính tiện ích của phương thức giáo dục này, nhưng hãy nhìn nhận một cách khách, liệu đào tạo từ xa có ưu việt ?
Nói đến học đại học từ xa, người ta nghĩ ngay đến “đầu vào” của ngành học này. Với các ngành học khác nhất thiết phải thi tuyển, nhưng đại học từ xa thì không. Chỉ cần nộp hồ sơ là nghiễm nhiên bạn trở thành sinh viên đại học. Trên thực tế cho thấy, chất lượng giáo dục ở bất cứ hình thức nào cũng đòi hỏi các học viên phải có một trình độ tiếp nhận tương thích. Việc giáo dục từ xa đòi hỏi học viên phải tự học là chính, trình độ sư phạm của cán bộ giảng dạy phải thật giỏi, phải có nhiều kinh nghiệm. Trên thực tế, cán bộ giảng dạy từ xa khi được thuê về dạy các môn học tập trung đều mới ra trường, thậm chí môn Anh văn thì có khi là sinh viên năm thứ tư đến giảng dạy. Còn giáo trình đã khó lại ngắn gọn hơn tài liệu giảng dạy chính quy, ví như một môn học chính quy đến 30 tiết thì học từ xa chỉ được giải đáp qua loa có hơn 1 ngày, làm cho đa số học viên không hiểu hết bài học. Do đó, để đối phó, học viên lại nhờ hoặc thuê người khác làm hộ bài. Có rất nhiều học viên rất tự giác và nghiêm túc học hỏi, và họ đã học rất khá, nhưng bên cạnh đó cũng có những người không chịu học mà chỉ bỏ tiền thuê, vẫn đỗ đạt cao. Điều đó cho thấy sự công bằng trong thi cử ở hình thức học này thiếu độ tin cậy. Mặt khác cách đào tạo vẫn nặng về lý thuyết, thiếu kỹ năng thực hành nên khó có thể nói là có chuyên môn sâu.
Nhìn chung, những người theo học họ đều có chủ ý tích cực, nhưng khi thấy khó, đành phải học đối phó vì “đâm lao phải theo lao”, để kiếm “cái bằng” cho việc xếp lương !
