Về phía Sở Tư pháp Nghệ An, đại diện đón tiếp đoàn có bà Hoàng Thị Thu Trang - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Tư pháp. Về phía Sở Tư pháp tỉnh Xiêng Khoảng (Lào), có ông Monti Sioudom - Giám đốc Sở Tư pháp, cùng đại diện các thành viên của đoàn công tác.
Nghệ An là tỉnh có đường biên giới trên bộ tiếp giáp với 3 tỉnh: Xiêng Khoảng, Hủa Phăn, Bô - Ly- Khăm- Xay của nước bạn Lào. Phát huy mối quan hệ tình cảm, hữu nghị tốt đẹp giữa hai nước, những năm qua, Nghệ An luôn chú trọng, vun đắp quan hệ hữu nghị, hợp tác với các tỉnh, địa phương của Lào, đặc biệt là 3 tỉnh có chung đường biên giới. Hàng năm, giữa Nghệ An và 3 tỉnh luôn luân phiên tổ chức Hội nghị Đoàn đại biểu cấp cao thường niên và đồng thời ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực tư pháp.
Đặc biệt, trên cơ sở các Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Bộ Tư pháp 2 nước, hàng năm, Sở Tư pháp Nghệ An đã ban hành kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn, trong đó, chú trọng việc thực hiện nội dung phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật cho đồng bào dân tộc sinh sống trong vùng biên giới Việt Nam - Lào; tập trung phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến chính sách về dân tộc, quốc tịch, hỗ trợ phát triển, nâng cao đời sống vật chất và dân trí cho nhân dân, các văn bản pháp luật liên quan đến phòng, chống tội phạm. Các nội dung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật luôn được lựa chọn phù hợp để người dân dễ tiếp thu và dễ thực hiện, tuân thủ, đặc biệt, đối với những người dân là người Lào đã được cho nhập Quốc tịch Việt Nam.
Thực hiện Thỏa thuận ký ngày 8/7/2013 giữa 2 Chính phủ về việc giải quyết vấn đề người di cư tự do và kết hôn không giá thú trong vùng biên giới 2 nước Việt Nam - Lào, trong 3 năm (từ 2019-2021), các huyện biên giới đã phối hợp với Sở Tư pháp Nghệ An thực hiện thủ tục đề nghị Chủ tịch nước nhập Quốc tịch Việt Nam cho 201 người Lào, đồng thời, cho phép nhập hộ khẩu 185/201 trường hợp; đăng ký khai sinh cho 185/201 trường hợp và đăng ký kết hôn cho 172/201 trường hợp.
Tuy nhiên, do hầu hết các huyện ở Nghệ An tiếp giáp với Lào có địa hình đồi núi hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, trình độ dân trí còn hạn chế, nhất là đối với các đối tượng di dịch cư thường không biết tiếng Việt, nên việc truyền tải các thông tin pháp luật đến người dân hiệu quả chưa cao. Các thủ tục đăng ký hộ tịch, cấp các loại giấy tờ tùy thân còn nhiều bất cập.
Tại buổi tọa đàm, đại diện 2 Sở Tư pháp Nghệ An và Xiêng Khoảng cũng đã thống nhất tạo điều kiện thuận lợi cho các phòng tư pháp huyện có chung đường biên giới nâng cao mối quan hệ hợp tác về chuyên môn, hỗ trợ pháp luật cho nhân dân 2 tỉnh, tuyên truyền, phổ biến pháp luật, thu thập thông tin về di dân tự do và kết hôn không giá thú. Thống nhất 2 sở thay nhau đăng cai tổ chức Hội nghị trao đổi kinh nghiệm luân phiên 3 năm/lần. Tiếp tục phối hợp, trao đổi kinh nghiệm trong công tác quản lý về quốc tịch, hộ tịch, công chứng, xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật trong các lĩnh vực tư pháp và các nhiệm vụ công tác tư pháp.
Hai bên cũng thống nhất phối hợp với các cơ quan liên quan của hai bên, giải quyết và hạn chế tình trạng di cư tự do, kết hôn không giá thú trong vùng biên giới; phối hợp giải quyết tốt các vụ việc di cư, nhập cảnh trái phép buộc phải tổ chức trao trả.
Tại buổi tọa đàm, Sở Tư pháp 2 tỉnh Nghệ An và Xiêng Khoảng đã tổ chức ký kết Biên bản ghi nhớ Thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2023-2028. Sau buổi tọa đàm, các nội dung ký kết cũng sẽ được báo cáo Bộ Tư pháp hai bên để có cơ sở theo dõi và chỉ đạo.
