Về đích xã biên giới sạch ma túy
Xã Mai Sơn có đường biên dài 10,23 km, tiếp giáp với cụm xã Phá Đánh, huyện Mường Quắn, tỉnh Hủa Phăn (Lào), xã Nhôn Mai (Tương Dương) và xã Mỹ Lý (Kỳ Sơn). Mai Sơn được đánh giá là nơi “thuận lợi” để làm địa bàn trung chuyển ma túy đi từ vùng Tam giác vàng qua Lào vào Nghệ An để đưa đi các nơi khác.
Bên cạnh đó, do đời sống của bà con (chủ yếu là đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú) còn nhiều khó khăn, một bộ phận lớn người dân không có thu nhập ổn định nên bị nhiều đối tượng lợi dụng để lôi kéo vào con đường phạm tội.
Từ tháng 4/2022, khi Đề án “Xã biên giới sạch ma túy” được ban hành và triển khai quyết liệt, nhiều hoạt động cùng lúc được thực hiện với mục đích trấn áp, bóc tách nhiều đường dây bán lẻ ma túy trên địa bàn, từ đó, dần dần tạo chuyển biến trong công tác phòng, chống ma túy.
Đặc biệt, công tác tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma túy được đẩy mạnh, đổi mới trong cách thức tuyên truyền để phù hợp với đặc thù của địa bàn miền núi, biên giới. Do đa số bà con là người dân tộc thiểu số, nhiều người không biết chữ, nên cùng với các hoạt động truyền thông trực tiếp, chính quyền xã cũng như lực lượng chức năng phải làm tờ rơi, tờ gấp với nhiều hình ảnh minh họa, dịch ra tiếng dân tộc để bà con dễ nắm bắt, dễ nhớ. Đồng thời, phối hợp với đội ngũ trưởng bản, người uy tín tổ chức ký cam kết không tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, không tái trồng cây thuốc phiện ở từng hộ trong từng thôn, bản.
Bên cạnh đó, lực lượng Công an xã cũng triển khai nhiều kế hoạch triệt xóa các tụ điểm bán lẻ ma túy. Chỉ trong năm 2023, công an chủ trì bắt 2 vụ, 2 đối tượng, thu giữ 53,17 gam ma túy dạng hồng phiến; 10,44 gam nhựa cây thuốc phiện. Đồng thời, lực lượng chức năng cũng áp dụng triển khai các biện pháp cai nghiện cho các đối tượng nghiện trên địa bàn. Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn xã Mai Sơn đã không còn tụ điểm mua bán trái phép chất ma túy nhỏ lẻ.
Thiếu tá Và Bá Câu - Trưởng Công an xã Mai Sơn chia sẻ: Việc đưa các đối tượng nghiện đi cai là điều rất quan trọng, góp phần làm sạch địa bàn, tránh phát sinh tệ nạn đi kèm. Trong năm 2022, trên địa bàn xã có 14 đối tượng đi cai nghiện bắt buộc. Đối với 2 trường hợp cai nghiện tại cộng đồng ở bản Huồi Tố 2. là Lương Văn N. và Vi Văn T., lực lượng công an đã cắt cử 2 tổ trực 14 ngày đêm tại nhà của họ. Ngoài việc cho đối tượng uống thuốc Methadone, làm cắt các cơn nghiện, các chiến sĩ công an còn phải động viên tinh thần người cai cũng như gia đình để cùng giúp đỡ, hỗ trợ người nghiện. Cũng may, nhờ ý chí mạnh mẽ mà nay cả 2 anh Lương Văn N. và Vi Văn T.đều là những nhân tố tiêu biểu trong phát triển kinh tế hộ ở thôn, bản.
Trong năm 2023, trên địa bàn xã Mai Sơn chỉ có 4 trường hợp đi cai nghiện bắt buộc. Nhiều thôn, bản đã rất nỗ lực trong công tác xây dựng “bản sạch ma túy”. Điển hình như bản Piêng Mựn, trước đây là địa bàn có số người nghiện khá cao, có cả người buôn bán nhỏ, do địa hình giáp ranh với nước bạn Lào (khoảng 2 km) và giáp ranh với huyện Kỳ Sơn. Hiện tại, bản Piêng Mựn đã sạch bóng ma túy, một số ít người nghiện trong bản đã được đưa đi cai nghiện tại cộng đồng, người dân ý thức cao trong việc xây dựng bản sạch ma túy.
Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, chỉ sau 6 tháng triển khai Đề án “Xã biên giới sạch ma túy”, xã biên giới Mai Sơn đã đạt đủ tiêu chí được công nhận hoàn thành đề án vào tháng 10/2022.
Giúp dân thay đổi nếp nghĩ, cách làm
Là địa bàn đặc thù, chính quyền xã Mai Sơn cũng như lực lượng chức năng luôn xác định “làm sạch” đã khó nhưng giữ địa bàn “sạch ma túy” còn khó hơn nhiều. Do vậy, công tác tuyên truyền, công tác dân vận vẫn phải được triển khai thường xuyên, liên tục, biến mỗi người dân trở thành “tai, mắt” và nhân tố giữ vững “vùng xanh” cho địa bàn.
Nhiều mô hình hay trong vận động quần chúng, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, tham gia xây dựng “xã biên giới sạch ma túy” được xây dựng. Trao đổi với chúng tôi, Trưởng Công an xã Mai Sơn Và Bá Câu cho biết: Đồng bào dân tộc thiểu số nhìn chung rất ngại tố giác tội phạm vì bà con sợ mất lòng, sợ ảnh hưởng đến các mối quan hệ thân tộc trong thôn, bản, dòng họ. Vậy nên, chúng tôi phải dùng nhiều cách, vận động qua nhiều người như họ hàng, người uy tín... để người dân tự nguyện đi cai nghiện cũng như chủ động tố giác tụ điểm buôn bán ma túy trên địa bàn. Lực lượng Công an xã cũng đã công bố đường dây nóng tại 5 bản có ma túy và đặt 5 hòm thư tố giác tội phạm trên nhiều vị trí trọng yếu. Đến nay, đây vẫn là kênh thông tin quan trọng nắm bắt tình hình trên địa bàn.
Lực lượng công an cũng như chính quyền địa phương rất coi trọng việc xây dựng các gương người uy tín điển hình, bởi đây là đội ngũ vừa có “tiếng nói” tại các thôn, bản, vừa là những “cánh tay nối dài” của hệ thống chính trị cơ sở trên mặt trận đấu tranh bảo vệ ANTT, phòng, chống tội phạm khu vực biên giới. Đến nay, xã Mai Sơn đã xây dựng được 9 điển hình tại các thôn, bản. Công tác bồi dưỡng, trang bị kiến thức pháp luật, nhận diện các loại tội phạm cho đội ngũ người có uy tín cũng được sự quan tâm. Qua đó, giúp những người uy tín có cái nhìn đúng đắn, khách quan hơn để kịp thời nhắc nhở con cháu mình nâng cao ý thức cảnh giác, tránh bị dụ dỗ vào các hoạt động vi phạm pháp luật.
Điển hình như trường hợp anh Ngân Văn Ph. (ở bản Huồi Xá 2, xã Mai Sơn) – được lực lượng Công an xã phối hợp với người có uy tín tại bản vận động đi cai nghiện ma túy. Ngay sau khi anh Ph. cai nghiện trở về, chính quyền địa phương và người có uy tín trong dòng họ, ban quản lý bản đến nói chuyện, gặp gỡ, động viên anh Ph. tránh xa ma túy. Đến nay, không chỉ từ bỏ được ma túy mà anh Ph. còn là nhân tố tích cực trong các hoạt động của thôn, bản.
Việc nắm bắt, hòa giải kịp thời các mâu thuẫn, tranh chấp ngay tại thôn, bản cũng được cấp ủy, chính quyền xã Mai Sơn quan tâm, chú trọng để hạn chế phát sinh “điểm nóng”. Ví như trong năm 2023, nắm bắt được gia đình bà Lô Thị Ch. (ở bản Huồi Xá) có mâu thuẫn tranh chấp đất ruộng giữa 2 mẹ con, lực lượng Công an xã và chính quyền địa phương đã mời gia đình lên để kịp thời phân giải. Qua đó, góp phần tăng thêm niềm tin của người dân đối với chính quyền địa phương và lực lượng chức năng.
Theo ông Lô Văn Điện – Phó Bí thư Đảng ủy xã Mai Sơn: Đến nay, xã Mai Sơn đã được công nhận là địa bàn biên giới sạch ma túy. Tuy nhiên, để giữ vững “vùng xanh”, cấp ủy, chính quyền và lực lượng chức năng xác định, công tác tuyên truyền phải được triển khai có trọng tâm, trọng điểm, tạo chuyển biến trong suy nghĩ, hành động của bà con. Qua đó, phát huy vai trò, sức mạnh của toàn dân trong đấu tranh phòng, chống ma túy nói riêng, đảm bảo ANTT vùng biên giới nói chung.
