(Baonghean) - Khi ánh nắng chiều khuất dần sau những dãy núi, bản Tằng Phăn, xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn soi bóng xuống suối Khe Nang lung linh như một bức tranh thủy mặc. Đêm buông xuống. Trong các ngôi nhà sàn ánh điện rực sáng cả một vùng núi rừng bao la. Đêm nay các gia đình trong bản Tằng Phăn tưng bừng mở hội rượu cần, tổ chức tết cơm mới. Ngay từ buổi chiều, gia đình nào cũng đều chuẩn bị lễ cúng Giàng và chuẩn bị chum rượu cần ngon nhất để cùng cán bộ, nhân viên Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 4 uống mừng cho một năm mưa thuận gió hòa, bản làng được mùa lớn.
Đón chúng tôi đầu bản, Trưởng bản Tằng Phăn, ông Kha Hải Biên nhất quyết mời mọi người vào nhà bằng được. Lúc này gia đình đang làm thủ tục cúng cơm mới. Trong bộ quần áo màu đen, trên vai quàng khăn lau mặt màu trắng, bên mâm xôi còn thơm mùi nếp mới cùng một con gà trống luộc và một đĩa cá nướng đặt ở góc gian khách dưới bàn thờ tổ tiên, phía trên đầu giường ngủ, ông Kha Văn Cương, bố của ông Kha Hải Biên quỳ vái tứ phương cầu nguyện. Nội dung bài cúng là tạ ơn thần núi thần sông, tạ ơn trời đất đã cho gia đình và bản làng vụ mùa bội thu, cầu cho mùa màng được tốt tươi, con thú không phá cây lúa cây ngô, trẻ con không bị ốm đau...
Lúc này đống lửa giữa sàn nhà được nhóm lên và chum rượu cần được mở nắp, cắm cần và đổ nước lã đầy chum. Ông Kha Hải Biên đảm nhiệm làm Chàm để điều hành tuần rượu đầu tiên. Trong tiếng vỗ tay cổ vũ của mọi người, Chàm vừa dùng sừng trâu đã khoan lỗ múc nước lã đựng trong thùng cho chảy từ từ vào chum rượu đến khi hết số lượng quy định thì dừng lại. Xong thủ tục khai hội, lúc này mọi người trong gia đình và cán bộ, nhân viên Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 4 cùng uống rượu và múa phòn theo những bản nhạc phát lên từ cặp loa thùng để cạnh chiếc tủ tường. Một lúc sau, biết có khách quý, nhiều bà con trong bản tập trung đến nhà ông Kha Hải Biên cùng vui hội rượu cần. Trong ánh lửa bập bùng cùng hơi men rượu cần, gương mặt ai cũng rạng rỡ ửng hồng. Sau màn múa tập thể vòng quanh đống lửa, đến tiết mục múa lăm vông, từng đôi trai gái bước theo tiếng nhạc du dương, trao cho nhau những ánh mắt tình tứ thân thương.
Cán bộ, chiến sỹ Đoàn KT – QP 4 và bà con bản Tằng Phăn
vui hội rượu cần.
Vừa ngấm hơi men rượu cần và muốn được chứng kiến vẻ đẹp về đêm của bản Tằng Phăn, theo lời mời của trưởng bản Kha Hải Biên, cùng Đại tá Nguyễn Xuân Điều, tôi dạo thăm một số gia đình trong bản. Đến nhà nào thóc lúa cũng đổ đầy bồ, đóng vào bao chất thành từng đống. Một số gia đình cũng đang tổ chức tết cúng cơm mới và vui hội rượu cần. Vào thăm nhà Già làng Lương Văn Việt, xong thủ tục rượu cần đón khách, ông kể cho chúng tôi nghe về nét văn hóa uống rượu cần của đồng bào dân tộc Thái và cho biết: Đến nay, 90 gia đình trong bản đều có nhà sàn vững chắc, gần 100% hộ sắm được xe máy và hầu như nhà nào cũng có ti vi. Trẻ em trong tuổi đi học đều được đến trường, đặc biệt tháng 10 vừa qua, bản mình đã được công nhận danh hiệu làng văn hóa”.
Trên đường trở về đơn vị, Đại tá Nguyễn Xuân Điều cho biết: “Thực hiện nhiệm vụ trên vùng biên cương còn nhiều khó khăn, Đảng ủy, chỉ huy đơn vị xác định, trước hết phải giúp nhân dân xóa đói giảm nghèo, yên tâm làm ăn sinh sống. Đến nay, bà con các dân tộc trong vùng dự án đã biết chăn nuôi, sản xuất một số cây, con hàng hóa cung cấp cho thị trường ngày tết, nhiều bản đã trồng được lúa nước hai vụ. Cùng với đó, chúng tôi đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và tuyên truyền, vận động từng hộ dân phát triển, giữ gìn những nét đẹp truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc mình, xây dựng đời sống mới ở khu dân cư. Hiện nay đã có 14 bản trong Khu Kinh tế - Quốc phòng Kỳ Sơn đạt danh hiệu làng văn hóa và một số phong tục, truyền thống được các dân tộc giữ gìn, phát huy có hiệu quả”.
Dẫu còn nhiều khó khăn, nhưng những ngày này không khí đón năm mới đã đến từng gia đình trong Khu Kinh tế - Quốc phòng Kỳ Sơn. Một mùa xuân mới ấm no đang về với đồng bào các dân tộc dưới chân Phuxailaileng bằng những lễ hội đặc sắc mang đậm truyền thống dân tộc Việt Nam theo nếp sống mới.
