Thị xã Hoàng Mai: Ô nhiễm môi trường từ bãi tập kết than

Theo Tỉnh lộ 537, dẫn về địa bàn phường Quỳnh Dị, chúng tôi bắt gặp nhiều xe tải chở than chạy ngược với khói, bụi quấn theo. Khi tiếp cận cửa lạch Cờn, điều dễ nhận thấy nguồn nước nơi đây bị nhiễm bẩn trầm trọng, đoạn đường gần khu vực này bị hư hỏng nặng, mỗi khi có ô tô lưu thông, bụi than bốc lên gây ảnh hưởng cho người dân trong vùng khi đi qua. Chị Nguyễn Thị Hương ở khối Phú Lợi - phường Quỳnh Dị bức xúc cho biết: “Xe tải chở đầy than, chạy rầm rập cả ngày lẫn đêm, rơi vãi ra dọc đường, nhiều năm liền chúng tôi phải hít bụi than độc hại này”. Vừa nói, chị vừa dẫn chúng tôi vào nhà chỉ tay: “Anh coi mặt bàn, mặt phản ngày nào cũng lau chùi mà vẫn phủ đầy bụi than. Hai đứa cháu nhỏ hít phải bụi than mắc chứng ho liên miên, không biết đến bao giờ mới chịu hết cảnh này”. Bên cạnh đó, chị Chiến Đào ở cùng khối Phúc Lợi than vãn: “Bụi than phủ kín cả mái ngói, trời mưa nước than đen ngòm chảy xuống bể chứa nước mưa khiến gia đình chẳng dám dùng nữa, hàng ngày phải đi mua nước ngọt từ nơi khác về dùng…”. 

Bãi tập kết than của Công ty TNHH Phương Trang.

Điều gây bức xúc nữa là bãi than “khổng lồ” này lại nằm đối diện với khu vực tâm linh đền Cờn, một Di tích Lịch sử cấp Quốc gia, rất phản cảm. Theo chị Phan Mận, sống gần khu vực này, mỗi lần có gió mùa đông bắc, bụi than bay qua phủ kín cả khu dân cư và khu vực đền. Chị đề xuất: “Người dân chúng tôi đề nghị các cơ quan có chức trách, thẩm quyền cần khẩn trương di dời bãi than đến nơi khác, tránh gây ô nhiễm môi trường, đảm bảo sức khỏe cho nhân dân cũng như sự linh thiêng của đền Cờn…”. 

Quan sát tại hiện trường, điểm tập kết than nằm ở bờ sông Mai Giang, nguồn nước nhuốm màu đen ngòm. Những chiếc máy cẩu đặc dụng đang múc than từ dưới tàu lên những chiếc xe tải hạng nặng. Than được đổ tràn thùng xe, che chắn tạm bợ rồi phóng theo Tỉnh lộ 537 và ra QL1 để cấp than cho các nhà máy, xí nghiệp, xe chạy qua, bụi than rơi vãi cuộn lên mịt mù.  

Được biết, bãi tập kết than này cung cấp than và đá phụ gia cấp cho Nhà máy xi măng Hoàng Mai và các nhà máy gạch trên địa bàn tỉnh. Năm 1999, UBND xã Quỳnh Dị, huyện Quỳnh Lưu (nay là phường Quỳnh Dị, Thị xã Hoàng Mai) đã cho ông Mạch Duy Hoằng - Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng và Khai thác đá Phương Trang thuê 3.000m2 đất, trái với thẩm quyền để làm bến bãi kinh doanh dịch vụ. Hợp đồng cho thuê đất là từ 8/1/1999 đến 8/1/2014. Trước thực trạng đó, cơ quan chức năng đã thành lập đoàn về kiểm tra tình hình; Sở Tài nguyên và Môi trường, Phòng Tài nguyên và Môi trường Thị xã Hoàng Mai nhiều lần có công văn yêu cầu Công ty TNHH Phương Trang dừng mọi hoạt động, bàn giao lại toàn bộ mặt bằng cho chính quyền địa phương.

Công văn số 600/UBND-TNMT ngày 7/8/2014, do ông Nguyễn Hữu Tuy - Chủ tịch UBND Thị xã Hoàng Mai ký “về việc đình chỉ hoạt động tập kết than và các loại vật liệu khác tại khu vực bến bãi thuộc phường Quỳnh Dị”, nêu rõ: “UBND thị xã giao cho UBND phường Quỳnh Dị thông báo cho ông Mạch Duy Hoằng dừng việc tập kết than và các vật liệu khác tại bến bãi, tháo dỡ các công trình, thu dọn vật liệu, bàn giao lại mặt bằng. UBND phường Quỳnh Dị tiếp nhận quản lý không được phép cho thuê hoặc sử dụng vào các mục đích khác khi chưa có ý kiến chấp thuận của cấp trên”. Tuy nhiên, đến nay các bên liên quan vẫn không chấp hành nghiêm chỉ đạo của UBND Thị xã Hoàng Mai. Việc tập kết than trái phép tại khu vực này vẫn xảy ra. 

UBND TX. Hoàng Mai cũng đã giao cho Công an thị xã kiểm tra, xử lý các phương tiện vận chuyển than và các vật liệu trái phép tại khu vực bến bãi, xử lý các phương tiện xe ô tô vận tải cố tình vi phạm. UBND thị xã yêu cầu cá nhân ông Mạch Duy Hoằng, chấp hành nghiêm chỉnh chỉ đạo, bàn giao mặt bằng cho UBND phường Quỳnh Dị quản lý trước ngày 15/8. Nhưng đã quá thời hạn, Công ty TNHH Phương Trang vẫn cố tình không bàn giao mặt bằng. Ông Nguyễn Quang Đại – Chủ tịch UBND phường Quỳnh Dị cho hay: “Chúng tôi đang phối hợp với Công an Thị xã Hoàng Mai để giải quyết triệt để vấn đề Công ty TNHH Phương Trang gây ô nhiễm”. 

Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, phía UBND Thị xã Hoàng Mai đang có phương án bố trí mặt bằng nơi khác hợp lý để Công ty TNHH Phương Trang có thể thuê đất hoạt động. Tuy nhiên, sự việc gây ô nhiễm trong hoạt động của doanh nghiệp này kéo dài trong nhiều năm và người dân phường Quỳnh Dị đã nhiều lần kiến nghị các cấp giải quyết. Xung quanh vấn đề này, chính quyền, các ban, ngành thị xã cần vào cuộc quyết liệt hơn, thậm chí cần thiết cưỡng chế thực hiện, nhằm trả lại mặt bằng phía trước đền Cờn, góp phần bảo vệ môi trường, tránh gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân... 

Bài, ảnh:  Văn Trường