(Baonghean.vn) - Đập Phà Lài là công trình thuỷ lợi lớn nhất của xã Môn Sơn, huyện Con Cuông được khởi công đầu năm 2000 và hoàn thành tháng 5/2002.
 |
| Đập Phà Lài những năm gần đây đã trở thành điểm du lịch sinh thái trên vùng Môn Sơn. |
Công trình xây dựng nhằm mục đích phục vụ canh tác, sinh hoạt của người dân và ổn định sinh thái cho địa phương. Trung bình mỗi năm một lần, xã Môn Sơn phối hợp với Công ty thủy lợi Tây Nam tiến hành sửa chữa, nâng cấp đập, xả nước nạo vét bùn, vừa phục vụ tưới tiêu vừa tái tạo lại cảnh quan môi trường để phục vụ du lịch. Thời gian xả từ ngày 28/5 đến ngày 4/6/2016.
 |
| Vào các buổi sáng hoặc buổi chiều người dân Môn Sơn vẫn bắt tôm cá ở sông Giăng dưới chân đập Phà Lài để cải thiện bữa ăn. |
 |
| Vào ngày hè, bà con người Thái tranh thủ ra sông xúc tôm, cá |
Đập có chiều cao từ 6 - 8 mét, với lượng nước khá lớn, hàng năm dẫn nước về các nhánh kênh mương thủy lợi phục vụ tưới tiêu nội đồng. Vì vậy, cánh đồng Mường Quạ ở Môn Sơn luôn là “vựa lúa” cho năng suất khá cao của huyện Con Cuông. Lúa nơi đây khá ngon vì vậy khi đến với Con Cuông mới có câu ca “cơm Mường Quạ, cá sông Giăng”.
 |
| Nhờ đập Phà Lài, năng suất lúa ở xã Môn Sơn đạt từ 60 - 65 tấn/ha |
Đập Phà Lài - chiết tự tiếng Thái: "Phà" có nghĩa là trời, "Lài" là hoa. Phà Lài có nghĩa là “hoa của trời”. Từ khi có đập Phà Lài, con sông Giăng dường như được “thuần hoá”. Từ đập Phà Lài du khách có thể tham gia tuor du lịch bằng thuyền vào với bà con tộc người Đan Lai ở hai bản Cò Phạt, bản Búng thuộc khu vực biên giới Việt - Lào. Sông Giăng cũng cung cấp cho người dân nơi đây các loài thuỷ sản bản địa đặc biệt như: cá mát, cá bọp, chạch sú, cá lăng, cá chình...
 |
| Những ngày này các dịch vụ trên đập Phà Lài tạm ngừng hoạt động để nạo vét, làm sạch lòng sông. |
Kể từ khi đập Phà Lài được hoàn thành, người dân nơi đây cũng đã tận dụng khai thác được những điều kiện thuận lợi của tự nhiên. Một số người dân (kể cả dân bản địa và các nơi khác) đến đây xây dựng những nhà hàng nổi trên mặt nước để phục vụ du khách về những đặc sản của ẩm thực tự nhiên cũng như nhu cầu tham quan phong cảnh sơn thủy ở miền Tây Nam xứ Nghệ.
Tường Vi
