(Baonghean) Dịp về thôn Thân Ái, xã Quỳnh Phương (Quỳnh Lưu), để thăm, trao quà của Hội LHPN tỉnh cho mẹ Hồ Thị Xích - Bà mẹ Việt Nam Anh hùng. Chúng tôi đã được nghe câu chuyện đầy xúc động về cuộc đời của mẹ.
Ở tuổi 86, nhưng mẹ Xích vẫn còn minh mẫn. Mẹ kể rằng, mẹ lấy chồng khi 20 tuổi, sinh được duy nhất một người con là anh Nguyễn Ngọc Thích vào năm Mậu Tý (1948). Đêm mùng 5/8/1965, một tốp máy bay B52 của đế quốc Mỹ đổ bộ từ ngoài biển vào trút bom dữ dội xuống địa bàn xã Quỳnh Phương. Nhiều gia đình bị bom bỏ trúng hầm trú ẩn, cả gia đình chết vùi trong đất, trong đó có gia đình người anh và người em ruột của mẹ Xích. Thương xót những người thân chết vì bom vùi, đạn xới tan xương, nát thịt, anh Thích nói với mẹ: “Con thương cậu, thương các em, con căm thù bọn Mỹ lắm mẹ à, con phải đi đánh Mỹ để trả thù cho gia đình cậu, cho các em và nhiều gia đình khác nữa”. Nói là làm, ngay sau đó anh viết đơn tình nguyện đi bộ đội. Cứ sau đợt hành quân dài, dừng chân nghỉ là anh Thích lại viết thư về cho gia đình, thư nào anh cũng dặn cha, mẹ ở nhà giữ gìn sức khỏe đợi anh về. Lá thư cuối cùng anh Thích gửi về cho gia đình đề ngày 13/3/1975, trong thư có đoạn viết: “Mẹ ơi, con đang ngồi trên chiếc xe tăng của quân giải phóng, đoàn xe của chúng con hơn 30 chiếc đang tiến về thành phố để đánh vào dinh thự kẻ thù. Chiến thắng đang đến gần, con sắp sửa được về với mẹ…!”.
Khi nghe tin đài phát thanh phát đi tin mừng chiến thắng, mấy đêm liền mẹ không ngủ, chờ mong tin con thắng trận trở về. Nhưng thời gian tiếp đó mấy tháng liền không nhận được tin anh, trong lòng mẹ linh tính có điều không lành. Mẹ bàng hoàng khi nhận tin báo tử của anh, đau đớn hơn khi biết con mẹ đã anh dũng hy sinh ngay cửa ngõ Sài Gòn trước khi giải phóng hoàn toàn miền Nam 8 ngày. Nhưng cho mãi tận bây giờ mẹ vẫn chưa biết hài cốt anh mai táng ở đâu. Mẹ đã 2 lần lặn lội đi tìm hài cốt của anh theo địa chỉ của những người đồng đội cũ chỉ dẫn, những vẫn chưa tìm thấy.
Bà Lê Thị Tám- Chủ tịch Hội LHPN tỉnh trao quà cho Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Hồ Thị Xích
Với những chiến công và hy sinh dũng cảm, anh Nguyễn Ngọc Thích đã được Nhà nước tặng thưởng 2 Huân chương Giải phóng, 1 Huân chương Chiến sĩ vẻ vang. Ghi nhận sự cống hiến của mẹ cho cách mạng, Nhà nước đã phong tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng cho mẹ ngay đợt đầu tiên năm 1994.
Với Bà mẹ Việt Nam Anh hùng Hồ Thị Xích còn có một sự hy sinh lặng thầm rất đáng trân trọng. Chuyện là sau khi nhận tin báo tử của con trai một thời gian, biết mình không còn khả năng sinh nở, mẹ bàn với chồng là ông Nguyễn Ngọc Mai lấy vợ bé để có con nối dõi. Dù ông Mai chưa đồng ý, mẹ đã tự soạn lễ đi hỏi vợ bé cho chồng là bà Hồ Thị Thúy. Bà Thúy cũng là người ở thôn Thân Ái, chồng bà bị chết trong một trận bom của đế quốc Mỹ, để lại cho bà 2 đứa con thơ. Về làm vợ ông Mai, bà Thúy đã sinh thêm 3 người con nữa. Sau khi ông Mai bị bệnh qua đời, 2 bà đã nương tựa nhau để nuôi các con khôn lớn. 2 bà sống với nhau rất hòa thuận. Mẹ Xích đã thương yêu chăm sóc, dạy dỗ những đứa con của chồng như chính con mình đẻ ra. Trải bao khó khăn vất vả, nay các con đã khôn lớn, 2 người bà đã có cháu nội, cháu ngoại, họ vẫn ở bên nhau như hai chị em gái. Và đều có chung một niềm khắc khoải là làm sao tìm được hài cốt liệt sỹ Nguyễn Ngọc Thích, để được thắp hương bên mộ anh.
