"Dân vận khéo" ở Diễn Yên (Diễn Châu): Chọn đúng người, giao đúng việc

Tính từ năm 2005 đến 2014, trên địa bàn xã Diễn Yên (Diễn Châu) có trên dưới 10 dự án lớn và vừa được triển khai như: xây dựng đường điện REII, nâng cấp mở rộng Quốc lộ 48, xây dựng đường Diễn Yên - Diễn Hải, xây dựng kênh tiêu đồng màu, nhà máy nước sạch và vệ sinh môi trường và mới nhất là dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 1A… Điều đáng ghi nhận là tất cả các dự án trên, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) được xã làm tốt, nên bàn giao mặt bằng kịp thời, tạo điều kiện để các nhà thầu thi công và hoàn thành nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng theo kế hoạch. Những kết quả trên thể hiện sự vào cuộc tích cực của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương cũng như sự đồng thuận cao trong nhân dân.

Ông Dương Đăng Hồi - Chủ tịch UBND xã Diễn Yên chỉ đạo giải phóng mặt bằng Quốc lộ 1A.

Trao đổi về kinh nghiệm dẫn đến thành công, đồng chí Dương Đăng Hồi - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Diễn Yên nhớ lại: “Cũng như nhiều xã khác, Diễn Yên cũng từng đối mặt với một số khó khăn, nhất là thu hồi đất các dự án lớn, số hộ bị ảnh hưởng nhiều. Tuy nhiên, nhờ xác định GPMB là khâu then chốt nhất, nên ngay từ đầu Khối Dân vận xã đã tham mưu cho cấp ủy xã, xóm thành lập Ban chỉ đạo và phát động phong trào thi đua "dân vận khéo" huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị. Trong đó, công tác dân vận chính quyền đóng vai trò trung tâm, then chốt. Quá trình thực hiện, chính quyền vừa chủ động triển khai thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở, vừa phối kết hợp MTTQ và các đoàn thể để làm tốt công tác truyên truyền, vận động”. Với vai trò là người đứng đầu, đồng chí Dương Đăng Hồi đã trực tiếp chỉ đạo, phối hợp với nhà thầu, ban quản lý dự án đến từng hộ dân để giải thích, vận động. Một trong những kinh nghiệm dẫn tới thành công của Diễn Yên là khi triển khai công tác GPMB, xã chọn người để giao việc, theo đó người được giao nhiệm vụ phải khách quan công tâm, khi làm công tác vận động phải nắm vững, chấp hành đúng quy trình lập hồ sơ bồi thường GPMB theo quy định.

Theo quy định, hồ sơ GPMB có 12 bước, nhưng mỗi dự án, công tác GPMB có đặc thù và khó khăn riêng, có dự án chỉ mấy tháng là xong nhưng cũng có dự án kéo dài đến nhiều năm mới hoàn thành, vì vậy, phải có cách triển khai vận động phù hợp. Thể hiện rõ nhất là dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 48 và Quốc lộ 1A. Dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 48 được thực hiện từ năm 2006 và đến năm 2009 mới kết thúc, có chiều dài 3 km, tổng số hộ bị ảnh hưởng là 313 hộ, trong đó 245 hộ thu bị hồi đất vườn và tài sản gắn liền trên đất, 68 hộ bị thu hồi đất nông nghiệp; là dự án lớn liên quan đến nhiều văn bản, chính sách nhưng quy định chưa đồng bộ và thiếu nhất quán nên việc thu hồi đất cực kỳ khó khăn.

Có thời điểm người dân Diễn Yên khiếu kiện rất gay gắt, khi thi công phải bảo vệ nhà thầu vì người dân phản ứng rất quyết liệt. Trước tình hình đó, UBND xã đã tham mưu cho Ban Thường vụ Đảng ủy về kế hoạch, phương pháp để vừa vận động, vừa tổ chức đối thoại mà trước tiên là bồi thường GPMB các hộ sản xuất đất nông nghiệp, sau đó đến cán bộ, đảng viên và các hộ tiếp theo. Vận động một lần không được thì thực hiện nhiều lần; từ chỗ là tuyên truyền, vận động của tổ chức đến việc dùng người thân cận, người có uy tín có ảnh hưởng đến vận động. Kết quả sau 4 năm triển khai, dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 48 đã hoàn thành và 313/313 hộ tự nguyện nhận tiền bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công nên được lãnh đạo tỉnh và huyện đánh giá cao.

Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A là dự án trọng điểm, đoạn qua xã Diễn Yên có chiều dài 2,7 km. Tổng số hộ bị ảnh hưởng là 251, trong đó có 6 tổ chức và 245 hộ dân. Đặc biệt, cả 245 hộ dân bị ảnh hưởng đều liên quan đến công tác thu hồi đất vườn và tài sản gắn liền trên đất. Số tiền mà Nhà nước chi trả tiền bồi thường GPMB cho 245 hộ dân là trên 49 tỷ đồng. Rút kinh nghiệm từ GPMB Quốc lộ 48, khi Dự án nâng cấp và mở rộng Quốc lộ 1A triển khai, cán bộ xã, xóm đã được UBND huyện tập huấn kỹ càng. Một mặt, xã làm tốt công tác tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh để nhân dân được biết; mặt khác, UBND xã cho phô tô các tài liệu liên quan đến công tác GPMB gửi cho ban cán sự các xóm, các tổ chức và các hộ dân bị ảnh hưởng để nhân dân có điều kiện xem xét kỹ lưỡng hơn; từ đó thống nhất chủ trương, tạo thuận lợi cho công tác lập trích đo thu hồi đất, kiểm kê lập hồ sơ diện tích bị thu hồi, các tài sản gắn liền trên đất bị thu hồi để nhân dân kiểm tra thống nhất ký nhận đầy đủ.

Bằng những giải pháp trên, thời gian đầu đã có khá nhiều hộ ký nhận hồ sơ đầy đủ và Diễn Yên là xã người dân được nhận tiền đền bù sớm nhất so với toàn huyện. Tuy nhiên, bên cạnh các hộ đồng thuận cũng có những hộ gây khó khăn. Vì vậy, UBND xã tiếp tục tham mưu cho Ban Thường vụ Đảng ủy xác định lại các đối tượng, phân ra từng nhóm và kiên trì tiếp cận các hộ để tuyên truyền, vận động thuyết phục. Đến ngày 30/6/2014 chỉ còn lại 1 hộ không đồng ý phải cưỡng chế, còn lại các hộ khác đều chấp hành.

Khó khăn, thử thách trong GPMB là vậy, và sự thành công là do được người dân đồng lòng ủng hộ. Bài học đơn giản trên nhưng không phải địa phương nào cũng kiên trì và làm được như Diễn Yên đã thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở, gắn hiệu quả, chất lượng công việc với phong trào thi đua “dân vận khéo”; trong đó công tác dân vận chính quyền đóng vai trò quyết định.

Hoàng Thị Mai Phương (Huyện ủy Diễn Châu)