Về xã Diễn Kim, huyện Diễn Châu vào những ngày Hè này, dù thời tiết nắng nóng, nhưng nghề trồng dâu nuôi tằm ở đây vẫn được bà con duy trì. Trên các cánh đồng dâu xanh tốt, bà con nông dân hối hả thu hái lá về cho tằm ăn.
Ghé vào gia đình bà Phan Thị Thanh ở xóm Xuân Châu, lúc này hai bà cháu đang chăm sóc 6 nong tằm được kê trong góc nhà. Bà Thanh cho hay, gia đình hiện đang trồng 10 sào dâu, đủ để nuôi 17 nong tằm quanh năm. Tuy nhiên, gia đình chia đôi số nong ra để nuôi theo hình thức gối lứa.
"Nghề trồng dâu nuôi tằm bây giờ giới trẻ không làm nữa, mà làm ở các công ty, nhà máy. Do vậy, một mình bà duy trì nghề cũng khá vất vả, tuy nhiên, cứ sau 20 ngày cho thu nhập 3 triệu đồng là nguồn thu nhập chính cho bản thân. Trước đây, ông cha có câu "nuôi lợn ăn nằm, nuôi tằm ăn đứng", nhưng giờ bà con trồng giống dâu mới cho năng suất cao, nên đỡ vất vả hơn trước", bà Thanh chia sẻ.
Với gia đình ông Nguyễn Thanh Mân cũng ở xóm Xuân Châu thì toàn bộ 8 nong tằm được nuôi trong khu nhà có lắp điều hòa nhiệt độ. Ông Mân hồ hởi cho biết, do đầu tư nuôi trong nhà có điều hòa, nên dù thời tiết nắng nóng gay gắt, thì hầu hết lứa tằm nào cũng thành công. Con tằm phát triển phù hợp ở nhiệt độ từ 25 - 30 độ C, do đó, vào mùa Hè, nếu không có điều hòa nhiệt độ thì khó thành công.
Trồng dâu nuôi tằm từ khi còn nhỏ, do vậy, dù trải qua nhiều thăng trầm, nhưng ông Mân vẫn luôn giữ nghề, ổn định cuộc sống. Hiện nay, gia đình ông đang duy trì 4 sào đất trồng dâu quanh năm để nuôi 8 nong tằm. "Các con lớn lên đi kiếm việc làm, hai ông bà ở nhà làm nghề trồng dâu nuôi tằm, dù thu nhập không cao, nhưng mỗi tháng cũng có 3 triệu đồng trang trải cuộc sống", ông Mân cho hay.
Ông Nguyễn Văn Trường - Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ dâu tằm tơ và nông nghiệp Diễn Kim cho biết: Nghề trồng dâu nuôi tằm tại địa phương có từ bao đời nay, nhưng Làng nghề trồng dâu nuôi tằm ươm tơ dệt đũi xã Diễn Kim được công nhận từ năm 2001. Hiện nay, bà con trong xã vẫn duy trì nghề, tuy nhiên, số lao động tham gia nghề chủ yếu là phụ nữ trung tuổi trở lên.
Sản phẩm tơ tằm luôn được thị trường đón nhận và tiêu thụ tốt, nhưng sản lượng lại không có nhiều, bởi diện tích trồng dâu ngày càng giảm. Trước đây, giai đoạn những năm 1990, toàn xã có hơn 300 ha dâu, thì nay chỉ còn 60 ha. Số xã viên tham gia làm nghề trồng dâu hiện chỉ còn 95 hộ, trong đó 17 hộ chế biến ươm tơ.
Với đặc thù của nghề trồng dâu nuôi tằm là hoạt động quanh năm, nên mỗi năm làng nghề sản xuất được 4 tấn tơ các loại. Toàn bộ sản phẩm được tiêu thụ một phần ở Hà Nội, phần ở các làng nghề dệt thổ cẩm miền Tây Nghệ An, phần bán sang Lào. Chất lượng tơ đảm bảo, nên giá bán tơ ở đây luôn duy trì ở mức cao. Hiện tại giá tơ loại 1 là 1,2 triệu đồng/kg, loại thấp nhất 800.000 đồng/kg.
"Nhu cầu tơ tằm dùng để dệt quần áo thổ cẩm, dệt vải bọc ghế sofa... ngày càng nhiều, nên với số lượng tơ tằm của làng nghề như vậy là chưa thể đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường. Để nghề trồng dâu nuôi tằm ngày càng phát triển, nâng cao sản lượng sản phẩm, các hộ làm nghề cần được hỗ trợ máy điều hòa nhiệt độ và các dụng cụ nuôi tằm. Trước đây, Nhà nước đã hỗ trợ 17 chiếc điều hòa cho 17 hộ nuôi tằm, với mức hỗ trợ 70%/chiếc, nhưng hiện vẫn còn nhiều hộ chưa có điều kiện lắp máy điều hòa để nuôi tằm, nên vào mùa Hè nhiều lứa tằm bị hư hỏng do nhiệt độ quá cao", ông Nguyễn Văn Trường chia sẻ.
