(Baonghean.vn)- Lâu nay nhiều địa phương trên địa bàn huyện Quỳ Hợp lợi dụng dòng chảy của các hang cat tơ làm hệ thống thủy lợi tự nhiên phục vụ sản xuất, tiêu úng vào mùa mưa lũ. Tuy nhiên, tại xã Châu Hồng, việc thường xuyên tắc nghẽn dòng chảy hang cát tơ đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của hơn 200 hộ dân của xã này...
Đã nhiều năm nay gia đình ông ông Vi Văn Dũng và nhiều hộ dân trong bản Na Hiêng, bản Công xã Châu Hồng ( Quỳ Hợp) có tâm lý muốn bỏ ruộng, không muốn sản xuất, canh tác nữa. Nguyên nhân là sản xuất vất vả nhưng hiệu quả bấp bênh. Nguy cơ ruộng bị bồi lắng bởi bùn cát, đất đá, chất thải…luôn rình rập.
 |
| Ruộng nước 2 vụ lúa của người dân xã Châu Hồng bỏ hoang 4-5 năm nay. |
Tìm hiểu nguyên nhân tại sao dân bỏ hoang ruộng nước, Ông Vi Văn Dũng, bản Công, xã Châu Hồng than thở: “Chúng tôi canh tác, sản xuất ở đây lâu năm rồi. Mấy năm trước, khi bắt đầu có tình trạng khai thác quặng thiếc, chúng tôi còn cấy được lúa nhưng những gần đây không sản xuất được nữa, cứ làm vụ nào một trận mưa lại lấp hết, lại dâng lên một lớp đất dày, vất vả lắm”.
Ông Lương Văn Long, Chủ tịch UBND xã Châu Hồng cho biết. “Châu Hồng là vùng trũng ,không có hang Cát Tơ thì không thoát được. Cứ cuối năm chúng tôi lại bị ngập, nhất là vùng Na Hiêng và bản Công, ảnh hưởng đến 50ha lúa của bà con. Thực tế, thời gian qua, huyện Quỳ Hợp cũng đã có nhiều quan tâm, bố trí ngân sách cho việc khai hang nhưng hiệu quả chưa được là bao. Vì vậy, chính quyền địa phương cũng như người dân xã Châu Hồng đề nghị huyện và các cấp ngành tiếp tục quan tâm làm thế nào để đảm bảo sản xuất, sinh hoạt cho người dân về lâu dài”.
 |
| Hàng nghìn m3 đất đá vùi lấp, bồi đắp trước cửa hang cat tơ |
Được biết, nhằm hạn chế thiệt hại và tránh những hậu quả trong mùa mưa lũ đang đến gần, Huyện Qùy Hợp đã trích ngân sách xử lý môi trường hàng năm để tiếp tục khơi thông dòng chảy của hang Cat tơ. Theo dự toán thiết kế kỹ thuật, đơn vị thi công phải đào vét 2 dòng chảy mặt cửa hang là 165m, độ sâu 150 m, với tổng khối lượng nạo vét trên 8.500m3 đất, đá, bùn bồi lấp để khơi thông dòng chảy đảm bảo thoát nước tiêu úng từ Châu Hồng sang Châu Tiến và xã Liên Hợp.
Đến thời điểm nay đơn vị thi công đã nạo vét tới độ sâu gần 300m với hơn 12.000 m3 bùn đỏ, đất đá, chất thải. Hiện tại, đơn vị thi công đang tập trung máy móc, nhân lực để đẩy nhanh tiến độ. Thế nhưng theo Ông Nguyễn Văn Thủy, giám đốc Công ty cổ phần Tân Hoàng Khang trong quá trình thi công, đơn vị gặp rất nhiều khó khăn do môi trường thi công phức tạp, lại làm trong lòng núi, độ sâu rất nguy hiểm, Khối lượng cát, đất đá bồi lấp quá nhiều, không thể khắc phục hết được. Bên cạnh đó rất khó xác định hướng dòng chảy của hang vì rất nhiều ngách, nhiều luồng..hiện nay vẫn chưa tìm thấy cái đích cửa ra của hang ở đâu”.
 |
| Đơn vị thi công gặp nhiều khó khăn trong khơi thông dòng chảy hang cat tơ. |
Sự quan tâm của chính quyền địa phương trong việc khắc phục sự cố, bảo vệ môi trường, chăm lo cuộc sống của người dân là rất quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên về mặt lâu dài cần phải có một biện pháp khoa học có tính bền vũng hơn để tận dụng tối đa được dòng chảy của các hang cát tơ, bảo đảm cuộc sống lâu dài cho người dân, tránh tình trạng đầu tư nhỏ giọt, khắc phục tình thế rồi đâu lại vào đó.
Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Như Khôi, Phó phòng TN –MT huyện Qùy Hợp cho biết “Hàng năm đến mùa mưa lũ, huyện đều có giải pháp hỗ trợ kinh phí để khắc phục hiện tượng bồi lấp. Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp tạm thời. Hiện, huyện cũng đang trăn trở tìm giải pháp mang tính khoa học, có thể khơi thông dòng chảy mới ra phía ngoài hàng chục km để giải quyết vấn đề nhưng nghiên cứu ra thì cần một nguồn kinh phí rất lớn. Rất mong nhận được sự hỗ trợ của cơ quan nhà nước, của tỉnh, các ngành khoa học phối hợp với huyện nghiên cứu giải pháp căn cơ hơn, lâu dài hơn để xử lý dứt điểm vấn đề bồi lấp, tắc dòng chảy hang cat tơ”.
Thiết nghĩ, trong khi chờ một giải pháp bền vững, lâu dài, trước mắt các cấp ngành, chính quyền địa phương cần có biện pháp cứng rắn, quyết liệt hơn để xử lý nghiêm các doanh nghiệp khai thác khoáng sản xả thải bừa bãi vào dòng chảy hang cat tơ vì đây là công trình thủy lợi thiên tạo duy nhất để tiêu úng cho toàn bộ xã Châu Hồng trong mùa mưa lũ, đáp ứng nhu cầu hết sức cần thiết trong sản xuất và đời sống sinh hoạt của người dân.
Huy Nhâm
