Nâng bước học trò vượt qua nghịch cảnh
23 năm gắn bó với mái trường THPT Quỳnh Lưu 4, ngôi nhà của thầy Lê Văn Hậu (sinh năm 1976) là địa chỉ quen thuộc của biết bao thế hệ học trò. Những học trò tìm đến thầy, hầu như ai cũng đã từng hoặc đang trải qua hoàn cảnh đặc biệt, trong đó có rất nhiều em mồ côi, gia cảnh khó khăn…
Trong hàng trăm, hàng nghìn cuộc gặp gỡ ấy, thầy vẫn nhớ đến cô học trò nhỏ Nguyễn Thị Giang (sinh năm 2001). Giang có một tuổi thơ vất vả khi phải chia xa bố để cùng mẹ và em trai từ miền Bắc vào Nghệ An. Sau đó, mẹ em cũng phải ly hương làm ăn, để Giang và em trai ở lại với bà ngoại già yếu tại xã Diễn Lâm, huyện Diễn Châu. Vì nhà gần Trường THPT Quỳnh Lưu 4, nên bà ngoại quyết định cho Giang theo học ở ngôi trường này và em được vào học do thầy Lê Văn Hậu chủ nhiệm.
Dù đồng lương nhà giáo không dư dả nhưng thấu hiểu và cảm thông với những vất vả của cô học trò nhỏ, trong các năm học ở bậc THPT, thầy Hậu đã hỗ trợ cho Giang sách giáo khoa, vở học tập và tiền học thêm tại trường.
Cùng với đó, thầy cũng là người đã đồng hành cùng Giang trong những giai đoạn quan trọng của cấp học, để tạo điểm tựa tinh thần, giúp em vơi đi những buồn tủi, cô đơn trong cuộc sống. Nhờ vậy, Giang đã luôn duy trì danh hiệu Học sinh giỏi toàn diện trong những năm học phổ thông. Giờ đây, em đã tự tin lập nghiệp, sinh sống tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong hoàn cảnh đó, để duy trì thành tích học sinh giỏi toàn diện thực sự là một mục tiêu rất khó để thực hiện. Vậy nhưng, Giang đã làm được. Nhìn thấy những đứa trẻ vươn lên từ nghịch cảnh, tôi học hỏi được từ các em nhiều hơn. Tôi học được lòng say mê trong hành trình học tập, học được sức mạnh của lòng kiên nhẫn và sự vượt lên trên khó khăn của chính các em. Đồng hành cùng các em không chỉ là trách nhiệm của một người thầy, mà còn là cơ hội để tôi hoàn thiện bản thân. Tôi tự hỏi, liệu có thể có hành trình nào tuyệt vời hơn, khi chúng tôi học hỏi từ nhau và cùng nhau trưởng thành?
Thầy Lê Văn Hậu - Giáo viên Trường THPT Quỳnh Lưu 4
Không chỉ là điểm tựa tinh thần cho các em, chính sự vững vàng về công tác chuyên môn cũng đã giúp thầy khơi dậy được tình yêu với việc học, đặc biệt là với bộ môn Hóa học mà thầy giảng dạy.
Đơn cử như em Nguyễn Ngọc Tới ở xã Quỳnh Châu, huyện Quỳnh Lưu, học tại Trường THPT Quỳnh Lưu 4 từ năm 2016 - 2019. Ở cấp THCS, thành tích về môn Hóa học của em chưa có gì nổi bật. Vậy nhưng, thấy được tố chất thông minh, nhanh nhẹn của trò, thầy Hậu đã động viên, theo sát từng tiết học để từng bước nhen lên tình yêu với môn Hóa trong em. Những bài tập, những đề thi khó đã trở thành những mục tiêu ngắn hạn để thầy - trò cùng nhau tìm ra lời giải.
Nhờ vậy, Tới đã bứt phá để đạt giải Ba tại Kỳ thi học sinh giỏi tỉnh môn Hóa học. Điểm Hóa cao cũng đã giúp em trở thành sinh viên Học viện Kỹ thuật quân sự. Và còn nhiều em học sinh dưới sự dìu dắt của thầy Hậu đã đạt giải cao trong Kỳ thi học sinh giỏi tỉnh, hiện nay đã đỗ đạt tại các trường đại học danh giá trong toàn quốc.
Về phía thầy Lê Văn Hậu, với sự cố gắng phấn đấu không ngừng nghỉ, đến năm 2023, thầy đã có 8 năm liên tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được tặng thưởng nhiều danh hiệu như: Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, Liên đoàn Lao động tỉnh Nghệ An và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Đồng hành với học sinh vùng khó
“Đối với tôi, mỗi học sinh đều là một bản ngã độc đáo, một câu chuyện sống riêng, chính vì vậy, việc đồng hành với những học sinh “đặc biệt” luôn là một thử thách trong nghề. Vậy nhưng, nó cũng chứa đựng muôn vàn hạnh phúc khi mỗi ngày được chứng kiến sự tiến bộ của các em, dù chỉ là một chút” - thầy Nguyễn Nhật Đức (sinh năm 1981) công tác tại Trường THPT Thanh Chương 3, chia sẻ.
Có lẽ xuất phát từ chính sự tôn trọng và yêu thương hết lòng của thầy đối với những học trò thân yêu, mà hành trình gắn bó với bảng đen phấn trắng trong gần 20 năm qua chứa đựng bao câu chuyện thú vị.
Một trong số đó, phải kể đến kỷ niệm vào năm 2019, khi đội văn nghệ của Trường THPT Thanh Chương 3 đạt giải Nhất trong Hội thi "Giọng hát hay khối Trung học phổ thông cấp tỉnh". Ít ai biết rằng, trong số những cô, cậu học trò tỏa sáng trên sân khấu năm ấy, không ít người từng là những học sinh cá biệt. Vậy nhưng, dưới sự động viên, khích lệ từ thầy Đức, các em đã biết lắng nghe, tạo cho mình niềm yêu thích trong học tập, khơi dậy tinh thần hào hứng khi tham gia các hoạt động, phong trào của trường.
Là ngôi trường đóng trên khu vực miền núi của huyện Thanh Chương, năm 2009, theo dự án tái định cư của Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ, địa bàn tuyển sinh của Trường THPT Thanh Chương 3 có thêm học sinh của xã Thanh Sơn. Đây là xã có các em học sinh đến từ bản Lả, bản Vẽ (dân tộc Thái), bản Xốp Pột - Kim Đa (dân tộc Khơ Mú) huyện Tương Dương chuyển về học tập. Cùng đó, trong 10 xã vùng tuyển sinh của trường thì có đến 3 xã nằm ở vùng biên giới, gồm Hạnh Lâm, Thanh Đức, Thanh Sơn. Vì vậy, có rất nhiều học sinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo.
Đường đến trường của các em ở những xã vùng biên gian nan vất vả, nhiều đèo dốc, có khi khoảng cách lên tới 20 km. Nhà xa, một số em phải ở trọ để học, còn số đông phải ở lại trưa tại trường để tiếp tục học buổi chiều. Thấu hiểu những vất vả của các em, trong vai trò là Bí thư Đoàn trường từ năm 2014 đến năm 2022 là Chủ tịch Công đoàn trường, thầy Nguyễn Nhật Đức đã cùng với nhà trường triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ.
Không chỉ là chỗ dựa tinh thần, thầy Đức còn tiến hành rà soát, tham mưu tới nhà trường các hoàn cảnh khó khăn cần giúp đỡ. Từ đó, tập thể nhà trường đã trở thành cầu nối huy động các mạnh thường quân, các tổ chức, đơn vị trong, ngoài tỉnh hỗ trợ cho rất nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Chỉ tính riêng 5 năm qua, ước tính nhà trường đã huy động được hơn 500 triệu đồng để hỗ trợ các em dưới các hình thức như hỗ trợ nhà ở, hỗ trợ tiền học phí, tiền ăn và trao quà vào các dịp quan trọng của năm học. Nhờ vậy, các em học sinh nơi đây đã có được điểm tựa vững vàng để vươn lên trong cuộc sống.
Về phía thầy Nguyễn Nhật Đức, nhiều năm qua, thầy là điểm sáng trong công tác dạy học của ngành Giáo dục, là điển hình học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giai đoạn 2016 - 2021 của huyện Thanh Chương; được tặng Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo khi có nhiều thành tích xuất sắc trong giai đoạn 2016 - 2021 và nhiều Bằng khen, Giấy khen các cấp.
Nhìn lại chặng hành trình đã đi qua, chứng kiến những thành tựu chung của nhà trường cũng như sự trưởng thành của học sinh, thầy Nguyễn Nhật Đức cho rằng, thành quả ấy cốt lõi là đến từ sự lắng nghe, thấu hiểu học trò bằng cả trái tim, để mỗi học sinh được sống trong tình yêu thương và phát huy giá trị bản thân một cách trọn vẹn nhất./.
