(Baonghean) - Đầu năm học mới 2012 - 2013, trong số 750 học sinh bỏ học toàn tỉnh thì Quỳnh Lưu có 212 em bỏ học, chiếm gần 1/3. Đây thực sự là điều đáng báo động đối với ngành Giáo dục - Đào tạo Quỳnh Lưu, cần phải có giải pháp căn cơ trong vấn đề vận động học sinh bỏ học trở lại trường.
Người dân Quỳnh Phương (Quỳnh Lưu) bao đời nay sống dựa vào nghề đi biển. Với quan điểm học cũng tốt, nhưng cũng chẳng bằng việc buông chài thả lưới, kiếm con cá, con tôm để nuôi sống gia đình của một số phụ huynh, đang làm cho số học sinh bỏ học ở vùng quê biển này ngày càng gia tăng.
Vừa bế giảng năm học, chưa kịp cất đặt sách vở, nhiều em đã theo anh, theo cha đi đánh cá, câu mực tận Hà Tĩnh, Quảng Bình, lênh đênh trên biển ròng rã cả tháng trời. Trẻ em Quỳnh Phương mới độ 13, 14 tuổi đã thành thạo việc chèo thuyền thúng câu mực trên biển; dự đoán thời điểm triều lên, xuống lão luyện như những ngư dân lâu năm. Trong ngày tựu trường (22/8), Trường THCS Quỳnh Phương vẫn còn 58 em chưa đi học. Thầy giáo Hiệu trưởng Hồ Ngọc Liên cho biết: “Việc bỏ học sau hè của học sinh nơi đây diễn ra theo kiểu “xuân thu nhị kỳ”, năm nào cũng có.
Riêng năm nay, tỷ lệ học sinh bỏ học sau hè chiếm 6,26% (58/926 học sinh), tập trung ở các khối 7,8,9, nhiều hơn so với các năm học trước. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến học sinh bỏ học nhiều là do đặc thù nghề đi biển cần nhiều lao động, trong khi đó thu nhập từ nghề cũng tương đối khá; phụ huynh, học sinh vì lợi ích kinh tế trước mắt nên đã cho con nghỉ học để đi biển kiếm tiền. Chị Hồ Thị Luyến, có con trai năm nay lên lớp 9 bỏ học để đi biển, lý giải: “Học hết lớp 9 cũng đi biển, hết lớp 8 cũng đi biển. Năm nay nó đã 14, 15 tuổi, sức khỏe tốt nên ở nhà đi biển kiếm thêm thu nhập, đỡ phí thời gian một năm. Học hành rồi cũng vậy thôi, trong làng, trong xã đầy đứa học xong cấp 3 rồi cũng phải bám biển, có thoát ly được đâu... Học xong đại học, chắc gì đã xin được việc huống chi là chỉ học hết cấp 2”.
Trước tình trạng học sinh bỏ học sau hè gia tăng, nhà trường đã phân công giáo viên đến tận nhà vận động, tham mưu với chính quyền địa phương thành lập các đoàn đi tuyên truyền, thuyết phục nhưng cũng chẳng ăn thua. Nể thầy cô, lãnh đạo địa phương mất công đi lại, một số em quay trở lại trường. Nhưng chỉ ngày một, ngày hai lại tiếp tục bỏ học. “Sỹ số học sinh ở các lớp luôn luôn biến động. Để “giữ chân” học sinh đi học chuyên cần, nhà trường đã đưa ra nhiều giải pháp: Huy động mọi nguồn lực hỗ trợ học sinh nghèo (đầu năm học 2012-2013 đã vận động được hơn 20 triệu đồng tặng 101 cặp sách cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn); tặng sách vở cho học sinh nghèo; mở các lớp phụ đạo học sinh yếu kém; khen thưởng giáo viên vận động nhiều học sinh trở lại trường... Từ sau ngày tựu trường đến nay, đã vận động được khoảng 15 em trở lại trường, nhưng con số đó cũng chưa dám chắc theo học hết năm nay”.
Còn đối với cán bộ, giáo viên Trường THCS Sơn Hải thì việc vận động học sinh bỏ học sau hè trở lại trường đã trở thành nhiệm vụ thường xuyên của mỗi người, song song với nhiệm vụ giảng dạy. Sau ngày tựu trường năm nay, nhà trường phối hợp với chính quyền địa phương thành lập 8 đoàn mở “chiến dịch” vận động. “Năm nào cũng vậy, trước kỳ nghỉ hè họp phụ huynh làm công tác tư tưởng. Ngày tựu trường, học sinh nghỉ học, giáo viên chủ nhiệm đến tận nhà tìm hiểu lý do, rồi thuyết phục học sinh, năn nỉ phụ huynh cho các em trở lại trường. Trong 46 giáo viên, chỉ có 4 người quê ở Sơn Hải, còn lại đến từ các địa phương khác nên rất vất vả. Hàng ngày, tranh thủ sau mỗi buổi học, vào giờ trống tiết, các thầy, các cô vội vã chạy xe đến tận nhà để vận động. Đến bữa đầu, phụ huynh còn miễn cưỡng rót nước, tiếp chuyện. Đến lần thứ hai, thứ ba học sinh trốn, phụ huynh từ chối gặp, hoặc thẳng thừng tuyên bố con họ sẽ nghỉ học... Vậy nên, trung bình mỗi năm, tỷ lệ học sinh bỏ học chiếm 1,5-2%, nhà trường bị cắt danh hiệu tiên tiến, Ban giám hiệu mất danh hiệu thi đua, còn giáo viên mất danh hiệu Lao động tiên tiến”, cô giáo Phạm Thị Long, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Sơn Hải cho biết.
Hôm 9/9 vừa qua, chính quyền xã Sơn Hải phối hợp với nhà trường mở cuộc họp với phụ huynh bàn giải pháp vận động học sinh bỏ học trở lại trường và ngăn chặn học sinh bỏ học, duy trì sĩ số. Bằng nhiều giải pháp như: đổi mới phương pháp và nâng cao chất lượng dạy học, ưu tiên hỗ trợ học sinh nghèo, đa dạng hóa các hoạt động ngoại khóa... nhằm thu hút học sinh đến trường. Thời điểm này, nhà trường đã vận động được 20 em (còn 12 em chưa đến lớp). Vận động các em đến trường đã khó, giữ các em thường xuyên đi học cũng gian truân không kém. Học sinh ở đây phần lớn đi học một buổi, buổi còn lại ra biển bắt ốc, cào ngao hoặc ở bến cá phụ giúp gia đình. Gặp nước lớn, những ngày sóng to, biển động thì lớp đông học sinh, nhưng những hôm nước xuống, thời tiết thuận lợi thì số học sinh nghỉ tăng lên. Vắng nhiều ngày, không theo kịp chương trình là các em nghỉ học luôn.
Đến ngày 22/8, huyện Quỳnh Lưu có 212 học sinh ở cả 3 cấp học chưa đến trường (Tiểu học 2 em, THCS 191 em, THPT 19 em), hầu hết tập trung ở các xã vùng biển, nhiều nhất là Quỳnh Phương (58 em), Sơn Hải (32 em). Ông Lê Thanh Hiền, Phó phòng GD&ĐT Quỳnh Lưu cho biết: “Hiện nay, phòng đang ra sức tích cực tìm mọi biện pháp, giải pháp trước mắt và lâu dài để hạn chế, đi đến chấm dứt tình trạng học sinh nghỉ học. Trước mắt, ngành chỉ đạo các trường phấn đấu giữ vững sĩ số học sinh các cấp, tăng cường phụ đạo đối với học sinh yếu kém để hạn chế việc các em chán nản bỏ học. Đối với những học sinh bỏ học do hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhà trường chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, cộng đồng xã hội để có sự hỗ trợ về tinh thần lẫn vật chất giúp các em trở lại trường. Đối với những học sinh thuộc diện lưu ban phải thi lại theo cha mẹ đi làm ăn xa trong hè nên không biết lịch thi, các trường tổ chức thi đợt 2 cho các em, đảm bảo quyền lợi cho học sinh”.
Học sinh bỏ học nhiều, một mặt ảnh hưởng đến phong trào dạy và học của các nhà trường, đến vấn đề phổ cập giáo dục. Mặt khác, do bỏ học sớm nên các em chưa được trang bị đầy đủ kiến thức, nhận thức, không được quản lý chặt chẽ nên nảy sinh các tệ nạn xã hội, từ đó kéo theo hệ lụy khôn lường... Để “ngăn dòng” học sinh bỏ học ở các địa phương vùng biển của Quỳnh Lưu hiện nay, rất cần sự chung tay của các cấp, các ngành; đặc biệt là vấn đề xóa đói giảm nghèo, nâng cao nhận thức cho phụ huynh, học sinh... Về phía ngành Giáo dục cũng cần có những giải pháp hướng nghiệp, phân luồng học sinh sau THCS...
