Trước đó, ngay sau khi hoàn thành môn thi đầu tiên, nhiều thí sinh ở thành phố Vinh và một số địa phương khác bày tỏ vui mừng khi câu 2, phần Làm văn “trúng tủ”. Cụ thể, các thí sinh cho biết, phần ngữ liệu của đề về việc phân tích phần trích đoạn của tác phẩm Vợ nhặt giống với đề thi thử liên trường các trường THPT trên địa bàn tỉnh.
Theo đó, cùng một trích đoạn, đề môn Ngữ văn tại kỳ thi thử tốt nghiệp của các trường THPT ở Nghệ An đặt câu hỏi: "Anh/chị hãy phân tích đoạn trích trên. Từ đó nhận xét sự mới mẻ của nhà văn Kim Lân khi viết về đề tài người nông dân trước Cách mạng Tháng Tám".
Trong khi đề Văn chính thức yêu cầu: "Anh/chị hãy phân tích đoạn trích trên, từ đó nhận xét cách nhìn cuộc sống của nhà văn Kim Lân được thể hiện trong đoạn trích".
Trả lời sau trong cuộc họp báo sau khi kết thúc Kỳ thi tốt nghiệp THPT. GS Nguyễn Ngọc Hà, Trưởng ban Đề thi tốt nghiệp THPT cho biết, phần ngữ liệu trùng, nhưng lệnh hỏi hoàn toàn khác nhau và điều này cũng là bình thường. Bởi lẽ, trong chương trình, chỉ có 15 tác phẩm để thi thì khó tránh khỏi việc trùng ngữ liệu.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng cho biết, đây là năm đầu tiên Bộ đưa phần mềm vào việc kiểm soát trùng lặp nội dung của đề. Theo đó, 120 GB dữ liệu đã được đưa vào, gồm những đề đã thi và những câu hỏi được tìm từ trên mạng. Việc sử dụng phần mềm sẽ lọc dữ liệu để hạn chế đưa vào đề thi chính thức những phần bị phát hiện trùng lặp và việc lọc dữ liệu này không chỉ áp dụng cho môn Ngữ văn mà cả với các môn thi khác. Tuy nhiên, đề thi thử của Nghệ An, do không có trên mạng, cho nên đã không có trong phần dữ liệu để lọc trùng.
Về vấn đề này, với ông Nguyễn Trọng Hoàn - Chánh Văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo cũng cho biết: Để chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT, từ nhiều năm nay, công tác chỉ đạo, dạy và ôn thi tốt nghiệp được Nghệ An làm rất sớm. Việc chỉ đạo ôn thi yêu cầu phải đảm bảo trong chương trình, ôn tập kỹ và có kế hoạch cụ thể, tránh tình trạng giáo viên dạy tủ và học sinh học tủ.
Cùng với việc ôn tập, các trường THPT và liên trường THPT có tổ chức thi thử cho học sinh. Việc tổ chức thi thử, đề ra nằm trong chương trình theo kết cấu và theo mô phỏng của Bộ, giúp học sinh một lần tập duyệt. Qua thi thử có đánh giá về chất lượng và để rút kinh nghiệm về những lần sai sót. Thậm chí, có nhiều trường làm bài bản, thi thử từ 6 đến 7 lần. Trong quá trình tổ chức các kỳ thi, do chương trình Ngữ văn tác phẩm không nhiều, các trường bám vào để làm nên việc trùng tác phẩm là điều bình thường.
Sau khi có thông tin đề thi thử này gần giống với đề thi chính thức của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An đã kiểm tra và xác định tác phẩm Vợ nhặt được ra trong Kỳ thi thử liên trường THPT trên địa bàn tỉnh Nghệ An vào ngày 15, 16/4. Đề tuy cùng sử dụng phần ngữ liệu trong một tác phẩm nhưng nội dung yêu cầu thí sinh làm bài khác nhau.
Ông Nguyễn Trọng Hoàn cũng khẳng định tại Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023, Nghệ An cũng không có giáo viên nào là thành viên ra đề thi môn Ngữ văn thi tốt nghiệp chính thức của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
