Dây đai an toàn là một tính năng cơ bản của mọi chiếc ô tô ngày nay. Nhưng không ít người quên mất sự tồn tại của nó, chủ quan, coi thường tầm quan trọng của tính năng này.
Nguồn gốc dây an toàn
Trong những năm 30 của thế kỷ trước, máy bay đã được trang bị dây đai an toàn. 20 năm sau đó, Ford là hãng xe tiên phong trong việc đầu tư trang bị này cho các mẫu xe của mình nhằm tăng sức hút cho sản phẩm và đảm bảo an toàn cho người dùng.
Tuy nhiên, loại dây đai 2 điểm này chưa đủ mạnh để triệt tiêu lực quán tính, khiến cho số lượng người tử vong trong các vụ tai nạn vẫn không thực sự được giảm thiểu. Đến năm 1959, Nils Bohlin, người được Volvo thuê để nghiên cứu về chiếc dây đai an toàn cải tiến hơn, đã cho ra mắt dây đai an toàn 3 điểm.
Chiếc dây đai này đã cải thiện được hầu hết các nhược điểm của dây đai 2 điểm, có khả năng giữ chặt được vai, ngực, xương chậu, giúp người ngồi không bị văng ra ngoài hay lao về phía trước.
Sau này, dây đai an toàn đã trải qua rất nhiều nghiên cứu, cải tiến và vẫn giữ một vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sự an toàn của người ngồi trên xe
Nguyên lý hoạt động của dây an toàn
Dây an toàn có cấu tạo rất đơn giản, thường bao gồm dây đai và khóa. Dựa trên cảm biến va chạm, thông tin được truyền tới bộ điều khiển dây đai để tự động siết chặt, giữ cho người dùng không bị lao ra khỏi ghế khi xảy ra va chạm.
Theo một cuộc điều tra, các lái xe chỉ có thể tự bảo vệ bản thân khỏi chấn thương khi xe di chuyển với vận tốc 5 km/h. Còn khi xe ô tô di chuyển với vận tốc 70 km/h, người ngồi trong xe cũng di chuyển với vận tốc gần như vậy.
Vì vậy nếu như xe ô tô đột ngột dừng lại mà người ngồi trong xe không thắt dây an toàn, theo quán tính, sẽ tiếp tục lao về phía trước, đập vào vô lăng, bảng táp lô, kính chắn gió. Thậm chí, nếu xe đang di chuyển với vận tốc lớn, người có thể bay xuyên qua kính chắn gió và tiếp tục va đập với các vật thể khác.
Nhờ có cảm biến va chạm, dây đai sẽ tự động siết chặt lại, giữ cho cơ thể cố định trên ghế, hạn chế các chấn thương.
Nhưng trên thực tế, không ít người vẫn có thói quen coi thường thắt dây an toàn, gây nguy hiểm đến sự an toàn của chính họ và những người khác.
Những cách thắt dây sai luật, gây nguy hiểm
Sử dụng chốt giả đánh lừa xe: Việc sử dụng chốt giả đánh lừa xe khiến hệ thống báo động trên xe không kêu, nhưng gây nguy hiểm cho người điều khiển phương tiện khi không may xảy ra tai nạn.
Thắt sẵn dây an toàn sau lưng cũng là sự đối phó của lái xe trong quá trình điều khiển phương tiện và rất nguy hiểm khi tham gia giao thông.
Để dây dưới nách là cách thắt dây an toàn sai quy định và có thể gây nguy hiểm tính mạng khi lái xe.
Cả việc cắm chốt giả, thắt dây an toàn sau lưng hoặc để dây dưới nách khi điều khiển phương tiện hoặc ngồi trên xe ô tô không những vừa vi phạm quy định mà còn gây nguy hiểm đến tính mạng của tất cả những người ngồi trên xe. Bởi khi đó không có biện pháp bảo vệ người điều khiển cũng như người ngồi trên xe do sự va đập, chấn động trên xe. Phần đầu và ngực có thể bị đập vào những thiết bị, táp lô xe gây chấn thương, thậm chí có thể tử vong.
Theo nghiên cứu của Viện Bảo hiểm an toàn đường cao tốc Mỹ (IIHS), việc thắt dây an toàn có thể giảm bớt nguy cơ tử vong cho tất cả người trên xe.
Những người không thắt dây an toàn cũng làm tăng nguy cơ bị thương hoặc tử vong cho những người khác trong xe lên 40%. Thậm chí, nếu xảy ra tai nạn, người ngồi phía sau không thắt dây an toàn có thể làm tăng nguy cơ tử vong cho người ngồi phía trước tới 137% so với người có thắt dây an toàn.
IIHS cũng cho rằng, việc sử dụng dây đai an toàn ở hàng ghế sau giảm 58% nguy cơ thương tích gây tử vong trên những mẫu sedan và 75% trên các mẫu SUV, MPV và xe bán tải.
Do đó, thắt dây an toàn là một thói quen cần thiết, thậm chí là bắt buộc khi sử dụng ô tô.
Không chỉ người lái và hành khách ngồi hàng ghế trước, một số quốc gia còn đưa ra quy định bắt buộc những hành khách ngồi ở hàng ghế sau phải thắt dây an toàn trong quá trình di chuyển.
Xử phạt với người ngồi trên xe ô tô không thắt dây an toàn
Theo quy định tại Khoản 3 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, lỗi không thắt dây an toàn sẽ bị phạt cụ thể như sau:
Phạt tiền từ 800 nghìn đồng đến 1 triệu đồng đối với người điều khiển xe không thắt dây an toàn khi điều khiển xe chạy trên đường và chở người trên xe ô tô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy.
Phạt tiền từ 300 nghìn đồng đến 500 nghìn đồng đối với người được chở trên xe ô tô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy.
Cách thắt dây an toàn đúng
Để đảm bảo an toàn, bạn cần phải thực hiện nghiêm chỉnh việc thắt dây an toàn đúng quy định và đúng cách như sau:
Bước 1: Khi ngồi lên xe, bạn điều chỉnh cho lưng và hông thẳng. Kéo dây qua người, cài chốt dây an toàn ô tô, có thể chỉnh lại dây đai phù hợp, không quá lỏng hoặc quá chặt.
Bước 2: Sau khi khoá dây an toàn ô tô, bạn điều chỉnh dây đai dưới, kéo thấp qua bụng dưới và xương chậu, không để dây ở vị trí dạ dày.
Bước 3: Chỉnh đai trên vắt qua vai và thân người, nằm chéo từ vai xuống ngực. Không vòng dây qua sau lưng hay để dưới cánh tay.
