Nhân rộng các mô hình điểm
Nghệ An là tỉnh có diện tích lớn, tuyến biên giới tiếp giáp với 3 tỉnh của nước bạn Lào dài 468,281 km, có 5 cửa khẩu và hàng trăm đường tiểu ngạch, địa hình rừng núi hiểm trở, phức tạp, thuận lợi cho tội phạm ma túy lợi dụng ẩn nấp, hoạt động, gây nhiều khó khăn cho các cơ quan chức năng trong thực hiện nhiệm vụ.
Mặt khác, Nghệ An cũng nằm gần khu vực Tam giác vàng (Lào - Myanmar - Thái Lan), là nơi sản xuất ma túy lớn trên thế giới, địa bàn thuận lợi trung chuyển ma túy bằng đường bộ, đường biển với phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt và liều lĩnh.
Bên cạnh đó, kinh tế - xã hội của một số địa phương trên địa bàn, nhất là các huyện miền núi cao còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí, hiểu biết pháp luật còn hạn chế, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong khi lợi nhuận từ ma túy lớn nên người dân dễ bị các đối tượng xấu lôi kéo, dụ dỗ, làm phát sinh nhiều tội phạm, tệ nạn ma túy.
Từ thực trạng đó, bên cạnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TU ngày 7/5/2013, cấp ủy, chính quyền các cấp đã quan tâm chỉ đạo lực lượng chức năng phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức nhiều hoạt động hướng dẫn, giúp đỡ cơ sở xây dựng phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, xây dựng xã, phường, thị trấn, khối, xóm, bản không có tệ nạn, tội phạm về ma túy.
Đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng, duy trì hoạt động hiệu quả 460 ban chỉ đạo tự quản, 3.802 ban tự quản, 27.433 tổ tự quản về an ninh, trật tự, 41 mô hình, điển hình tiên tiến về quần chúng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự. Một số mô hình được Bộ Công an biểu dương, nhân rộng trên toàn quốc như mô hình "Vận động nhân dân tham gia chuyển hóa địa bàn phức tạp về ma túy" tại xã Diễn Bích (Diễn Châu); mô hình dòng họ tiêu biểu tự quản về an ninh, trật tự tại huyện Quỳnh Lưu; mô hình dân vận khéo trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong vùng đồng bào có đạo trên địa bàn huyện Hưng Nguyên...
Đặc biệt, từ ngày 13/4/2022, toàn tỉnh triển khai thực hiện hiệu quả Đề án xây dựng "Xã biên giới sạch ma túy", góp phần làm sạch ma túy tại địa bàn 27 xã biên giới. Từ kết quả đó, Công an tỉnh đã tiến hành nhân rộng Đề án tại 65 xã còn lại thuộc 6 huyện biên giới, nhằm từng bước mở rộng vành đai biên giới "sạch ma túy", hướng tới mục tiêu xây dựng "Huyện biên giới sạch về ma túy".
Đến nay, toàn tỉnh có 109/460 xã, phường, thị trấn sạch về ma túy (chiếm 23,7%, tăng 2% so với năm 2013); 351/460 xã, phường, thị trấn có ma túy (chiếm 76,3%, giảm 2% so với năm 2013) trong đó, 321 xã, phường, thị trấn không trọng điểm (chiếm 66,9%, tăng 18% so với năm 2013), 30 xã, phường, thị trấn trọng điểm về ma túy (chiếm 8,5%, giảm 29% so với năm 2013).
Đẩy mạnh tấn công, truy quét
Cuộc chiến chống ma túy, đặc biệt là khu vực biên giới luôn đầy những gian khổ, hiểm nguy, nhưng với quyết tâm cao, trong 10 năm qua, các ngành chức năng đã phát hiện, đấu tranh, xử lý, triệt phá 817 điểm, 175 tụ điểm phức tạp về ma túy; tổ chức tấn công, truy quét, đẩy đuổi hơn 40 nhóm đối tượng có vũ khí nóng, dựng lán trại trong rừng sâu để tổ chức mua bán trái phép chất ma túy, tiêu diệt 1 đối tượng, phá hủy hơn 50 lán trại.
Bên cạnh đó, toàn tỉnh phát hiện, bắt giữ 10.917 vụ/13.927 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ 940,7 kg ma túy dạng đá, 257,6 kg heroin, 80,7 kg ma túy tổng hợp, 607.051 viên ma túy tổng hợp, 127,3 kg cần sa, 35,7 kg thuốc phiện (với tổng số hơn 1,5 tấn ma túy các loại) và nhiều vũ khí, tiền, tài sản, tang vật có liên quan.
Lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh cũng đã khám phá hơn 400 chuyên án, vụ án, triệt xóa các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy lớn. Điển hình như Chuyên án 243L bắt 95 đối tượng, thu 120 bánh heroin; Chuyên án 319T bắt 3 đối tượng, thu 700 kg ma túy dạng đá; Chuyên án 208T bắt 2 đối tượng, thu 50 bánh heroin; Chuyên án 519Đ bắt 5 đối tượng, thu 20 bánh heroin, 40 kg ma túy tổng hợp; Chuyên án 817S bắt 4 đối tượng, thu 120 kg cần sa, 3 kg ma túy dạng đá, 2.000 viên ma túy tổng hợp, 2 xe ô tô…
Giai đoạn 2013 - 2023, Viện Kiểm sát nhân dân 2 cấp đã truy tố 10.322 vụ/12.605 bị can; Tòa án nhân dân 2 cấp đã xét xử 10.216 vụ/12.424 bị cáo phạm tội về ma túy, trong đó có nhiều vụ án ma túy lớn, mức án cao (tử hình 223 bị cáo, tù chung thân 235 bị cáo, phạt tù có thời hạn 13.838 bị cáo).. Cùng với đó, hơn 1.232 phiên tòa xét xử lưu động vụ án ma túy cũng được tổ chức tại các địa bàn trọng điểm, phức tạp để tuyên truyền cho nhân dân thấy rõ tác hại của ma túy, tính chất đặc biệt nguy hiểm của loại tội phạm này cũng như hình phạt nghiêm khắc của pháp luật nhằm giáo dục, răn đe, phòng ngừa tội phạm.
Các lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy của tỉnh cũng tăng cường công tác phối hợp với các lực lượng chức năng của nước bạn Lào triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào vào Nghệ An; xác minh, truy bắt thành công nhiều đối tượng truy nã phạm tội về ma túy lẩn trốn tại Lào. Hai bên cũng phối hợp tấn công vũ trang, đẩy đuổi nhiều nhóm đối tượng (cả người Việt Nam và người Lào) có vũ khí nóng vận chuyển, mua bán ma túy ở khu vực biên giới, góp phần từng bước kìm giữ việc gia tăng tội phạm về ma túy tại các huyện giáp biên giới Việt - Lào.
Xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên vi phạm
Thực hiện Chỉ thị 13-CT/TU, nhiều cơ quan, đơn vị đã xây dựng và ban hành các quy định về quản lý cán bộ, công chức, xây dựng văn hóa công sở, tổ chức cho cán bộ, công chức và người lao động ký cam kết không vi phạm tệ nạn xã hội. Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng thường xuyên quan tâm, lãnh đạo công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chỉ thị số 13 ở các huyện, thành, thị ủy. Qua đó, chỉ đạo, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên vi phạm.
Trong 10 năm qua, toàn tỉnh đã phát hiện và xử lý 102 đảng viên, công chức, viên chức vi phạm liên quan đến ma túy như mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép chất ma túy, nghiện ma túy.
Trong đó, xử lý về Đảng đã khai trừ 86, cảnh cáo 3, đình chỉ sinh hoạt 5, tạm đình chỉ 1 cán bộ, đảng viên. Xử lý về chính quyền, toàn tỉnh đã thực hiện cách chức 1, buộc thôi việc 15, xử lý hình sự 78 cán bộ, đảng viên vi phạm.
Kiên trì, kiên quyết hướng tới mục tiêu đưa Nghệ An ra khỏi danh sách địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy của cả nước, BTV Tỉnh ủy Nghệ An tiếp tục yêu cầu cấp ủy, tổ chức Đảng tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các chủ trương, chính sách về phòng, chống ma túy của Trung ương, của tỉnh. Trong đó có đề án nâng cao hiệu quả xóa địa bàn phức tạp về ma túy ở Nghệ An giai đoạn 2022-2025 và Đề án xây dựng "Xã biên giới sạch về ma túy".
Song song với đó, tăng cường công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát của cấp ủy, cấp trên đối với việc thực hiện nhiệm vụ phòng, chống ma túy; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền để tình hình ma túy diễn ra phức tạp trên địa bàn quản lý; chỉ đạo rà soát, thống kê, có biện pháp xử lý theo quy định đối với những cán bộ, đảng viên có người thân vi phạm pháp luật về ma túy. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong phòng, chống ma túy.
Ngày 23/2/2023, UBND tỉnh cũng ban hành Kế hoạch 105/KH-UBND, trong đó nhấn mạnh: Quá trình thực hiện công tác phòng, chống ma túy phải gắn với các mặt công tác phòng, chống tội phạm nói chung và lồng ghép với các chương trình phát triển kinh tế, xã hội của địa phương nhằm phát huy hiệu quả tối đa.
UBND tỉnh cũng yêu cầu lực lượng Công an tập trung thực hiện hiệu quả công tác chuyển hóa địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy; các giải pháp giữ vững số xã, phường, thị trấn không có ma túy; giảm số xã, phường, thị trấn có ma túy và trọng điểm về ma túy.
Đồng thời, đề nghị các ngành chức năng, các địa phương giáp biên đẩy mạnh hợp tác trong phòng, chống ma túy với lực lượng chức năng và các tỉnh đối biên của Lào theo mô hình “3 cấp” từ tỉnh đến cơ sở để chủ động phòng ngừa từ sớm, từ xa các loại tội phạm về ma túy.
