Về quan điểm, mục tiêu quy hoạch: Quy hoạch vùng huyện Diễn Châu được định hướng phát triển thống nhất về không gian, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội gắn với phát triển chung của vùng duyên hải tỉnh Nghệ An; phát triển hài hòa giữa các vùng đô thị và nông thôn, các vùng chức năng với các vùng miền. Tôn trọng tự nhiên, ứng phó với các vấn đề về biến đổi khí hậu để đảm bảo cho sự phát triển bền vững.
Quy hoạch xây dựng vùng huyện Diễn Châu góp phần phát huy sức mạnh tổng hợp, tiềm năng và lợi thế của địa phương để thúc đẩy kinh tế tăng trưởng nhanh và bền vững; văn hóa - xã hội phát triển lành mạnh; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao; quốc phòng, an ninh vững chắc.
Với mục tiêu nhằm cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025; Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Diễn Châu lần thứ XXXI, nhiệm kỳ 2021-2025; Quy hoạch vùng duyên hải tỉnh Nghệ An; Quy hoạch hệ thống đô thị tỉnh Nghệ An. Tạo cơ sở pháp lý và chuẩn bị cho việc hoàn thành mục tiêu xây dựng huyện Diễn Châu đạt chuẩn nông thôn mới; Xây dựng kế hoạch phát triển và quy hoạch xây dựng hệ thống đô thị, nông thôn, các khu chức năng; Xây dựng và công nhận đô thị Phủ Diễn đạt tiêu chí đô thị loại IV, đô thị Yên Lý, Đồng Thái, Minh Châu đạt tiêu chí đô thị loại V trước năm 2025; Xây dựng huyện Diễn Châu thành thị xã trong tương lai.
Định hướng chiến lược nhằm phát huy, sử dụng hợp lý, khai thác có hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh và những đặc thù của huyện Diễn Châu để phát triển bền vững kinh tế - xã hội.
Là vùng kinh tế tổng hợp trọng điểm gắn với KKT Đông Nam, có vị trí quan trọng về kinh tế, văn hóa - xã hội, chính trị, an ninh quốc phòng của vùng trung tâm phía Đông của tỉnh; đóng vai trò, chức năng quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội và hỗ trợ cung cấp các dịch vụ cho vùng liên huyện.
Định hướng xây dựng trở thành đô thị cấp thị xã trước năm 2030, phát triển kinh tế chủ đạo về đô thị dịch vụ, công nghiệp, thương mại, du lịch biển - sinh thái nghỉ dưỡng gắn với cảnh quan thiên nhiên và các di tích văn hóa lịch sử.
Phát triển hài hòa với kinh tế nông, lâm, ngư cùng với kinh tế biển gắn với bảo vệ an ninh quốc phòng.
Cơ cấu kinh tế huyện dự báo chuyển đổi theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ du lịch, dịch vụ thương mại.
Quy hoạch định hướng phát triển huyện Diễn Châu có 4 đô thị gồm: Đô thị Phủ Diễn (thị trấn Diễn Châu hiện hữu và vùng phụ cận); đô thị Yên Lý; đô thị Đồng Thái và đô thị Minh Châu.
- Giai đoạn đến năm 2025: Tổng dân số toàn huyện đến năm 2025 là 340.000 người, dân số đô thị khoảng 127.500 người. Định hướng cụ thể như sau:
+ Phát triển đô thị Phủ Diễn trở thành đô thị loại IV bao gồm toàn bộ địa giới hành chính thị trấn Diễn Châu, các xã Diễn Phúc, Diễn Tân, Diễn Thành. Diễn Ngọc, Diễn Kỷ, Diễn Bích, Diễn Hoa và 1 phần phía Nam thuộc xã Diễn Kim. Diện tích 38,00 km2, dân số đến năm 2025 khoảng 84.000 người;
+ Xây dựng, nâng cấp đô thị Yên Lý trên cơ sở xã Diễn Yên với tính chất là đô thị dịch vụ công nghiệp hỗ trợ cho KCN Diễn Quỳnh. Diện tích 13,84 km2, dân số đến năm 2025 khoảng 16.000 người, cấp đô thị loại V.
+ Xây dựng mới đô thị Đồng Thái trên cơ sở xã Diễn Đồng và xã Diễn Thái với tính chất là đô thị dịch vụ công nghiệp hỗ trợ cho cụm công nghiệp Đồng Thái. Diện tích 15,04 km2, dân số đến năm 2025 khoảng 13.700 người, cấp độ đô thị loại V;
+ Xây dựng mới đô thị Minh Châu trên cơ sở xã Minh Châu với tính chất là đô thị dịch vụ công nghiệp gắn với khu vực phía Nam Quốc lộ 7. Diện tích 17,15 km2, dân số đến năm 2025 khoảng 13.500 người, cấp đô thị loại V.
- Giai đoạn đến 2026 - 2030: Dân số toàn đô thị khoảng 360.000 người, dân số khu vực thành thị gồm cả quy đổi đạt khoảng 236.000 người. Định hướng cụ thể như sau:
+ Thành lập thị xã Diễn Châu, trên cơ sở lấy ranh giới phần nội thị (đơn vị cấp phường) bao gồm toàn bộ địa giới hành chính thị trấn Diễn Châu, các xã: Diễn Kim, Diễn Phong, Diễn Vạn, Diễn Hải, Diễn Mỹ, Diễn Hồng, Diễn Liên, Diễn Xuân, Diễn Tháp, Diễn Đồng, Diễn Thái, Diễn Hoa, Diễn Kỷ, Diễn Bích, Diễn Ngọc, Diễn Phúc, Diễn Tân, Diễn Thành, Diễn Lộc, Diễn Thịnh, Diễn Yên, Minh Châu, Diễn Cát với tổng diện tích 145,39 km2. Phần ngoại thị (đơn vị cấp xã) bao gồm các xã: Diễn Lâm, Diễn Đoài, Diễn Phú, Diễn Lợi, Diễn Trung, Diễn An, Diễn Thọ, Diễn Nguyên, Diễn Quảng, Diễn Hạnh, Diễn Hùng, Diễn Hoàng, Diễn Trường với tổng diện tích 161,56 km2.
- Giai đoạn 2031 - 2050: Từng bước hình thành thêm mới 02 đô thị tại xã Diễn Trung, Diễn An (gắn với việc phát triển các khu đô thị trong KKT Đông Nam); đô thị sinh thái Diễn Lâm. Dân số toàn thị xã Phủ Diễn khoảng 450.000 người, dân số khu vực thành thị gồm cả quy đổi đạt khoảng 315.000 người.
