Cái duyên với bóng chuyền
Sinh năm 2002, Vi Thị Như Quỳnh là con cả trong một gia đình nông dân dân tộc Thái ở xã Tam Đình (Tương Dương). Cũng như nhiều cô bé, cậu bé khác ở miền núi, những năm tiểu học của Quỳnh trôi qua một cách bình lặng khi vừa đi học, vừa phụ giúp bố mẹ việc nhà và nương rẫy.
Lên lớp 6, Vi Thị Như Quỳnh bắt đầu biết đến môn bóng chuyền trong một lần theo ông ngoại đến xem một trận bóng tại nhà văn hóa bản. Và người ông của Quỳnh cũng như chính cô bé không ngờ được rằng, đó chính là dấu mốc quan trọng khi khả năng chơi bóng trong Quỳnh được đánh thức. Từ đó, cứ mỗi buổi chiều, Quỳnh lại xin bố mẹ ra sân chơi bóng chuyền với các anh chị, cô chú trong bản. Dù vừa mới làm quen với bộ môn này nhưng cô gái trẻ lại chơi rất thuần thục, đam mê.
Những năm sau đó, do thừa hưởng gen từ người bố cao gần 1m80 nên chiều cao của Quỳnh bắt đầu phát triển vượt trội so với bạn bè cùng lứa. Và niềm đam mê bóng chuyền cùng với sự ngưỡng mộ đối với những nữ tuyển thủ như Phạm Thị Kim Huệ, Lê Thanh Thúy, Nguyễn Thu Hoài, Bùi Thị Ngà, Đặng Thị Kim Thanh… khiến Như Quỳnh bắt đầu nghĩ đến việc trở thành vận động viên chuyên nghiệp ở bộ môn này.
Đầu năm 2017, qua mạng xã hội Facebook, Như Quỳnh biết được thông tin đội bóng Ngân hàng Công thương đang tuyển cầu thủ trẻ. Sau nhiều lần suy nghĩ, cô bé 15 tuổi người dân tộc Thái đã liên hệ với số điện thoại bộ phận tuyển sinh của đội bóng. Và người mà Quỳnh gặp qua điện thoại chính là huấn luyện viên Nguyễn Thúy Oanh - cựu chuyền hai nổi tiếng một thời của bóng chuyền Việt Nam và lúc bấy giờ đang phụ trách công tác đào tạo trẻ của đội bóng chuyền Ngân hàng Công thương.
Qua điện thoại, khi biết được tuổi của Quỳnh, huấn luyện viên Thúy Oanh tỏ vẻ đắn đo. Tuy nhiên, giọng nói Nghệ An mộc mạc cũng sự quyết tâm mà Quỳnh thể hiện khiến nữ huấn luyện viên kỳ cựu quyết định trao cho cô bé một cơ hội.
Đem câu chuyện này kể với ông ngoại, Quỳnh ngay lập tức được ông ủng hộ. Và cũng nhờ ông mà bố mẹ Quỳnh dù không muốn con gái xa nhà sớm cũng nhanh chóng đồng ý với quyết định theo đuổi con đường thể thao của cô bé. Vậy là sau Tết 2017, Quỳnh cùng ông ngoại khăn gói ra Hà Nội để tham gia bài kiểm tra tuyển chọn vào lớp năng khiếu của đội bóng chuyền Ngân hàng Công thương. Dù ở cái tuổi khá muộn để bắt đầu với môn bóng chuyền nhưng những tố chất như thể lực, sự nhanh nhẹn, sức bật… đã giúp cô bé người miền Tây Nghệ An trúng tuyển.
Do đến với bóng chuyền muộn nên trong các buổi tập, Vi Thị Như Quỳnh được huấn luyện viên Nguyễn Thúy Oanh uốn nắn rất kỹ bằng các bài tập riêng có cường độ khá cao. Tuy nhiên, với tố chất bẩm sinh, ý chí vượt khó, Quỳnh luôn nỗ lực trong các buổi tập và bắt nhịp rất nhanh so với các bạn bè cùng trang lứa.
Ban đầu, Quỳnh được xếp tập ở vị trí phụ công do chiều cao hạn chế (đến nay chỉ cao 1m75 – PV). Thế nhưng, với con mắt của người làm chuyên môn lâu năm, huấn luyện viên Thúy Oanh nhận thấy rằng hiểu rằng, phải ở vị trí chủ công Vi Thị Như Quỳnh mới phát huy được hết các tố chất bẩm sinh, từ sức bật cho tới lực cổ tay rất khỏe. Và chính điều này đã góp phần quan trọng để bóng chuyền nữ Việt Nam có một chủ công trẻ xuất sắc như hiện nay.
Những bước tiến
Cuối tháng 10 năm 2019, ở tuổi 17, Vi Thị Như Quỳnh được thử sức ở giải đấu đầu tiên là Giải vô địch bóng chuyền trẻ toàn quốc năm 2019. Tuy đội bóng trẻ Ngân hàng Công thương chỉ xếp ở vị trí thứ tư chung cuộc nhưng Vi Thị Như Quỳnh đã để lại ấn tượng đặc biệt với giới chuyên môn khi là một trong những chủ công ghi nhiều điểm nhất giải đấu.
Năm 2020, cũng tại Giải vô địch bóng chuyền trẻ toàn quốc, những pha bật đà rất cao và dựng, tấn công uy lực của Vi Thị Như Quỳnh đã khiến nhiều đội bóng phải choáng ngợp. Chính vận động viên người dân tộc Thái là người ghi nhiều điểm nhất và giành luôn danh hiệu vận động viên xuất sắc nhất giải đấu.
Cũng trong năm 2020, tại Giải vô địch bóng chuyền U23 Quốc gia, Vi Thị Như Quỳnh cũng thi đấu rất xuất sắc và cùng các đồng đội vượt qua Thông tin - LienVietPostBank để giành chức vô địch giải đấu. Việc thi đấu ấn tượng tại các giải trẻ đã giúp cho Vi Thị Như Quỳnh có một suất chính thức trong đội bóng Ngân hàng Công thương thi đấu tại sân chơi cao nhất trong nước của bóng chuyền nữ Việt Nam là Giải vô địch bóng chuyền Quốc gia. Dù giải đấu này liên tục bị hoãn, rồi hủy do dịch Covid-19 nhưng sau những vòng đấu đầu tiên, Vi Thị Như Quỳnh cũng đã thi đấu rất nổi bật ở vị trí chủ công.
Năm 2021, Vi Thị Như Quỳnh có bước ngoặt lớn trong sự nghiệp khi quyết định rời Ngân hàng Công thương để thử sức tại đội bóng mới mới Than Quảng Ninh. Dù ban đầu việc chuyển nhượng này đã gặp phải mâu thuẫn và tranh chấp nhưng sau đó các bên đã đàm phán thỏa thuận thành công, giúp cho Vi Thị Như Quỳnh được thi đấu cho đội bóng đất mỏ.
Tại đây, Như Quỳnh được hội ngộ với người thầy cũ là huấn luyện viên Nguyễn Tuấn Kiệt. Dưới sự dẫn dắt của vị huấn luyện viên kì cựu này, Vi Thị Như Quỳnh đã cùng các đồng đội có những thành tích đáng kể, trong đó nổi bật là vị trí thứ 3 tại Giải vô địch quốc gia năm 2021.
Năm 2022, dù đang là một trong những vận động viên trẻ xuất sắc nhất của Việt Nam nhưng Vi Thị Như Quỳnh đã không có tên trong danh sách đăng kí chính thức dự SEA Games 31 của đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam dưới thời huấn luyện viên trưởng Thái Thanh Tùng. Tuy nhiên, niềm vui đã trở lại với nữ vận động viên người dân tộc Thái này sau SEA Games 31 khi người thầy của cô ở Than Quảng Ninh Nguyễn Tuấn Kiệt trở thành huấn luyện viên trưởng đội tuyển Quốc gia. Hiểu rõ những phẩm chất của người học trò mà mình từng dẫn dắt từ năm 2019, vị huấn luyện viên này đã không ngần ngại triệu tập Như Quỳnh lên đội tuyển quốc gia và trong năm 2022, chủ công trẻ này đã cùng đội tuyển giành hạng 4 tại Cúp bóng chuyền châu Á và đoạt hạng nhì tại ASEAN Grand Prix.
Năm 2023 này là một năm có thể nói là thành công rực rỡ của bóng chuyền nữ Việt Nam cũng như cá nhân Vi Thị Như Quỳnh. Tại cúp bóng chuyền các CLB châu Á hồi tháng 4, cùng với Thanh Thúy và Tú Linh, Như Quỳnh chính là nhân tố nổi bật, góp công không nhỏ khi ghi 17 điểm, giúp tuyển Việt Nam ngược dòng hạ CLB Diamond Food của Thái Lan 3-2 để giành chức vô địch. Tại SEA Games 32 vào tháng 5, Như Quỳnh cũng đã thi đấu xuất sắc để cùng tuyển nữ Việt Nam giành tấm Huy chương Bạc.
Tháng 6/2023, tại trận chung kết cúp thách thức nữ châu Á (AVC Challenge Cup) gặp Indonesia, Như Quỳnh được huấn luyện viên Tuấn Kiệt tung vào sân thay Thanh Thúy từ set 4 khi Thanh Thúy thấm mệt và chính sự thay đổi này góp phần tạo nên hiệu ứng tích cực cho tuyển Việt Nam. Với sức trẻ của mình, Như Quỳnh ghi 11 điểm, góp phần giúp tuyển Việt Nam thắng ngược Indonesia 3-2 để giành vé dự FIVB Challenger Cup ở Pháp.
Tiếp đó, vào tháng 8/2023, tại Giải bóng chuyền SEA V.League, sau khi thường xuyên đánh dự bị ở đội 1 bóng chuyền nữ Việt Nam thì tại lượt về SEA V.League 2023, Như Quỳnh đánh chính ở đội 2 và chủ công của Than Quảng Ninh thực sự đã chơi xuất sắc. Với phong độ ấn tượng ở cả 3 trận đấu gặp Indonesia, Philippines và Thái Lan, Như Quỳnh được bầu chọn là chủ công xuất sắc nhất ở lượt về SEA V.League 2023.
Đến tháng 9/2023, tại Giải bóng chuyền nữ vô địch châu Á 2023, Như Quỳnh cùng các đàn chị Thanh Thúy, Kiều Trinh, Lâm Oanh, Lý Thị Luyến… đã thi đấu rất xuất sắc để giành vị trí thứ tư chung cuộc. Đặc biệt, tại ASIAD vừa qua, Như Quỳnh cũng đã góp công rất lớn để giúp bóng chuyền nữ Việt Nam lần đầu tiên trong lịch sử giành quyền vào tốp 4 đội mạnh nhất ở ASIAD.
Trong đó ở các trận đấu gặp Nepal và Trung Quốc, chính nữ vận động viên người dân tộc Thái Nghệ An là người ghi nhiều điểm nhất cho đội tuyển. Với rất nhiều cú đập ghi điểm sau vạch 3m cho tuyển Việt Nam, có người ví Như Quỳnh như "nữ hoàng 3m Sakoda" của Việt Nam (Saori Sakoda, chủ công nổi tiếng của Nhật Bản, cũng chỉ cao 1m75 như Như Quỳnh và đập sau vạch 3m cực hay). Nếu tiếp tục giữ vững phong độ này, Như Quỳnh hứa hẹn sẽ còn tiến bộ nhiều hơn nữa trong tương lai để trở thành một trụ cột của đội tuyển Việt Nam trong tương lai./.
