"Thắng" vụ hè thu - phụ thuộc vào nguồn nước!...

- Hiện tại nông dân trong toàn tỉnh đang tập trung ra đồng thu hoạch vụ xuân. Theo đánh giá ban đầu thì sản xuất vụ xuân vẫn được mùa. Vậy theo ông, vụ xuân năm nay "được" trên những khía cạnh nào?

- Vụ xuân năm nay toàn tỉnh gieo cấy trên 91 nghìn ha lúa, tăng hơn vụ xuân năm 2014 trên 1.000 ha. Các loại cây trồng khác cũng đều tăng cả về diện tích và năng suất, sản lượng. Toàn tỉnh có trên 4.000 ha lạc, hiện tại ở các địa phương trồng lạc như Nam Đàn, Thanh Chương, Đô Lương, Anh Sơn… và đặc biệt ở các "vựa lạc" của tỉnh như Diễn Châu, Nghi Lộc, bà con đang rất phấn khởi vì lạc được mùa (năng suất bình quân chung toàn tỉnh dự kiến đạt 23 tạ/ha, tăng 2 tạ/ha so với vụ xuân năm ngoái). Với gần 18 nghìn ha ngô, năng suất khoảng 45 tạ/ha, cây ngô vụ xuân cũng tăng cả về diện tích và năng suất, sản lượng. Không chỉ "được" về các yếu tố diện tích, năng suất, sản lượng cây trồng, mà vụ xuân năm nay còn tạo được dấu ấn về vấn đề thay đổi cơ cấu giống cây trồng theo hướng đưa các tiến bộ giống vào sản xuất, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Trong đó rõ nhất là cây lúa, với trên 15 nghìn ha lúa chất lượng cao, tăng 5.000 ha so với vụ xuân năm ngoái, không chỉ lúa thuần mà kể cả các giống lúa lai cũng là những giống chất lượng như Thiên ưu 8, Kinh sở ưu... tuy năng suất có giảm so với vụ xuân năm ngoái, nhưng giá trị kinh tế lại tăng lên, thị trường chấp nhận tốt các loại gạo chất lượng cao.

- Trong các loại cây trồng vụ xuân năm nay, chỉ có lúa là loại cây trồng duy nhất bị giảm năng suất bình quân. Theo đồng chí, đâu là nguyên nhân khi mà ngành và các địa phương đã có những nỗ lực trong chỉ đạo? .

- Nguyên nhân dẫn đến lúa bị giảm năng suất là do sản xuất vụ xuân năm nay diễn ra trong điều kiện thời tiết ấm, nhiệt độ bình quân toàn vụ cao hơn trung bình nhiều năm nên thời gian sinh trưởng của lúa bị rút ngắn lại từ 7- 10 ngày, tích lũy chất thô ít làm giảm năng suất. Một số diện tích lúa trổ gặp gió mùa cuối vụ, dù không bị ảnh hưởng do rét nhưng lại gặp đúng lúc bệnh đạo ôn lá phát triển, trời mưa liên tục gây khó khăn trong công tác phòng trừ làm ảnh hưởng năng suất, đặc biệt trên những diện tích gieo cấy các giống lúa mẫn cảm với bệnh như BC15, AC5 và một số giống lúa chất lượng khác. Bên cạnh đó, trong tháng 4 và tháng 5, trên địa bàn tỉnh xảy ra rất nhiều cơn tố lốc làm một số diện tích bị giảm năng suất.

- Hiện tại, nông dân đang thu hoạch vụ xuân, đồng thời khẩn trương chuẩn bị cho sản xuất hè thu. Ông có thể cho biết, đến thời điểm hiện tại, công tác chuẩn bị  cho sản xuất hè thu đã được chỉ đạo như thế nào?

- Vụ hè thu năm nay, theo kế hoạch toàn tỉnh sẽ gieo cấy 55.000 ha lúa hè thu, giảm 5.000 ha so với hè thu năm ngoái. Sở dĩ diện tích lúa hè thu giảm, vì trong chỉ đạo sản xuất, ngành chủ trương chuyển một phần diện tích không chủ động nước sang gieo cấy lúa mùa để nhằm tận dụng nguồn nước trời giai đoạn lúa trổ, một phần diện tích thuận lợi sẽ chuyển qua trồng các loại cây màu. Sản xuất vụ hè thu có một đặc điểm là bà con sẽ phải "chạy đua" với thời gian, phương châm "gặt lúa xuân tới đâu làm đất gieo cấy lúa hè thu đến đó". Năm nay, sản xuất vụ hè thu bước đầu có thuận lợi khi thu hoạch vụ xuân được tiến hành sớm hơn mọi năm trên 10 ngày. Do vậy, đến thời điểm này, ở những vùng nông dân cấy lúa, bà con đã ra xong mạ hè thu. Với tiến độ thu hoạch như thế này, dự kiến đến 25/5 là toàn tỉnh thu hoạch xong lúa xuân và khoảng 10/6 sẽ gieo cấy xong lúa hè thu, sớm hơn mọi năm khoảng 10 ngày. Vấn đề cần lưu ý nhất hiện nay là nếu không có gì thay đổi, hạn hán sẽ xảy ra rất nặng ở vụ hè thu. Bà con phải sử dụng nước hết sức tiết kiệm, các địa phương và xí nghiệp thủy lợi phải có kế hoạch tưới hợp lý, luân phiên, kiểm tra độ mặn thường xuyên để đảm bảo nguồn nước tưới cho sản xuất...

- Xin cảm ơn đồng chí về cuộc trò chuyện này.

Phú Hương 

(Thực hiện)