Sét hình thành như thế nào?
Theo Cục Biến đổi Khí hậu (Bộ Tài nguyên & Môi trường), sét là hiện tượng tự nhiên được hình thành từ các cơn dông sét. Dông là hiện tượng khí quyển phức tạp, hình thành khi có đối lưu mạnh, bao gồm sự phóng điện trong đám mây, giữa các đám mây với nhau hoặc giữa các đám mây với mặt đất, tạo ra hiện tượng chớp và sấm; thường kèm theo gió mạnh và mưa lớn, đôi khi có mưa đá. Trường hợp sự phóng điện xảy ra giữa đám mây và mặt đất được gọi là sét.
Đối với các vật cách điện không cháy có thể bị đánh thủng trong trường điện mạnh đầu kênh sét, sau đó sẽ bị chảy tại nơi tiếp xúc với kênh sét. Tác hại nhiệt lên vật dẫn kim loại có dòng điện sét chạy qua hiếm khi xảy ra. Nhưng nếu trên đường dẫn sét có chỗ tiếp xúc không tốt thì có thể xảy ra nóng chảy.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Anh (Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu - Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam), những người bị sét đánh thường bị các tổn thương vĩnh viễn ở não, điếc hay mù nếu chậm được phát hiện và cấp cứu tại chỗ, trường hợp nặng có thể tử vong. Có khoảng 30% nạn nhân sét đánh bị tử vong do tim ngừng đập.
Nếu người dân không kịp tìm nơi trú ẩn an toàn khi có dông sét thì tuyệt đối không dùng cây cối làm chỗ trú mưa, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa vật dụng kim loại như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt. Mọi người nên tìm chỗ khô ráo, đứng ở vị trí càng thấp càng tốt, tay ôm cổ, nhón chân và không nằm xuống đất, làm sao để phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất.
Ở những nơi chứa nước như biển, ao, hồ, mương, mọi người không nên đến gần. Nếu ở trong rừng thì nên tìm cây thấp và chỗ thưa để tránh.
Cục Biến đổi Khí hậu, Tổng cục Khí tượng Thủy văn đã phát hành tờ rơi hướng dẫn cách phòng tránh sét, trong đó chỉ dẫn, khi đang ở ngoài trời thì không đứng thành nhóm, vì sét đánh xuống dễ gây tai nạn thảm khốc. Nếu ai đó cảm thấy tóc bị dựng lên thì có nghĩa người đó có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào. Lúc đó lập tức ngồi xuống, lấy tay che tai, tuyệt đối không nằm xuống hay đặt tay lên đất.
