Làng đóng tàu 700 tuổi

(Baonghean.vn)- Làng đóng tàu Trung Kiên, xã Nghi Thiết, huyện Nghi Lộc có lịch sử hơn 700 năm. Trải qua những thăng trầm của lịch sử, hiện nay, những người thợ của làng Trung Kiên đang cho ra đời những con tàu lớn, góp sức cùng ngư dân vươn khơi, bám biển.

Làng Trung Kiên có tên cổ là Hoàng Lao, nằm ở cửa sông Cấm.
Làng Trung Kiên có tên cổ là Hoàng Lao, nằm ở cửa sông Cấm, thuộc địa phận xã Nghi Thiết, huyện Nghi Lộc.
Cách đây 700 năm, người thợ Hoàng Lao đã có nghề đóng tàu gỗ. Đến thời  Vua Lê Thánh Tông đã cho lập hạm đội hải binh lớn nhất nước tại Cửa Lò, làm căn cứ để bảo vệ biên giới phía Nam và xuất quân đi bình định phương Nam. Thái Uý, Nhập nội, Phò mã Nguyễn Sư Hồi, con trai đầu của Cương quốc công Nguyễn Xí được cử chỉ huy hạm đội cùng với chức vụ trấn thủ thập nhị hải môn (trấn vùng 12 cửa biển nước ta)
Cách đây 700 năm, người thợ Hoàng Lao đã có nghề đóng tàu gỗ. Đến thời Vua Lê Thánh Tông, thợ Hoàng Lao được huy động để đóng và sửa chữa thuyền cho  hạm đội hải binh đóng tại Cửa Lò, làm căn cứ để bảo vệ biên giới phía Nam và xuất quân đi bình định phương Nam. Từ đây, danh tiếng của làng đóng tàu thuyền nổi danh khắp Nam, ngoài Bắc và lan sang tận Trung Quốc.
Người thợ Hoàng Lao nổi tiếng tài hoa, kỹ thuật bí truyền, rất khéo léo và tinh xảo trong từng đường cưa, nhát đục.
Người thợ Hoàng Lao nổi tiếng tài hoa, kỹ thuật bí truyền, rất khéo léo và tinh xảo trong từng đường cưa, nhát đục. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, những người thợ của làng Trung Kiên đã đóng các con tàu không số huyền thoại.
Hiện nay, truyền thống của làng Hoàng Lao được HTX đóng tàu Trung Kiên tiếp nối.  HTX được thành lập từ năm 2004, hiện nay có 36 xã viên, các xã viên đều có cơ sở sản xuất tàu thuyền.
Hiện nay, truyền thống của làng Hoàng Lao được HTX đóng tàu Trung Kiên tiếp nối. HTX được thành lập từ năm 2004, hiện nay có 36 xã viên.
Gỗ được dùng để đóng tàu là những loại gỗ cực tốt, có khả năng chịu nước, chịu mặn. Thường là các loại như táu, săng lẻ già. Hiện nay, hầu như HTX Trung Kiên phải nhập khẩu gỗ từ nước ngoài về để đóng tàu bè
Gỗ được dùng để đóng tàu là những loại gỗ cực tốt, có khả năng chịu nước, chịu mặn. Thường là các loại như táu, săng lẻ già. Hiện nay, hầu như HTX Trung Kiên phải nhập khẩu gỗ từ nước ngoài về để đóng tàu thuyền.
Sau khi xử lí, gỗ được cưa xẻ, chỉ lấy phần lõi.
Sau khi xử lí, gỗ được cưa xẻ, chỉ lấy phần lõi.
Các thanh gỗ được để nguyên tấm, tránh cưa nhỏ để đảm bảo chất lượng của tàu. Trong quá trình chế tác, việc uốn gỗ theo đường cong hết sức quan trọng.
Các thanh gỗ được để nguyên tấm, tránh cưa nhỏ để đảm bảo chất lượng của tàu. Trong quá trình chế tác, việc uốn gỗ theo đường cong hết sức quan trọng.
Hiện nay, các khâu khác có thể sử dụng máy móc hiện đại nhưng việc uốn gỗ đều phải dùng cách thủ công từ ngàn xưa để lại. Gỗ được uốn từ từ trên các đốm lửa nhỏ. Mỗi xưởng đóng tàu thuyền đều có một bí quyết riêng để uốn gỗ đóng tàu.
Hiện nay, các khâu khác có thể sử dụng máy móc hiện đại nhưng việc uốn gỗ đều phải dùng cách thủ công từ ngàn xưa để lại. Gỗ được uốn từ từ trên các bếp lửa nhỏ. Mỗi xưởng đóng tàu thuyền đều có một bí quyết riêng để uốn gỗ đóng tàu.
HTX đóng tàu thuyền Trung Kiên đang tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động với mức thu nhập ổn định từ 300 - 400 ngàn đồng/ngày.
HTX đóng tàu thuyền Trung Kiên đang tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động với mức thu nhập ổn định từ 300 - 400 ngàn đồng/ngày.
Dù có nhiều thanh niên đang theo nghề đóng tàu nhưng theo ông Nguyễn Gia In, Chủ nhiệm HTX đóng tàu Trung Kiên thì nguồn nhân lực của nghề đóng tàu đang thiếu và yếu. Thanh niên chỉ muốn đi làm công nhân ở thành phố chứ không muốn ở nhà đóng tàu dù lương cao hơn rất nhiều lần.
Dù có nhiều thanh niên đang theo nghề đóng tàu nhưng theo ông Nguyễn Gia In, Chủ nhiệm HTX đóng tàu Trung Kiên thì nguồn nhân lực của nghề đóng tàu đang thiếu và yếu. Thanh niên chỉ muốn đi làm công nhân ở thành phố chứ không muốn ở nhà đóng tàu dù lương cao hơn rất nhiều lần.
Đón đầu chủ trương cho ngư dân vay vốn để đóng mới và cải hoán tàu cá, HTX Trung Kiên đang chuẩn bị sẵn sàng các phương án như: tập kết gần 4000 khối gỗ, thuê công nhân lành nghề, thuê thợ thiết kế,.. để sẵn sàng tiếp nhận các đơn hàng của ngư dân.
Đón đầu chủ trương cho ngư dân vay vốn để đóng mới và cải hoán tàu cá, HTX Trung Kiên đang chuẩn bị sẵn sàng các phương án như: tập kết gần 4000 khối gỗ, thuê công nhân lành nghề, thuê thợ thiết kế,.. để sẵn sàng tiếp nhận các đơn hàng của ngư dân.
Cùng với chủ trương hỗ trợ ngư dân vươn khơi bám biển của nhà nước, trong những năm qua, nghề biển thịnh vượng đã giúp  HTX đóng tàu Trung Kiên thực sự hồi sinh. Năm 2014, HTX nhận đóng gần 90 chiếc tàu trong đó có hàng chục chiếc trên 400CV, có chiếc 1000 CV.
Cùng với chủ trương hỗ trợ ngư dân vươn khơi bám biển của nhà nước, trong những năm qua, nghề biển thịnh vượng đã giúp HTX đóng tàu Trung Kiên thực sự hồi sinh. Năm 2014, HTX nhận đóng gần 90 chiếc tàu trong đó có hàng chục chiếc trên 400CV, có chiếc 1000 CV.
Hiện nay, làng đóng tàu Trung Kiên đang gặp khó khăn về nguồn điện, sự bồi lắng của lạch Lò cũng khiến tàu vào ra khó khăn. Nhiều xã viên muốn mở rộng sản xuất nhưng không có mặt bằng,... Mặc dù vậy, ông Nguyễn Gia In và các xã viên đều tin tưởng, làng nghề sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Những con tàu của làng Trung Kiên đã, đang và sẽ có mặt ở khắp trong nam, ngoài bắc, cùng ngư dân bám biển, vươn khơi, trực tiếp góp sức mình vào sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Hiện nay, làng đóng tàu Trung Kiên đang gặp khó khăn về nguồn điện, sự bồi lắng của lạch Lò khiến tàu vào ra khó khăn. Nhiều xã viên muốn mở rộng sản xuất nhưng không có mặt bằng,... Mặc dù vậy, ông Nguyễn Gia In và các xã viên đều tin tưởng, làng nghề sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Những con tàu của làng Trung Kiên đã, đang và sẽ có mặt ở khắp trong nam, ngoài bắc, cùng ngư dân bám biển, vươn khơi, trực tiếp góp sức mình vào sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển đảo.

 Nguyên Khoa

Tin mới