Giải mã 'cây thương bí ẩn' trên tiêm kích Việt Nam

Đầu mũi các máy bay MiG-21, Su-22 của KQND Việt Nam thường có những “cây thương” nhọn hoắt, chúng liệu có phải là vũ khí hay là khí tài đặc biệt?

Chắc hắn với rất nhiều dân Việt Nam khi được “diện kiến” các máy bay chiến đấu hiện đại của Không quân Nhân dân Việt Nam sẽ có rất nhiều câu hỏi về các trang bị trên chiến đấu cơ. Một trong những dấu hỏi lớn thường được dân mạng nói nhiều khi xem hình MiG-21 hay Su-22 chính là “mũi thương” dài, nhọn nằm ở đầu mũi dòng máy bay tiêm kích MiG, Su. Nguồn ảnh: Airlines.net

Trong ảnh, “mũi thương” dài trên đầu tiêm kích đánh chặn MiG-17 huyền thoại của KQND Việt Nam. Nguồn ảnh: Airlines.net

“Mũi thương” xuất hiện trên đầu máy bay cường kích Su-22M. Vậy thiết bị này là một loại vũ khí hay là khí tài đặc biệt gì?

Thực ra, nó không phải là vũ khí đặc biệt mà là khí tài của máy bay dùng để đo tốc độ khi hoạt động. Nó thường được gọi là “ống không tốc”.

Đây là một ống hình trụ hơi nhọn về phía đầu thu, trên thân có các lỗ thu được sắp xếp đều nhau dùng để thu nhận toàn áp và tĩnh áp của không khí trên các máy bay cận âm cũng như siêu âm đưa đến các truyền cảm biến đổi, nhằm mục đích tính toán và xử lý đưa ra các thông tin về các tham số như tốc độ, độ cao, số M (tốc độ máy bay so với tốc độ âm thanh), chênh áp… đến cho phi công và các hệ thống tự động trên máy bay. Ảnh: Máy bay tiêm kích MiG-21F-13 với ống không tốc đặt dưới mũi. Nguồn ảnh: Airlines.net

Theo báo Phòng không – Không quân, trong lịch sử phát triển của ngành hàng không, ống không tốc được trang bị như một bộ phận không thể thiếu trong các thiết bị của máy bay. Ban đầu, khi máy bay còn chưa được trang bị động cơ phản lực, các máy bay hầu như chỉ bay với tốc độ dưới âm. ống không tốc đơn thuần chỉ thu nhận động áp và tĩnh áp rồi cung cấp đến các truyền cảm cơ đưa lên đồng hồ các tham số về độ cao, tốc độ… Nguồn ảnh: Airlines.net

Ngày nay các tiêm kích hiện đại được trang bị các ống không tốc với đặc tính khí động có tính toán đến sai số do sóng kích khi máy bay bay vượt âm, các thông tin về tốc độ độ cao không chỉ hiển thị lên cho phi công mà còn cung cấp cho rất nhiều các hệ thống khác trên máy bay dưới dạng tín hiệu số nhằm thực hiện các nhiệm vụ lái dẫn đường. Nguồn ảnh: Airlines.net

Áp suất được thu nhận từ các lỗ được sắp xếp ở bề mặt trên và dưới của ống không tốc, tiếp nhận sự tăng giảm của áp suất đưa đến các truyền cảm dạng hộp màng. Hộp màng giãn nở và đưa tín hiệu dưới nhiều dạng như cơ (chỉ số kim đồng hồ), tương tự, và số.

Hiểu rõ vai trò quan trọng của nó, trên các thiết bị bay hiện nay đều được trang bị các ống không tốc dự phòng. Chúng thường được lắp đặt nơi dễ tiếp xúc với không khí mà không vướng phải vật cản nào. Nguồn ảnh: Airlines.net

Điển hình như trên một số các loại máy bay tiêm kích, ống không tốc chính đặt ở đầu máy bay (thường là trùng với trục dọc máy bay), các ống không tốc phụ thường đặt ở gần buồng lái hoặc phần cố định của cánh. Ảnh: Màu đỏ là ống không tốc chính, màu xanh là ống không tốc phụ trên tiêm kích Su-30MK2 thuộc Trung đoàn 923 Yên Thế, Không quân Nhân dân Việt Nam. Nguồn ảnh: Airlines.net

 Theo Kienthuc.net