Bộ VHTTDL đã ra Quyết định số 4102, 4105 ngày 12/12 về việc công nhận 02 di tích tại tỉnh An Giang và Hà Tĩnh là di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp Quốc gia. Hai di tích gồm: Đình Bình Mỹ - Xã Bình Mỹ, Huyện Châu Phú, tỉnh An Giang và Lũy đá Kỳ Anh – Xã Kỳ lạc, huyện Kỳ An, tỉnh Hà Tĩnh.
Trong đó, Đình Bình Mỹ đã được UBND tỉnh An Giang công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh theo Quyết định số 285/QĐ-UB ngày 18/02/2000.
 |
| Lũy đá Kỳ Anh |
Lũy đá Kỳ Anh được người dân địa phương phát hiện từ đầu những năm 1990. Đến năm 1993, sau khi tiếp cận khu vực, các nhà khảo cổ học tỉnh Hà Tĩnh bắt đầu tiến hành các cuộc nghiên cứu, khảo sát. Sau gần 10 năm tìm hiểu và nghiên cứu đến năm 2011, các nhà khảo cổ tỉnh Hà Tĩnh đã chính thức thông báo về lũy đã Kỳ Anh tại Hội nghị Thông báo khảo cổ học toàn quốc năm 2011. Năm 2012, Sở VHTTDL Hà Tĩnh phối hợp với Viện khảo cổ học Việt Nam và Trung tâm Viễn đông Bác cổ Pháp (EFEO) tiếp tục thám sát, nghiên cứu lũy đá cổ độc đáo này. Lũy đá cổ Kỳ Anh đã được ghi chép lại trong các tư liệu thư tịch cổ, tư liệu chính sử như: Đại Việt sử Ký toàn thư; Đại nam nhất thống chí; Đại nam thực lục; Nghệ An ký; Hà Tĩnh dư địa chí…
 |
| Đình Bình Mỹ |
Mặc dù vẫn còn nhiều lý giải khác nhau nhưng đa số các nhà nghiên cứu văn hóa, di sản ở tỉnh Hà Tĩnh cho rằng: có khả năng hệ thống thành lũy đá cổ này là dấu tích còn lại trong hệ thống thành lũy cổ của vương quốc Lâm Ấp (thời kỳ Đại Việt - Champa) với chiều dài trên 30km do vương quốc Lâm Ấp xây dựng dựa vào dãy Hoành Sơn, với mục đích phòng thủ bảo vệ biên giới... Đến giai đoạn Trịnh - Nguyễn phân tranh thì hệ thống thành lũy đá cổ này mới tiếp tục được chúa Trịnh Toàn củng cố thêm, cho nên người dân địa phương vẫn còn gọi là lũy Ông Ninh (Ninh Quận công - Trịnh Toàn).
Có thể khẳng định đây là một hệ thống công trình thành lũy cổ bằng đá được xây dựng rất độc đáo với kiến trúc nghệ thuật đặc biệt không chỉ có giá trị về mặt văn hóa, lịch sử mà còn có giá trị thẩm mỹ cao.
Theo Cinet.gov.vn
