Đó là trăn trở được nêu tại hội nghị trực tuyến toàn quốc đánh giá kết quả 10 tháng thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 03/01/2023 về tăng cường công tác phòng cháy chữa cháy trong tình hình mới.
Hội nghị diễn ra sáng 5/11, dưới sự chủ trì của các đồng chí: Phạm Minh Chính - Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ; Trần Lưu Quang - Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ.
Nghệ An tham gia hội nghị dưới sự chủ trì của các đồng chí Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ: Lê Hồng Vinh - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Thiếu tướng Phạm Thế Tùng - Giám đốc Công an tỉnh.
Cả nước xảy ra 1.616 vụ cháy, 10 vụ nổ
Báo cáo của Bộ Công an cho thấy: Từ ngày 15/12/2022 đến ngày 15/10/2023, cả nước xảy ra 2.927 vụ cháy và sự cố cháy (trong đó 1.616 vụ cháy), làm chết 134 người, làm bị thương 101 người, thiệt hại về tài sản ước tính trên 229 tỷ đồng và 207 ha rừng. Xảy ra 10 vụ nổ, làm chết 05 người, bị thương 18 người. Trong đó, 50 vụ cháy gây thiệt hại nghiêm trọng về người, làm chết 134 người, bị thương 64 người.
Cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng chủ yếu xảy ra ở các tỉnh, thành phố có tốc độ phát triển kinh tế- xã hội và tốc độ đô thị hoá nhanh, có nhiều khu công nghiệp, tập trung tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh các mặt hàng dễ cháy; các vụ cháy gây thiệt hại nghiêm trọng về người chủ yếu xảy ra tại các nhà dân, nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh và loại hình nhà ở nhiều căn hộ (chung cư mini). Đặc biệt nghiêm trọng là vụ cháy chung cư mini ngày 12/9/2023 tại quận Thanh Xuân, Hà Nội làm chết 56 người.
So với 10 tháng đầu năm 2022, số vụ cháy và sự cố cháy giảm 1.367 vụ nhưng lại tăng 36 người chết, 22 người bị thương, thiệt hại về tài sản giảm hơn 337 tỷ đồng. Số vụ nổ giảm 3 vụ, số người chết giảm 3 người. Nguyên nhân các vụ cháy: Do sự cố hệ thống, thiết bị điện chiếm 61,6%, do bất cẩn sử dụng nguồn lửa, nguồn điện 16,6%, do vi phạm quy định an toàn PCCC 0,9%, ngoài ra là các nguyên nhân như do sự cố kỹ thuật, tác động hiện tượng thiên nhiên…
Tình hình cháy, nổ mặc dù đã được giảm nhưng vẫn còn diễn biến phức tạp. Tồn tại nhiều vấn đề bất cập: Một bộ phận không nhỏ cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân chưa nhận thức, ý thức được tầm quan trọng của công tác phòng cháy, chữa cháy. Một số chủ đầu tư vẫn không chấp hành quy định về phòng cháy, chữa cháy, nhiều công trình chưa được cấp văn bản nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy đã đưa vào sử dụng.
“Sau mỗi vụ cháy, ai cũng thương tâm, đau xót nhưng sự chuyển động về nhận thức và hành động trong thực thi pháp luật về phòng cháy, chữa cháy để chủ động rà soát, khắc phục ngay các tồn tại của cơ quan, nhà máy, doanh nghiệp, cơ sở, hộ gia đình mình còn chậm, chưa thường xuyên và liên tục”, lãnh đạo Chính phủ nêu rõ.
Trong khi đó, đầu tư về cơ sở vật chất cho công tác này còn hạn chế; trang bị phương tiện cho lực lượng cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ còn rất khiêm tốn, chưa tương xứng yêu cầu, nhiệm vụ, đặc biệt là trang bị cá nhân để đảm bảo an toàn cho chiến sĩ chữa cháy còn rất hạn chế. Một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quan tâm, thực hiện các nhiệm vụ quyết liệt đúng vai trò, trách nhiệm.
Phòng cháy là biện pháp quan trọng đầu tiên
Tại hội nghị, đại diện lãnh đạo các tỉnh, thành và các bộ, ngành liên quan đã nêu những khó khăn trong công tác phòng cháy, chữa cháy hiện nay, đồng thời kiến nghị một số vấn đề như: Đề nghị rà soát lại các quy định, xây dựng giải pháp phù hợp đặc thù từng địa phương; cập nhật chương trình phòng cháy, chữa cháy để tổ chức tập huấn cho lực lượng công an xã, phường; tạo điều kiện trang bị đầy đủ phương tiện phòng cháy, chữa cháy.
Xây dựng hệ thống pháp luật về phòng cháy, chữa cháy theo hướng trang bị kỹ năng, phương tiện từ đó hướng dẫn để cơ sở và người dân trang bị đáp ứng yêu cầu là quan trọng nhất, cùng với đó tăng cường thanh kiểm tra và xử lý vi phạm theo quy định, phân công làm rõ trách nhiệm các bộ, ban ngành trong công tác phòng cháy, chữa cháy…
Bộ Công an cũng đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành và các địa phương thực hiện một số nhiệm vụ như: Hoàn thành các tiêu chuẩn về nhà ở; vấn đề cấp nước chữa cháy, cấp phép xây dựng; hoàn thành sửa đổi bổ sung Luật Điện lực, tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn về phòng cháy, chữa cháy trong sử dụng điện, rà soát điều kiện phòng cháy chữa cháy...
Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu: Các tỉnh, thành cần làm rõ, nâng cao vai trò chỉ đạo của cấp uỷ và chính quyền địa phương. Tìm ra nguyên nhân căn cơ dẫn đến tình trạng cháy nổ còn diễn biến phức tạp để từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp và hiệu quả. Coi công tác phòng cháy là biện pháp quan trọng đầu tiên, đi liền đó là đẩy mạnh công tác tuyên truyền và tập huấn kỹ năng phòng cháy, chữa cháy. Tập trung vào một số vấn đề quan trọng, cấp bách như: Tập huấn nâng cao kỹ năng thoát hiểm cho người dân; tập trung tuyên truyền để thay đổi hành vi của người dân trong phòng cháy, chữa cháy; sử dụng các nguồn lực một cách hiệu quả.
"Công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ cứu nạn phải được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý chặt chẽ, hiệu quả của các cơ quan nhà nước và sự tham gia tích cực của người dân, doanh nghiệp", Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh./.
