Trả lời:
- Theo điều 43, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017:
“Quản chế là buộc người bị kết án phạt tù phải cư trú, làm ăn sinh sống và cải tạo ở một địa phương nhất định dưới sự kiểm soát, giáo dục của chính quyền và nhân dân địa phương. Trong thời gian quản chế, người bị kết án không được tự ý ra khỏi nơi cư trú, bị tước một số quyền công dân theo quy định tại Điều 44 của Bộ luật này và bị cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định.
Quản chế được áp dụng đối với người phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia, người tái phạm nguy hiểm hoặc trong những trường hợp khác do Bộ luật này quy định.
Thời hạn quản chế là từ 01 năm đến 05 năm, kể từ ngày chấp hành xong hình phạt tù”.
- Quản chế là một trong những hình phạt bổ sung đối với người phạm tội. Cụ thể các tội phạm bị áp dụng hình thức phạt quản chế trong Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) như sau:
- Tội giết người (Điều 123);
- Tội mua bán người (Điều 150);
- Tội mua bán người dưới 16 tuổi (Điều 151);
- Tội cướp tài sản (Điều 168);
- Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý (Điều 255);
- Tội chiếm đoạt tàu bay, tàu thuỷ (Điều 282);
- Tội khủng bố (Điều 299);
- Tội tài trợ khủng bố (Điều 300);
- Tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia (Điều 303);
- Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự (Điều 304);
- Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ (Điều 305);
- Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ (Điều 306);
- Tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, phát tán, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất phóng xạ, vật liệu hạt nhân (Điều 309);
- Tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc mua bán trái phép chất cháy, chất độc (Điều 311);
- Tội chứa mại dâm (Điều 327).
Quyền, nghĩa vụ của người bị quản chế được quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 114 Luật Thi hành án hình sự 2019. Theo đó:
Người chấp hành án quản chế có quyền:
- Sinh sống cùng gia đình nơi áp dụng hình phạt quản chế;
- Lựa chọn việc làm thích hợp (trừ các ngành, nghề hoặc công việc mà người chấp hành án không được làm); được hưởng thành quả lao động do mình làm ra;
- Được tự do đi lại trong phạm vi xã, phường, thị trấn nơi áp dụng hình phạt quản chế;
- Được xét miễn chấp hành thời hạn áp dụng hình phạt quản chế còn lại.
Người chấp hành án quản chế có các nghĩa vụ:
- Chịu sự kiểm soát, giáo dục của UBND xã và nhân dân địa phương; không tự ý rời khỏi nơi quản chế;
- Mỗi tháng một lần vào tuần đầu tiên của tháng, đến trình diện và báo cáo với UBND xã nơi quản chế về việc chấp hành quy định về quản chế;
- Có mặt tại địa điểm quy định khi UBND xã triệu tập, nếu vắng mặt thì phải có lý do chính đáng;
- Phải chấp hành nghiêm chính sách, pháp luật và quy định của chính quyền; tích cực tham gia lao động, học tập, cải tạo để trở thành người có ích.
- Nếu được cho phép đi khỏi nơi quản chế, người chấp hành án phạt phải khai báo tạm vắng; trình diện, xuất trình giấy phép, đăng ký tạm trú, lưu trú với Công an cấp xã nơi đến; trở về nơi quản chế đúng hạn và trình diện với UBND xã.
