Biển Đông là trọng tâm Hội nghị an ninh châu Á

Từ ngày 1 đến ngày 3/6, Hội nghị Thượng đỉnh An ninh châu Á lần thứ 11 sẽ diễn ra tại Shangri-La, Singapore với sự tham dự của đại diện tới từ 28 quốc gia châu Á – Thái Bình Dương cùng với Anh, Pháp, Nga và Mỹ. Đây là diễn đàn an ninh liên chính phủ có sự tham dự của các quan chức quốc phòng hàng đầu khu vực và thế giới. Tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông sẽ là chủ đề được chú ý nhất tại hội nghị lần này.

Hội nghị được Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại Anh tổ chức và được biết đến nhiều với tên gọi Đối thoại Shangri-La, vì nó diễn ra hàng năm tại khách sạn cùng tên ở Singapore .

Hội nghị Thượng đỉnh An ninh châu Á năm nay tập trung vào các chủ đề: các chương trình hiện đại hóa quân sự, cân bằng lực lượng toàn cầu, cấu trúc an ninh khu vực, chống các mối đe dọa xuyên quốc gia, đối phó thảm họa thiên nhiên. Trong đó, theo Giám đốc điều hành IISS châu Á Tim Huxley, các tranh chấp hàng hải tại Biển Đông là chủ đề lớn tại hội nghị năm nay. Một số nước có liên quan tới tranh chấp ở Biển Đông có thể nhân Đối thoại Shangri-La để thể hiện quan điểm.

Theo lịch trình, chiều 2/6, các đại biểu tham dự Đối thoại Shangri-La sẽ có một phiên họp toàn thể đặc biệt, trong đó chủ đề được mang ra bàn thảo đầu tiên là "Kiềm chế các tranh chấp Biển Đông". Điều này cho thấy Biển Đông tiếp tục là một chủ đề thu hút sự quan tâm tại khu vực và trên thế giới.

Đối thoại Shangri-La năm nay diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc và Philippines đang có căng thẳng ngoại giao vì tranh chấp chủ quyền bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham. Hai nước liên tục đưa các tàu tới hoạt động quanh bãi cạn không có người sinh sống này, cho đến nay vẫn không có dấu hiệu nhượng bộ.

Ngoài ra, vào giữa tháng 5, Trung Quốc tiếp tục đơn phương áp đặt lệnh cấm đánh bắt cá trên Biển Đông. Việt Nam và cả Philippines đều phản đối lệnh này. Manila thậm chí tính đến việc cũng đưa ra lệnh cấm đánh bắt cá riêng. Không những vậy, Trung Quốc còn bắt giữ hai tàu cá và 14 ngư dân Việt Nam đang hoạt động nghề cá tại khu vực quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Số ngư dân này cùng một tàu cá sau đó được thả, nhưng phía Trung Quốc giữ lại một tàu cá cùng toàn bộ ngư cụ, hải sản của ngư dân Việt Nam .

Trước hành động trên của Trung Quốc, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam tuyên bố: “Việc Trung Quốc cản trở và bắt giữ ngư dân và tàu cá Việt Nam hoạt động nghề cá hợp pháp, bình thường tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam là vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam”. Ông Nghị nói thêm, Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu Trung Quốc nhanh chóng trả lại tàu cá của ngư dân Việt Nam và toàn bộ tài sản mà Trung Quốc đã thu giữ và chấm dứt các hành động tương tự.

Và ngay trước thềm Đối thoại Shangri-La, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cũng cho rằng, các tuyên bố về chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông đã vượt quá sự cho phép của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982).