Lực lượng DQTV: "Bức tường sắt" bảo vệ Tổ quốc

(Baonghean) - Nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày thành lập lực lượng Dân quân tự vệ, Báo Nghệ An có cuộc phỏng vấn Đại tá Hà Tân Tiến, Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh.

Trung đội dân quân thường trực xã Nghi Hoa (huyện Nghi Lộc) huấn luyện võ thuật. Ảnh: Trọng Kiên

P.V: Thưa đồng chí! Lực lượng DQTV Nghệ An ra đời từ rất sớm và giành được nhiều thành tích vẻ vang, tô thắm thêm truyền thống anh hùng của quê hương Xô-viết. Xin đồng chí cho biết rõ hơn về chặng đường lịch sử hào hùng này?

Đại tá Hà Tân Tiến: Lực lượng DQTV tỉnh nhà ra đời từ rất sớm, là kết quả tất yếu của cao trào Xô - viết Nghệ Tĩnh. Từ miền núi đến đồng bằng, ven biển ở đâu cũng có các tổ du kích làm nòng cốt chiến đấu bảo vệ địa bàn, ngăn chặn không cho kẻ địch cướp của, giết dân. Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, DQTV luôn kề vai sát cánh với quân chủ lực, vừa đánh giặc, vừa lao động, sản xuất, vận tải, tiếp tế hậu cần phục vụ cho tiền tuyến. 

Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Nghệ An vừa là tiền tuyến, vừa là hậu phương của cả nước, vì vậy đế quốc Mỹ đã nhiều lần tung gián điệp, biệt kích phá hoại và sử dụng trên 4 vạn lượt máy bay, tàu chiến để ném và bắn phá hơn 20 ngàn tấn bom, đạn các loại, gây hậu quả nặng nề cho địa phương. Trước những khó khăn, thử thách và bom đạn ác liệt của kẻ thù, lực lượng DQTV của tỉnh nhà cùng với lực lượng bộ đội thường trực và nhân dân các địa phương đã kiên trì bám trụ, vừa sản xuất, vừa chiến đấu, bảo đảm giao thông vận tải, chi viện cho tiền tuyến; bắt sống và tiêu diệt hầu hết các toán gián điệp, biệt kích, bắn rơi nhiều máy bay, tiêu diệt và bắt sống nhiều giặc lái, bắn chìm, bắn cháy nhiều tàu chiến các loại. Ngoài nhiệm vụ chiến đấu còn huy động hàng chục vạn ngày công cùng với lực lượng giao thông, thanh niên xung phong, dân công hoả tuyến đào đắp hàng triệu khối đất đá để san lấp hố bom, khắc phục cầu đường, mở thêm nhiều tuyến đường mới, rà phá hàng chục ngàn quả bom mìn các loại, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ bảo đảm giao thông vận tải trên địa bàn, giữ vững mạch máu giao thông trong mọi tình huống, chi viện kịp thời cho các chiến trường. 

Bước sang giai đoạn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN, DQTV Nghệ An luôn là lực lượng hùng hậu của thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân. Trong xây dựng cơ sở, cụm an toàn làm chủ, sẵn sàng chiến đấu, DQTV là lực lượng nòng cốt. Tiếng nói, việc làm của những người cùng ăn, cùng ở, sinh hoạt trong cộng đồng dân cư có tác dụng tích cực để xây dựng cuộc sống mới. Những năm qua tỉnh nhà đã huy động được hàng ngàn lượt DQTV, hàng trăm phương tiện tham gia xung kích trên các mặt trận phòng chống bão lụt, tìm kiếm cứu nạn, phòng chống cháy nổ, cháy rừng, phối hợp tham gia phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, tệ nạn xã hội, giữ vững ổn định chính trị địa bàn và thực hiện các nhiệm vụ đột xuất khác khi cần có thể huy động được ngay. Đến nay, 965 đơn vị có tổ chức lực lượng DQTV, trong đó 480 đơn vị dân quân, 485 đơn vị tự vệ, đủ các quân binh chủng, đạt 1,4% dân số; 27,8% đảng viên. Lực lượng DQTV đã khẳng định là lực lượng quan trọng trong thế trận QPAN của tỉnh nhà. 

Quán triệt sâu sắc 2 nhiệm vụ chiến lược của Đảng đề ra trong thời kỳ mới là: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nên lực lượng DQTV đã cùng nhân dân tỉnh nhà góp phần tích cực trong đẩy mạnh sự nghiệp CNH, HĐH gương mẫu trong lao động, sản xuất, cùng  với các lực lượng góp phần bảo đảm ANCT - TTATXH trên từng địa bàn. Với thành tích to lớn trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu và lao động sản xuất nên đã có 10 tập thể và 3 cá nhân trong lực lượng DQTV tỉnh nhà đã được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng LLVT và các phần thưởng cao quý khác. Những thành tích vẻ vang trong hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc của lực lượng DQTV Nghệ An đã tô thắm truyền thống anh hùng của quê hương Xô-viết.

P.V: Với những chiến công đó, lực lượng DQTV tỉnh nhà đã đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Xin đồng chí cho biết vị trí, vai trò của lực lượng DQTV trước đây và hiện nay?

Đại tá Hà Tân Tiến: Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng, không thoát ly sản xuất, công tác, là một bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lý điều hành của Chính phủ và UBND, sự chỉ đạo, chỉ huy trực tiếp của cơ quan quân sự các cấp, là một trong những công cụ chủ yếu để bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước cơ sở. Lực lượng này được tổ chức ở xã, phường, thị trấn gọi là dân quân, được tổ chức ở các cơ quan Nhà nước, đơn vị hành chính sự nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị - xã hội gọi là tự vệ. Dân quân tự vệ được tổ chức và xây dựng rộng khắp, vừa là lực lượng tại chỗ, vừa là lực lượng cơ động, có khả năng đánh địch nhanh nhất, kịp thời nhất, ở mọi nơi, mọi lúc, mọi địa hình, kiềm chế, tiêu hao, phân tán tiêu diệt nhỏ từng bộ phận của địch, tạo điều kiện cho lực lượng chủ lực tấn công đánh đòn quyết định. Đối với lực lượng DQTV, Đảng ta đã xác định: Đó là một lực lượng chiến lược trong suốt quá trình đấu tranh vũ trang cách mạng ở nước ta. 

Trung đội dân quân biển xã Diễn Ngọc (Diễn Châu) huấn luyện phòng thủ vùng biển. Ảnh: Đ.T

Dân quân tự vệ giữ một vai trò hết sức quan trọng trong việc bảo vệ hậu phương của ta. Vì trong bất cứ cuộc chiến tranh nào, hậu phương vững mạnh cũng là một nhân tố thường xuyên quyết định đến thắng lợi của các cuộc kháng chiến. 

Dân quân tự vệ cũng như bộ đội chủ lực và bộ đội địa phương là con em của nhân dân lao động, được Đảng giác ngộ và giáo dục, không những có tinh thần yêu nước cao mà còn có ý thức giác ngộ giai cấp. Vì vậy, dưới sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, điều hành của chính quyền các cấp, DQTV luôn là công cụ chủ yếu để bảo vệ lợi ích dân tộc và lợi ích của nhân dân ở từng cơ sở trong mọi điều kiện. 

P.V: Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, việc xây dựng, giáo dục, rèn luyện lực lượng DQTV tỉnh nhà sẽ được triển khai như thế nào?

Đại tá Hà Tân Tiến: Thời gian tới nhiệm vụ yêu cầu đặt ra cho DQTV đòi hỏi ngày càng cao hơn. Do vậy, công tác xây dựng lực lượng DQTV phải đáp ứng được mục tiêu: Số lượng hợp lý, chất lượng tổng hợp ngày càng cao, lấy xây dựng chất lượng chính trị, độ tin cậy là chính; tổ chức biên chế tinh, gọn, chặt chẽ; trang bị vũ khí phù hợp; giáo dục chính trị, pháp luật, huấn luyện quân sự toàn diện, thiết thực; khả năng SSCĐ và sức mạnh chiến đấu ngày càng cao, đáp ứng tốt hơn, yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong tình hình mới, thực sự là lực lượng chính trị tin cậy của cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân địa phương. Chú trọng xây dựng, nâng cao chất lượng DQTV ở các vùng trọng điểm và những địa bàn phức tạp đảm bảo đủ sức ứng phó với các tình huống xẩy ra. 

Việc xây dựng, giáo dục, rèn luyện lực lượng DQTV là trách nhiệm của toàn Đảng và nhân dân, vậy nên thời gian tới, cấp uỷ đảng các cấp cần phải quán triệt và cụ thể hoá Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, Nghị quyết 04 của Tỉnh uỷ về tăng cường quốc phòng - an ninh. Tiếp tục thực hiện Chỉ thị 16 của Ban Bí thư Trung ương (khoá IX) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và DBĐV trong tình hình mới; Cơ quan quân sự các cấp làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền ban hành nghị quyết, chỉ thị để lãnh đạo, chỉ đạo trong nhiệm kỳ và hàng năm về công tác quốc phòng, quân sự địa phương, công tác DQTV. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền nhằm tạo được sự chuyển biến căn bản về nhận thức, nâng cao trách nhiệm trong xây dựng lực lượng DQTV.

Thường xuyên tổ chức thực hiện nghiêm việc rà soát, đăng ký, quản lý chặt chẽ công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ DQTV; tuyển chọn lực lượng DQTV nòng cốt theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân cử”. Tập trung lãnh đạo xây dựng lực lượng DQTV cơ động, DQTV phòng không, Dân quân thường trực vùng biên giới, vùng biển và vùng trọng điểm theo sự chỉ đạo của Bộ và Quân khu. Củng cố, kiện toàn, xây dựng lực lượng Tự vệ trong các doanh nghiệp cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty tư nhân. Coi trọng lãnh đạo công tác phát triển đảng viên, đoàn viên để nâng tỷ lệ đảng viên, đoàn viên trong DQTV. Thực hiện nghiêm chương trình nội dung giáo dục chính trị, pháp luật, huấn luyện quân sự cho các đối tượng DQTV theo quy định của Bộ và Quân khu; đồng thời đổi mới phương pháp giáo dục nâng cao nhận thức chính trị, pháp luật, năng lực hoạt động của lực lượng DQTV. Hàng năm tổ chức bồi dưỡng tập huấn cán bộ DQTV để nâng cao kiến thức toàn diện, tuyển chọn, đào tạo và sử dụng cán bộ Chỉ huy trưởng Quân sự xã, phường, thị trấn...

P.V: Xin cảm ơn đồng chí!

Thanh Sơn (Thực hiện)

Một số hoạt động của dân quân tự vệ trong tỉnh.: